پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 772 |
| تعداد مقالات | 7,361 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,329,382 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,373,856 |
تجزیه ارتباط برای محتوای پرولین و فروکتان در جو (Hordeum vulgare L.) تحت تنش سرمای دیررس بهاره با نشانگرهای میکروساتلیت | ||
| تحقیقات غلات | ||
| دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 52، آذر 1403، صفحه 309-329 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2024.27831.1827 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه عباس‌زاده پنجعلی خرابسی1؛ سید رضا قلی میرفخرایی2؛ رضا درویش زاده* 3؛ فرشید چمنی بالابیگلو4 | ||
| 1گروه ژنتیک و به‌نژادی گیاهی، دانشکده کشاوزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران. | ||
| 2گروه ژنتیک و به‌نژادی گیاهی، دانشکده کشاوزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 3دانشگاه ارومیه | ||
| 4گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاوزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: تنش‌های زنده و غیرزنده محیطی عامل کاهش کمیت و کیفیت محصولات زراعی هستند. نوعی از تنش سرما با عنوان سرمای دیررس بهاره وجود دارد که در صورت بروز، متناسب با مراحل رشدی محصول، قادر است آسیب‌های زیادی به کشاورزان و تولیدکنندگان وارد آورد. تجزیه ارتباطی امکان شناسایی اولیه و سریع جایگاه صفات کمی بر اساس عدم تعادل پیوستگی را فراهم می‌کند. این روش ابزار قدرتمندی جهت تشریح ژنتیک صفات پیچیده زراعی و شناسایی آلل‌های مؤثر بر کنترل صفت مورد نظر است. هدف از این مطالعه ارزیابی ساختار جمعیت و تجزیه ارتباط نشانگرهای SSR با صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های جو در شرایط تنش سرمای دیررس بهاره بود. در مجموع آغازگرهای شناسایی شده در مطالعه حاضر در صورت تایید با آزمایش‌های تکمیلی می‌توانند در برنامه به‌نژادی از طریق گزینش به کمک نشانگر استفاده شوند. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، تعیین الگوی عدم تعادل پیوستگی و تجزیه ارتباطی برخی صفات فیزیولوژیک در جو زراعی، 60 ژنوتیپ از مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تهیه شده و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار کشت شدند و پس از رشد (زادوکس43-54) تست‌های دمایی (C°8+ و C° 2-) را پشت سر گذرانده و سپس داده‌های فیزیولوژیک اندازه‌گیری و جمع‌آوری شدند. تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک و مقایسه میانگین داده‌ها با آزمون توکی در سطح احتمال 5% با استفاده از نرم‌افزار SAS نسخه 4/9 انجام شد. از ژنوتیپ‌های تحت بررسی، استخراج DNA با استفاده از روش CTABانجام گرفت و کیفیت DNA با استفاده از ژل آگارز و کمیت آن به روش اسپکتروفتومتری تعیین گردید. برای بررسی تنوع مولکولی ژنوتیپ‌ها در واکنش PCR از 20 آغازگر SSR استفاده گردید. نوارهای موجود در ژل‌ها به صورت هم‌بارز نمره‌دهی شدند و ماتریس حاصل برای تجزیه های آماری استفاده گردید. تجزیه مؤثر ساختار جمعیت با استفاده از روش Bayesian در نرم‌افزار Structure و شناسایی مکان‌های ژنی مرتبط با صفات مورد ارزیابی، بر اساس مدل MLMو با در نظر گرفتن ماتریس‌های Q (Population structure data) و K (Kinship matrix) به عنوان کوواریت با استفاده از نرم‌افزار TASSELV.2.1انجام گرفت. یافته‌های تحقیق: بر اساس تجزیه واریانس داده‌های فیزیولوژیک، تفاوت معنی‌داری از نظر تمامی صفات مورد مطالعه بین ارقام جو در هر یک از شرایط دمایی °C8+ و°C 2- مشاهده شد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین در رابطه با صفت پرولین، در ﺳﻄﻮح دﻣﺎﯾﯽ °C8+ و°C 2 –بیش‌ترین ﻣﻘﺪار به ترتیب در ژنوتیپ‌های TN-02-6734 و بهمن و کم‌ترین ﻣقدار ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ژنوتیپ‌های نصرت و TN-02-4952 مشاهده شد. بیش‌ترین و کم‌ترین مقدار فروکتان در دمای °C8+ به ترتیب مربوط به ارقام دشت و TN-02-6297 بوده و در دمای °C2 –بیش‌ترین و کم‌ترین مقدار به ترتیب مربوط به ارقام ریحان و TN-02-6297 بود. محتوای اطلاعات چند شکل، از 59/0 در نشانگر Bmag0077 تا 82/0 در نشانگر Bmag0032 و تنوع ژنی از 63/0 تا 84/0 با متوسط 74/0 و فراوانی آلل رایج از 21/0 تا 52/0 متغیر بود. نتایج تجزیه ساختار جمعیّت، نشان‌دهنده وجود دو زیرجمعیت بود. در تجزیه ارتباط بر اساس مدل خطی مخلوط (MLM)، در مجموع 5 مکان SSR ارتباط معنی‌داری با عوامل کنترل کننده صفات مورد بررسی داشتند (P-value<0.05). از این تعداد 3 مکان با ژن‌های کنترل کننده صفت پرولین در شرایط تنش°C 2- (Bmag0518, Bmag0211, Ebmac0674)، یک مکان با ژن‌های کنترل کننده پرولین در شرایط °C8+ (Bmag0223) و یک مکان با ژن‌های کنترل کننده صفت فروکتان در شرایط °C8+ (Bmag0173) ارتباط معنی‌دار داشتند. در شرایط تنش°C 2- برای صفت فروکتان نشانگر با ارتباط معنی‌دار شناسایی نشد. با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان بالقوه نشانگرهای Bmag0518, Bmag0211, Ebmac0674, Bmag0223, Bmag0173 را به عنوان بهترین نشانگر جهت آنالیز و گزینش به کمک نشانگر برای بهبود تحمل سرما در جو معرفی کرد. نتیجه‌گیری: با استفاده از روش تجزیه ارتباطی تعدادی نشانگر با ارتباط معنی‌دار برای صفات پرولین و فروکتان تحت تنش سرما شناسایی شدند. از نشانگرهای شناسایی شده بعد از اعتبارسنجی می‌توان در اصلاح به‌کمک نشانگر برای بهبود مقاومت به سرما استفاده کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جو؛ تنش سرما؛ پرولین؛ فروکتان؛ تجزیه ارتباطی؛ نشانگرهای SSR | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 103 |
||