تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,245,895 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,566 |
اقتباس در سینمای ایران بر اساس تابلوهای نگارگری: بررسی موردی فیلم شطرنج باد و تابلوی استنساخ اثر محمودخان ملک الشعراء | ||
پژوهشهای میانرشتهای هنر | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 2، مرداد 1403، صفحه 61-80 اصل مقاله (1.52 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/ira.2024.27234.1018 | ||
نویسندگان | ||
حمیده متولی زاده1؛ بهروز محمودی بختیاری* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد سینما، موسسه آموزش عالی سپهر، اصفهان، ایران | ||
2دانشیار گروه هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
فیلم شطرنج باد علیرغم اکران بسیار محدودش، نظرات تعداد قابلتوجهی از منتقدان را به خود جلب کرده است. کارگردان این فیلم (محمدرضا اصلانی)، که از کارگردانان موج نو سینمای ایران است، در تلاش برای ایجاد فضایی از جامعۀ دهۀ 50 ایران، اظهار داشته که فیلم او علاوهبر بهرهگیری از آثار نقاشی ژرژ دلاتور (نقاش قرن هفدهم فرانسه)، برداشتی از تابلوی «استنساخ» اثر محمودخان ملکالشعرا (ملقب به «شریف»)، نقاش و شاعر دورۀ قاجار است. از این تابلو که میتوانسته آغازگر دورۀ مدرن نقاشی در ایران باشد، دو نسخۀ آبرنگ و رنگوروغن در دست است که با چندسال فاصله زمانی از یکدیگر به تصویر کشیده شدهاند. تماشاگر فیلم شطرنج باد در صورت آگاهی از تأثیر تابلوی «استنساخ» بر این فیلم، میتواند با درنظر گرفتن تشابهات نور، رنگ، سایه، میزانسن، داستانپردازی، درام موجود در تابلو و حتی نوع چیدمان اشیاء در قابی بهخصوص، متوجه شباهتهای فیلم با تابلو شود. به باور کارگردان فیلم، سایهروشنهای شدید موجود در این تابلو و هیئت و وضعیت نشستن شخصیتها در آن، یک فضای توطئهآمیز را تداعی میکند که با پیرنگ فیلم شطرنج باد نزدیکی دارد. با این وجود، اثبات تأثیر تابلو بر فیلم را باید از رهگذری علمی مطالعه کرد. در این مقاله تلاش شده است که با بهرهگیری از نظریۀ بینامتنیت ژرار ژنت و با تحلیل تابلوی «استنساخ» و مقایسۀ آن با نمایی از فیلم شطرنج باد، نشان داده شود که فیلم از چه جهاتی شبیه به تابلو است و این اثر هنری تا چه حد توانسته موجب خلق اثری دیگر شود. | ||
کلیدواژهها | ||
شطرنج باد؛ محمدرضا اصلانی؛ تابلوی استنساخ؛ محمودخان ملک الشعرا؛ اقتباس | ||
مراجع | ||
Abdul Hosseini, A. (2007). Painting on silver canvas. Specialized quarterly magazine of visual arts. 73:26-70. (In Persian) Aslani, M. R. (2015). Reinterpreting Documentary Cinema. Tehran: Roanq. (In Persian) Aslani, M. R. (1995). Cinema_Noor: visual insight in Iran. Cinema Review 5: 67-36. (In Persian) Barno, E. (2014). History of Documentary Cinema (A. Bageri Jahormi, Trans.). Tehran: Soroush. (In Persian) Bonitzer, P. (2019). Deframes: Essays on Painting and Cinema (M. Mohammadi, Trans.). Tehran: Scientific and Cultural Publications. (In Persian) Bordwell, D. & Thomson, Ch. (1998). Cinema Art (F. Mohammadi, Trans.). Tehran: Nahr-e-Karzan. (In Persian) Davari Bilandi, A. (2013). Examination of poetic components in the movies of Mohammad Reza Aslani. Master thesis of Persian language and literature. Birjand University (In Persian) Dulko, S. (1995). A new look at the old world. Criticism of cinema. 56:6-46. (In Persian) Delle Vacche, A. (1996). Cinema and Painting: How Art is Used in Film. University of Texas Press. Haji Hosseinzadeh, H. (2018). Painting in Iranian cinema, damages and solutions. Master's thesis in cinema production, University of Radio and Television. (In Persian) Hasan Nia, J.(2013). Investigating the impact of cubism on cinema. Master's thesis of cinema, University of Arts. (In Persian) Heyward, S. (2014). Key Concepts in Cinema Studies (F.h Mohammadi, Trans.). Tehran: Third Hazare Publication. (In Persian) Kaabi Pour, M. (2003). Mahmoud Khan Malik al-Shaara and the review of copied paintings. Art magazine. 103:56-86. (In Persian) Khodi, A. (2015). Common ideas in fashion design and architecture with Genette's intertextual approach. Bi Quarterly scientific research journals of the University of Art. 127:15-107. (In Persian) Mojabi, J. (2005). Rear window: a look at reproduction painting. Artist's profession 167. (In Persian) Namvar Motlagh, B. (2007). Transtextuality, the study of the relationships of one text with other texts. Humanities research paper. 98:56-83. (In Persian) Pakbaz, R. (2007). Encyclopaedia of Art. Tehran: Farhange Moasaer. (In Persian) Piraish Moghadam, H. (2019). Investigating the mutual effects of cinema and painting, a case study: Edward Hopper and cinema. Master's thesis in painting, University of Arts. 14. (In Persian) Rafugari, A. (2015). A research on self-learning in painting, by examining the works of Mahmoud Khan Malek Al-Shaara and Henri Rousseau. Master's thesis in painting, University of Tehran. 79. (In Persian) Razavi, M. (2009). Investigating the influence of cinema and animation on the beauty experiences of painting recognition. Master's thesis in painting, Art University. 99. (In Persian) Salehi, H. (2017). Aesthetic analysis of the paintings of Mahmoud Khan Saba (Malek al-Shaara). Master's thesis in painting, University of Science and Culture. (In Persian) Zaka, Y. (1962). Mahmoud Khan Malik Al-Shaara is a skilled poet, a master painter, a calligrapher, a perfect human being. Art and people. 5 & 6: 33-24. (In Persian) URL 1: https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/151712/ URL2: https://www.honar.ac.ir/ | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 192 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 93 |