تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,245,977 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,746 |
تکملهای بر تصحیح قصۀ حسین کرد شبستری | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 5، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، بهمن 1402، صفحه 107-124 اصل مقاله (1003 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2024.26204.1655 | ||
نویسنده | ||
اصغر اسمعیلی* | ||
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
این مقاله تکملهای بر تصحیح قصۀ حسین کرد شبستری، بهکوشش ایرج افشار و مهران افشاری است که به دو بخش تقسیم میشود: بخش نخست نقد ضبط و تصحیح ابیاتی از شاعران مختلف، در لابهلای قصه که در آن، این ابیات به سه بخش تقسیم شدهاند: ابیات با ضبط درست و سرایندۀ مشخص که مصححان به سرایندگان یا مأخذ اشعار اشاره نکردهاند؛ ابیاتی که از نظر وزن و قافیه اشکالی ندارند، اما سرایندۀ آنها نامعلوم است؛ ابیاتی که در ضبط و تصحیح آنها اشکال یا اشکالاتی وجود دارد و ضبط ناصحیح، اختلالاتی در وزن و قافیه آنها به وجود آورده که مصححان اثر، آنها را تصحیح نکردهاند یا در شعر شاعر تصرف شده و درنتیجه، بیت یا ابیات دیگری عرضه شدهاست. این ابیات بیشتر با مراجعه به آثار شاعران و توجه به سنت ادبی فارسی تصحیح شد. در بخش دوم این مقاله ضبط برخی کلمات، بهویژه کلمات و جملات ترکی، بررسی و تصحیح شده و تعلیقات روشنکننده بر آنها افزوده شدهاست؛ در این بخش با مراجعه به دو نسخۀ خطی، فرهنگهای ترکی به فارسی، یافتن قرائن کمککننده در متن و متون دیگر و همچنین توجه به بافت داستان و متن، کلمات و جملات، از حیث تلفظ و معنی، تصحیح و تعلیقاتی بر آنها نوشته شد. واژگان، جملات و عبارات ترکی اقتضا میکرد مصححان نگاه دقیقتری به این مقولهها میکردند که متأسفانه چنین نیست و در مقالۀ حاضر، تمرکز بر روی آنها بودهاست. با افزودن این تصحیحات و تعلیقات میتوان متن منقحتری از قصۀ حسین کرد شبستری به دست داد. | ||
کلیدواژهها | ||
قصه حسین کرد شبستری؛ تصحیح ابیات؛ تعلیق بر لغات ترکی؛ ویرایش | ||
مراجع | ||
آتشسودا محمدعلی. بررسی ساخت داستان عامیانۀ حسین کرد شبستری، ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، 1386؛ 8: 9-50.
آرتیمانی رضیالدین. دیوان رضی الدین آرتیمانی، بهکوشش محمدعلی امامی. تهران: کتابفروشی خیام. 1345.
استرآبادی میرزامهدی. فرهنگ ترکی به فارسی سنگلاخ، ویراستار روشن خیاوی. تهران: نشر مرکز. 1374.
استرآبادی میرزامهدی. فرهنگ ترکی به فارسی سنگلاخ، تلخیص محمد خویی، مقدمه حسین محمدزاده صدیق. تبریز: یاران. 1388.
افشاری مهران. مقدمه بر قصۀ حسین کرد شبستری. تهران: چشمه، 1400: 15-40.
امیری مهر حسن؛ اخیانی جمیله؛ اسلامی محرم و مؤمنی هزاده امیر. تداخل زبانی ناخودآگاه، پدیدهای ناشناخته در شعر خاقانی، پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، 1401؛ 24: 35-52.
انصاری شیرازی علی. اختیارات بدیعی، تصحیح دکتر محمدتقی میر. تهران: شرکت دارویی پخش رازی. 1371.
جعفرپور میلاد. از یتیم داستانی تا قورچی تاریخی (اثبات هویت ناشناخته حسین کرد شبستری بر پایة شواهد تاریخی و ادبی)، جستارهای نوین ادبی، 1401الف؛ 1: 21-51.
جعفرپور میلاد. نسخهشناسی کهنترین جامع روایات حماسۀ یتیمنامه و دیگر دستنویسهای آن، متنشناسی ادب فارسی، 1401ب؛ 53: 73-90.
حسینی سروری نجمه. زوال شخصیت عیار در داستان حسین کرد شبستری، متن پژوهی ادبی، 1399؛ 85: 113-137.
خیامپور عبدالرسول. دستور زبان فارسی، تبریز: کتابفروشی تهران. 1344.
داستان حسین کرد شبستری، نسخة 38813 کتابخانة آستان قدس رضوی.
داستان حسین کرد، نسخة 1257، کتابخانة مجلس شورای اسلامی.
داستان حسین کرد شبستری، نسخة 5-32945، کتابخانة ملی جمهوری اسلامی ایران.
دولتآبادی محمود. کلیدر. تهران: فرهنگ معاصر. 1362.
دولتآبادی محمود. روزگار سپریشدۀ مردم سالخورده. تهران: چشمه و فرهنگ معاصر. 1379.
دهخدا علیاکبر. لغتنامه. انتشارات دانشگاه تهران.1373.
ذوالفقاری حسن. زبان و ادبیات عامۀ ایران. تهران: سمت. 1394.
رادمنش عطامحمد. وحید و چکامۀ بختیاری. فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ، 1387؛ 9: 61-78.
زارع شاهمرسی پرویز. فرهنگ ترکی به فارسی شاهمرسی. تبریز: نشر اختر با همکاری انتشارات آناس. 1387.
سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر، بهکوشش سعید نفیسی. تهران: کتابخانة مجلس. 1334.
شیخ بهایی. کشکول، ترجمة بهمن رازانی. تهران: انتشارات زرین. 1377.
طاهر غلامرضا. فرهنگ لغات طبی یونانی در کتابهای فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 1374.
فرخی سیستانی. دیوان فرخی سیستانی، بهکوشش محمد دبیرسیاقی. تهران: انتشارات شرکت نسبی محمدحسین اقبال و شرکا. 1335.
قصاب کاشانی. دیوان قصاب کاشانی، بهکوشش جواهری (وجدی). تهران: انتشارات سنائی. 1363.
قصه حسین کرد شبستری، براساس روایت ناشناخته موسوم به حسیننامه، بهکوشش ایرج افشار و مهران افشاری. تهران: انتشارات چشمه. 1400.
گلکاریان قدیر. فرهنگ لغات سهزبانه ترکی استانبولی-انگلیسی- فارسی محق. تبریز: انتشارات نوبل. 1370.
مارزلف اولریش. گنجینهای از گزارههای قالبی در داستان عامیانۀ حسین کرد. در: قصه حسین کرد شبستری. تهران: چشمه، 1400: 439-459.
موفقالدین ابومنصور علی الهروی. الابنیه عن حقایق الادویه، بهتصحیح احمد بهمنیار، بهکوشش حسین محبوبی اردکانی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 1346.
نظامی گنجهای الیاس. لیلی و مجنون، بهتصحیح حسن وحید دستگردی، بهکوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. 1376.
http:// shahrvand_ newspaper. ir/News/ Main/ 133478
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 331 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 31 |