تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,048 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,171,638 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,844,464 |
محدودیت عملکرد فرایند هماهنگی واکهای در زبان فارسی | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 9، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 15، فروردین 1402، صفحه 223-240 اصل مقاله (1.3 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2023.25030.1647 | ||
نویسندگان | ||
پرویز قاسمی1؛ محمدرضا احمدخانی* 2؛ عالیه کرد زعفرانلوکامبوزیا3 | ||
1دانشجوی دکتری زبانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران. | ||
3دانشیار زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف از نگارش این مقاله بررسی فرایند هماهنگی واکهای در واژههایی است که با وجود برخورداری از بافت واجی متناسب، در گفتار غیررسمی بدون انجام این فرایند تلفظ میشوند. هماهنگی واکهای در گفتار غیررسمی گویشوران، در برخی از کلمات عمل نمیکند. برای بررسی علل عملنکردن این فرایند 100 واژّ رایج از زبان فارسی با بافت واجی متناسب، انتخاب و از 150 گویشور مسلط به زبان فارسی معیار خواسته شد تا این واژهها را به سبک غیررسمی تلفظ کنند. سپس تلفظ گویشوران ثبت و واجنگاری شد تا عملنکردن فرایند بررسی شود. این پژوهش به شیوۀ میدانی و تحلیلمحتوای کیفی انجام شد و نتایج نشان داد که این فرایند در گفتار غیررسمی فارسی، فرایندی فعال است، اما عملکردن آن با محدودیتهایی روبهروست. بسامد کاربرد واژه، تأثیر متغیرهای سن، جنس و تحصیلات گویشوران، گسترش کاربرد زبان نوشتار در گفتار، وامواژه بودن، بروز شباهت تلفظ به گویش یا لهجههای محلی، تعامل زمینهبرچینی، مقولۀ دستوری کلمات با بافت متناسب و بسته بودن هجای واکۀ هدف، باعث عملنکردن فرایند تحقیق بودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
ارتقای واکه؛ بسامد؛ واکۀ هدف؛ همگونی؛ هماهنگی واکهای | ||
مراجع | ||
احمدخانی محمدرضا، واثق الهه. بررسی هماهنگی واکهای و واکهای-همخوانی در زبان فارسی در چهارچوب نظریۀ بهینگی. جستارهای زبانی، 1399؛ ۱۱(۶): 351-381.
افخمی علی، باقرزاده کاسمانی مراد. بررسی جامعهشناختی هماهنگی واکهای در زبان فارسی. فصلنامۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 1386؛ (184): 18-18.
بیجنخان محمود. واجشناسی نظریه بهینگی. تهران: انتشارات سمت. 1384.
بیجنخان محمود. یادگیری واکههای زبان براساس یک الگوی شناختی. فصلنامه تازههای علوم شناختی، 1378؛ 1(1): 24.
جم بشیر. بررسی هماهنگی واکهای پسرو در زبان پارسی در چارچوب نظریة بهینگی. نخستین همایش ملی واجشناسی. 1394.
جم بشیر. تحلیل تیرگی واجشناختی در زبان فارسی. جستارهای زبانی، 1396؛ ۸(7): 1-27.
حقشناس علیمحمد. آواشناسی (فونتیک). تهران: آگه. 1393.
زارعی مهدی. بررسی هماهنگی واکهای در لهجههای فارسی تهرانی، گیلکی، ترکی و کردی. ششمین همایش ملی پژوهشهای نوین در حوزة زبان و ادبیات ایران. تهران. 1399.
معین محمد. فرهنگ معین (یکجلدی فارسی). تهران: زرین. 1386.
کرد زعفرانلو کامبوزیا عالیه، بهرامی خورشید سحر. تغییر واکة آغازین در واژههای دوهجایی یا بیشتر لهجة همدانی. زبان و زبانشناسی، 1384؛ (1): 32-41.
کرد زعفرانلو کامبوزیا عالیه. واجشناسی رویکردهای قاعدهبنیاد. تهران: سمت. 1392.
مدرسی قوامی گلناز. الگوهای هماهنگی واکهای و همتولیدی واکه به واکه در زبان فارسی. زبان و زبانشناسی، 1389؛ 6(11): 69-86.
مکنزی دیوید نیل. فرهنگ کوچک زبان پهلوی. برگردان مهشید میرفخرایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ۱۳۷۳.
Carr, P. and Montreuil, J.P. Phonology. Palgrave Modern Linguistics, Second Edition: Palgrave Macmillan. 2014. Chomsky N. and Halle M. The Sound Pattern of English. New York: Harper and Row, Publishers. 1968. Clements, G. N. & Sezer, E. Vowel and consonant dis harmony in Turkish. In Harry van der Hulst and Norval Smith (eds.) The structure of phonological representations II. Dordrecht, Foris. 1982; 213-255. Jensen, J. T. Morphology: Word Structure in Generative Grammar. John Benjamins Pub. Co. Philadelphia. 1990. Kord Zaferanlu Kambuziya, A. Ghorbanpour, A. & Mahdipour N. VOWEL SHORTENING IN PERSIAN: A PHONOLOGICAL ANALYSIS. Poznań Studies in Contemporary Linguistics. 2017; 53(3): 373–397. © Faculty of English, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland. Kenstowicz, M. Phonology in Generative Grammer. Oxford: Blackwell Publishers. 1994. Kenstowicz, M. Phonology in Generative Grammar. Cambridge, Massachusetts: Blackwell Publishers. 1994. Mccarthy, J. Feature Geometry and Dependency: A review, Phonetica. Department of Linguistics, University of Massachusetts: Amherst, Mass., USA. 1988. van der Hulst, H. vowel harmony. Oxford Research encyclopedia of linguistics. 2016 (online). van der hulst, H. Asymmetries in Vowel Harmony: A Representational Account. 2018. Print ISBN: 9780198813576: Oxford University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 168 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 164 |