تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 659 |
تعداد مقالات | 6,130 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,635,726 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,855,611 |
ارزیابی پایداری نظام زراعی کشت برنج در شهرستان لاهیجان | ||
تحقیقات غلات | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 شهریور 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2023.25094.1777 | ||
نویسندگان | ||
خیزران حسنپور1؛ رضا اسفنجاری کناری* 2؛ محمد کریم معتمد3 | ||
1دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان | ||
2استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان | ||
3دانشیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده مقدمه: در دهههای گذشته افزایش استفاده از بذرهای پربازده، کودهای شیمیایی، آفتکشها و آب، به همراه هزینههای بالای تولید، عملکرد محصولات کشاورزی را به طور چشمگیری افزایش داده است که این امر منجر به افزایش وابستگی به مصرف نهادههای تجدیدناپذیر در بخش کشاورزی و تخریب محیطزیست شده است. از اینرو سنجش پایداری و شناخت عوامل موثر بر آن میتواند در تدوین سیاستها و راهبردهای کشاورزی پایدار نقش مهمی را ایفا نماید. با این رویکرد مطالعه حاضر به سنجش و ارزیابی پایداری نظام زراعی کشت برنج در شهرستان لاهیجان پرداخته است. مواد و روشها: در این مطالعه اطلاعات مورد نیاز به صورت مصاحبه حضوری و با تکمیل پرسشنامه از کشاورزان شالیکار شهرستان لاهیجان در سال زراعی 1400جمعآوری شدند. ضمن آن که برای تعیین حجم نمونه از روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم، بهره گرفته شد. در ادامه با استفاده از شاخص ترکیبی به روش انحراف از مقدار بهینه، الگوی بهینه برای هر کشاورز مشخص گردید؛ در نهایت نیز برای تعیین وزن شاخصهای اجتمـاعی، اقتصـادی و اکولوژیکی از فرآینـد تحلیـل سلسله مراتبی ((AHP استفاده شد. یافتههای تحقیق: نتـایج محاسبه وزن شاخصها نشان داد که شاخصهای اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب با وزنهای 558/0، 320/0 و 122/0 بیشترین اهمیت را در ارزیابی سطح پایداری نظام تولید برنج داشتهاند. افزون بر این نتایج نشان داد که ارقام بومی و کم محصول از نظر شاخصهای پایداری وضعیت مطلوبتری دارند و کشاورزانی که از عملیـاتهـای مـدیریت اگرواکولوژیـک بهره بردهاند، از نظر پایداری اکولوژیکی، اقتصادی و پایـداری کـل در سـطحی بالاتر قرار دارند. ضمن آن که بر اساس نتایج، کشاورزان دارای اراضی یکجا و متمرکز از نظر پایداری اقتصادی و پایداری کل، دارای وضعیت مطلوبتری هستند. افزون بر این نتایج نشان داد زیر شاخص مدیریت اگرواکولوژیکی بیشترین اهمیـت را در بـین زیر شاخصهای اکولوژیکی دارد و در بین زیر شاخصهای اجتماعی نیـز، مشارکت روستایی اهمیت بیشتری داشته است. همچنین زیر شاخص حاشیه ناخالص سود در بین زیر شاخصهای اقتصادی وزن نسبی بیشتری داشته است. نتیجهگیری و پیشنهاد: نتایج نشان داد شرکت در کلاسهای ترویجی در پایداری کشت برنج تاثیر مستقیم و معنیدار دارد ضمن اینکه، کشاورزانی که از عملیـاتهـای مـدیریت اگرواکولوژیـک بهره بردهاند، در سـطح مطلوبتر پایداری قرار داشتهاند، لذا پیشنهاد میشود خدمات حمایتی و مهارتهای عملیات پایدار محور در بین کشاورزان تقویت شود و استفاده بیشتر از عملیات مدیریت اگرواکولوژیک در سطح مزرعه تشویق و ترویج شود. همچنین نتایج مطالعه نشان داد کشاورزان دارای اراضی یکجا و متمرکز از نظر پایداری اقتصادی و پایداری کل وضعیت مطلوبتری داشتند، بنابراین حرکت به سوی اندازههای بزرگتر مزرعه میتواند تاثیر مثبت بر پایداری کشت برنج داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
مدیریت اگرواکولوژیک؛ شاخص ترکیبی؛ فرآینـد تحلیـل سلسله مراتبی؛ شهرستان لاهیجان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 35 |