پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 724 |
| تعداد مقالات | 6,818 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,461,255 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,555,728 |
پایش بیماریهای مهم گندم (مطالعه موردی: استان گلستان) | ||
| تحقیقات غلات | ||
| دوره 12، شماره 4، اسفند 1401، صفحه 383-397 اصل مقاله (629.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2023.24375.1763 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد علی آقاجانی* 1؛ مهسا صناعی2؛ مهدی آقاجانی3 | ||
| 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی، مدیریت حفظ نباتات، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان، گرگان، ایران | ||
| 3کارشناس گیاه‌پزشکی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: پایش مزارع، زیربنای بسیاری از اطلاعات، اقدامات و تحقیقات در کشاورزی است. تا زمانی که اطلاعات و داده‌های واقعی از مزارع و باغات وجود نداشته باشد، بسیاری از گام‌های اولیه در تحقیق و اجرا ناقص و بی‌نتیجه خواهد بود. امروزه پایش پیوسته و مداوم، بهعنوان شالوده تولید پایدار غذای سالم، در دستور کار نهادها و موسسات بینالمللی قرار گرفته است و تهدیدهای جهانی از طریق سیستم‌های سنجش از دور و پایش‌های زمینی در نقاط پرخطر، در حال پایش هستند. از سه جزء اصلی پایش، یعنی هوا، گیاه و عوامل خسارت‌زا، متغیرهای آب و هوایی و متغیرهای مربوط به گیاه میزبان با استفاده از سیستم‌های سنجش از دور قابل پایش هستند، اما پایش دقیق و قابل اعتماد متغیرهای مربوط به عوامل خسارت‌زا (به‌ویژه آفات، بیماریها و علف‌های هرز)، حتی در کشورهای پیشرفته نیز بر اساس پایش‌های میدانی (یا در برخی موارد به‌صورت تلفیقی) انجام میشود. هنوز هم پایش بیمارگرها و آفات گیاهی مهم، بر اساس پایش‌های میدانی هدف از اجرای این تحقیق، ارایه یک تصویر واقعی از وضعیت مزارع گندم استان گلستان از لحاظ ویژگی‌های زراعی و گیاه‌پزشکی بود. مواد و روش‌ها: بهمنظور تعیین وضعیت آلودگی مزارع گندم استان گلستان به بیماریهای مهم، تیمی متشکل از کارشناسان گیاه‌پزشکی استان تشکیل شد و مزارع گندم در 14 شهرستان استان در سال زراعی 98-1397 مورد بازدید قرار گرفت. در هر بازدید، یک فرم پایش حاوی اطلاعات مزرعه، مشخصات محصول زراعی و میزان آفات و بیماریهای مزرعه تکمیل شد. پس از نهایی شدن داده‌های حاصل از پایش و رفع ایرادهای آنها، تجزیه و تحلیل آماری و زمین آماری داده‌های بهدست آمده انجام و نقشه‌های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شد. یافتههای تحقیق: بعد از پنج ماه اجرای طرح، 238 فرم پایش گندم توسط مرکز دریافت شد. جمع مساحت مزارع گندم پایش‌شده 773 (با میانگین 3/4) هکتار و میزان بذر کشت شده در این مزارع، 31015 کیلوگرم (با میانگین 3/190 کیلوگرم در هکتار) بود. از 18 رقم گندم کاشته‌شده، 20 درصد مزراع به رقم‌های مروارید و احسان اختصاص یافته بود. از لحاظ تاریخ کاشت، هشت گروه دوهفته‌ای تعریف شد که 39 درصد مزارع در نیمه اول آذر‌ماه کاشته شده بود. هشت نوع محصول پاییزه و 8 نوع سامانه بهاره در تناوب با گندم در مزارع کشت شده بود که بهترتیب، گندم (77 درصد) و آیش (39 درصد) رتبه اول را بهخود اختصاص داده بودند. میانگین شدت نهایی بیماریهای سفیدک پودری، سپتوریوز و لکه خرمایی بهترتیب 3/5، 5/3 و 15 درصد بود. میانگین وقوع و شدت بادزدگی فوزاریومی سنبله بهترتیب 1/1 و 2/1 از 3 و میانگین شدت بیماری زنگ زرد 6/0 از 2 بود. درصد آلودگی مزراع به بیماریهای سفیدک پودری، سپتوریوز، لکه خرمایی و زنگ زرد نیز بهترتیب 60، 38، 77 و 50 درصد بود. نتیجه گیری: بیش‌ترین شدت بیماری برای سه بیماری سفیدک پودری، سپتوریوز و لکه خرمایی در شهرستان‌های رامیان و ترکمن و بیش‌ترین شدت بیماری زنگ زرد در شهرستان کردکوی مشاهده شد. نقشه‌های ترسیم‌شده در این تحقیق با نقشه‌هایی که پیش از این، توسط محققان مرکز تحقیقات کشاورزی و کارشناسان حفظ نباتات برای استان گلستان ترسیم شده بود، تفاوت داشت و تغییرات ایجاد‌شده بعد از شش سال، در مورد برخی بیماریها مشهود بود. یافتههای این تحقیق نشان داد که پایش بیماریها باید به‌صورت یک برنامه مستمر انجام شود تا تغییرات تدریجی پراکنش بیماریها و نقاط پرخطر منطقه مورد مطالعه مشخص شود و تاثیر تغییر اقلیم و سایر عوامل موثر بر این نقشه‌ها قابل ردیابی و تحلیل باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زنگ زرد؛ سپتوریوز برگ؛ سفیدک پودری؛ لکه خرمایی | ||
| مراجع | ||
|
Abedi Tizaki, M., Rezapour, K., Aghajani, M.A., Asadi, F. and Salimian, S. 2019. Determination of optimum timing of fungicides application based on growth stages for controlling of wheat tan spot. Journal of Plant Protection, 32(4), pp. 481-494. [In Persian]. https://doi.org/10.22067/JPP.V32I4.71983.
Aghajani, M.A. 2013. Identification and Management Guide of Wheat Diseases in Golestan Province. Nourozi Press, Gorgan, Iran. [In Persian]. 124 p.
Aghajani, M.A. 2021. GolPhyto, forecasting model of potato late blight in Gorgan. Applied Entomology and Phytopathology, 88 (2), pp. 199-211. [In Persian]. https://doi.org/10.22092/jaep.2020.127287.1299.
Ahmadi, K., Ebadzadeh, H.R., Hatami, F., Abdshah, H., Kazemian, A. 2019. Agricultural Statistics of the Crop Year 2017-2018. Vol. 1: Crop Plants. Ministry of Agriculture-Jahad. 89 p. [In Persian].
Atzberger, C. 2013. Advances in remote sensing of agriculture: Context description, existing operational monitoring systems and major information needs. Remote Sensing, 5(2), pp. 949-981. https://doi.org/10.3390/rs5020949.
Bockus, W.W., Bowden, R.L., Hunger, R.M., Morrill, W.L., Murray, T.D. and Smiley, R.W. 2010. Compendium of Wheat Diseases and Pests. 3rd Edition. The American Phytopathological Society. 171 p.
Campbell, C.L., and Madden, L.V. 1990. Introduction to Plant Disease Epidemiology.1st Edition. Wiley-Interscience, New York, USA. 532 p.
CIMMYT. 2019. RustTracker.org, A global wheat rust monitoring system. https://rusttracker.cimmyt.org.
FAO-SEC. 2012. Monitoring and surveillance of cereals pests, diseases and weeds. Sub-regional Office of FAO for Central Asia (FAO-SEC). 23 p. https://www.fao.org/3/aq295e/aq295e.pdf.
Fritz, S., See, L., Bayas, J.C.L., Waldner, F., Jacques, D., Becker-Reshef, I., Whitcraft, A., Baruth, B., Bonifacio, R., Crutchfield, J., Rembold, F., Rojas, O., Schucknecht, A., Van der Velde, M., Verdin, J., Wu, B., Yan, N., You, L., Gilliams, S., Mücher, S., Tetrault, R., Moorthy, I. and McCallum, I. 2019. A comparison of global agricultural monitoring systems and current gaps. Agricultural Systems, 168, pp. 258-272. https://doi.org/10.1016/j.agsy.2018.05.010.
Hodson, D.P., Cressman, K., Nazari, K., Park, R.F. and Yahyaoui, A. 2009. The global cereal rust monitoring system. Proceedings of the Borloug Global Rust Initiative 2009 Technical Workshop. March 17-20, 2009, Cd. Obregon, Sonora, Mexico. pp. 35-46.
Hodson, D.P., Gronbesh-Hansen, J., Lassen, P., Alemayehu, Y., Arista, J., Sonder, K., Kosina, P., Moncada, P., Nazari, K., Pretorius, Z.A., Szabo, L.J., Fetch, T. and Jin, Y. 2012. Tracking the wheat rust pathogens. Proceedings of the Borloug Global Rust Initiative 2012 Technical Workshop. Sept. 1-4, 2012, Beijing, China. pp. 11-22.
Kalateh Arabi, M., Nourinia, A.A., Soughi, H., Dehghan, M.A., Kia, S., Jafarby, J.A., Fallahi, H.A., Ghojegh, H., Sadeghnejad, H.R., Kiani, A.R., Kazemi Talachi, M., Eslami Gomesh Tappeh, K., Aghajani, M.A., Mobasheri, M.T., Bagherani, N., Savarinejad, A.R., Younes Abadi, M., Mohammadi, R. and Gholipour, A. 2017. Technical Instructions for the Planting Stage of Wheat Cultivation in Golestan Province. Technical Manual. Golestan Agricultural and Natural Resources Research Center, Gorgan, Iran. 33 p. [In Persian].
Koyshibayev, M. and Muminjanov, H. 2016. Guidelines for monitoring diseases, pests and weeds in cereal crops. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 28 p.
Razavi, M., Mahdavi Amiri, M., Minbashi, M., Mohammadipour, M., Sarkari, S., Jafari, H., Jalali, S., Khanizad, A., Safaee, D., Bousherhri, S.M., Rajaie, S., Karampour, F., Aghajani, M.A., Ghalandar, M., Aldaghi, M., Rabaninasab, H., Nasrollahi, M., Najafinia, M., Nikan, J., Eskandari, M., Mirzxaie, M.R., Omati, F., Eshagi, R., Oladi, M., Kazemi, H., Kalanaki, S., Alifard, M., Nazari, K. and Afshari, F. 2017. Developing the distribution map of wheat stem rust (Ug99 race) disease in Iran using geographic information system (GIS). Final report of project No. 014-16-16-8901-89002. Iranian Research Institute of Plant Protection. 58 p. [In Persian].
Shtienberg, D., Dinoor, A. and Marani, A. 1990. Wheat disease control advisory, a decision support system for management of foliar diseases of wheat in Israel. Canadian Journal of Plant Pathology, 12(2), pp. 195-203. https://doi.org/10.1080/07060669009501027.
Verreet, J.A., Klink, H. and Hoffmann, G.M. 2000. Regional monitoring for disease prediction and optimization of plant protection measures: The IPM wheat model. Plant Disease, 84(8), pp. 816-826. https://doi.org/10.1094/PDIS.2000.84.8.816.
Zadoks, J.C. 1981. EPIPRE: A disease and pest management system for winter wheat developed in the Netherlands. EPPO Bulletin, 11(3), pp. 365-369. https://doi.org/10.1111/j.1365-2338.1981.tb01945.x.
Zeighami, M. 2012. Epidemiology of wheat tan spot in eastern region of Golestan province. M.Sc. Dissertation. Damghan Branch, Islamic Azad University, Semnan province, Iran. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 228 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 128 |
||