پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 710 |
| تعداد مقالات | 6,695 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,268,495 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,372,244 |
شناسایی و تحلیل محورهای غالب در تحقیقات مرتبط با اخلاق در برنامهریزی شهری: مرور نظاممند پیشینه با روش تحلیل مضمون | ||
| دانش شهرسازی | ||
| دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 23، تیر 1402، صفحه 111-141 اصل مقاله (1.62 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله مروری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2023.23481.1824 | ||
| نویسندگان | ||
| رضوان عباسی* 1؛ غلامرضا حقیقت نائینی2 | ||
| 1گروه برنامه ریزی شهری، دانشکده شهرسازی و معماری، دانشگاه هنر تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه برنامهریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: اخلاق با مسئله انتخاب و قضاوت عملی در ارتباط است. ازآنجاکه ماهیت برنامهریزی شهری به پیگیری منافع اجتماع با تعیین اقدامات مناسب برای آینده طی انتخابهای متوالی در زمینههای پیچیده و شرایط نامعلوم مربوط میشود، میتوان گفت ملاحظات اخلاقی بخشی جداییناپذیر از آن بوده و ادغام فلسفه اخلاق با اندیشهها و تلاشهای حرفهای برنامهریزی اجتنابناپذیر است. اخلاق از دههی 1970جایگاهی ثابت در میان پژوهشهای برنامهریزی پیدا کرد و موجی از آثار در این رابطه منتشر گردید. اما چالشهای مطرح‌شده در دوران معاصر و کاهش توجه به این موضوع، بازبینی و بازاندیشی درباره محتوای اخلاقی در برنامهریزی را ضروری کرده است. هدف: هدف از این پژوهش ارائهی دیدگاهی جامع و کلی از موضوع اخلاق در برنامهریزی با شناسایی و تشریح اولویتهای اصلی پژوهشگران در این حوزه است. روش: این پژوهش بر اساس هدف، بنیادی و ماهیتاً کیفی بوده و با اتخاذ رویکرد توصیفی- تبیینی و به‌کارگیری رویکردی ترکیبی شامل مرور نظاممند و تحلیل مضمون، 110 تحقیق منتخب را مورد بازبینی، دستهبندی و سنتز دقیق قرار داده است. یافتهها: این مقاله علاوه بر شناسایی سه مضمون فراگیر شامل ادغام نظریههای اخلاقی با نظریهی برنامهریزی، اخلاق در عرصهی عمل حرفهای و اخلاق در عرصهی دانشگاهی، مضامین پایه و سازماندهنده را نیز تشریح و با بررسی نتایج تحقیقات در هر لایه، شکافهای موجود و مسیرهای بالقوه را برای پژوهش در آینده معرفی کرده است. نتیجهگیری: با وجود پراکندگی و کاهش تعادل مضامین در لایههای مختلف، طبق بررسیها برخی از آن‌ها جایگاه ثابتی در پژوهشها داشتهاند: استخراج دیدگاههای اخلاقی برنامهریزان، بررسی کدهای حرفهای و آموزش اخلاق. همچنین جریان پژوهشها در دو دههی اخیر، نشانگر پررنگ شدن زمینهی برنامهریزی و اهمیت و تأثیر آن در انتخاب، تفسیر و آموزش مفاهیم و ایدههای اخلاقی است. بدین ترتیب اهمیت توجه به فرآیندهای اجتماعی، فضایی و سیاسی در جریان ادغام فلسفهی اخلاق با برنامهریزی بیش‌ازپیش برجسته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "اخلاق"؛ " برنامهریزی شهری"؛ " نظریههای اخلاقی"؛ " تحلیل مضمون" | ||
| مراجع | ||
|
منابع
پالمر، مایکل. (2009). مسائل اخلاقی: متن آموزشی فلسفه اخلاق. ترجمه علیرضا آلبویه. (1388). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
پرتوی، پروین. (1379). ملاحظات اخلاقی در معماری و شهرسازی، بخش اول: جهانبینی اخلاقی از ارسطو تا نیچه. هنرنامه، 3(3)، 133-137.
پرتوی، پروین. (1379). ملاحظات اخلاقی در معماری و شهرسازی، بخش دوم: برنامهریزی و اصول اخلاقی. هنرنامه، 3(4)، 129-135.
پرتوی، پروین. (1380). ملاحظات اخلاقی در معماری و شهرسازی، بخش سوم: اخلاق زیستمحیطی و توسعه پایدار. هنرنامه، شماره 4(3)، 123-133.
حسنپور، جمیل و دهیادگاری، منوچهر. (1388). اخلاق و سیاست از دیدگاه نظریه انتقادی. نشریهی تحقیقات سیاسی و بینالمللی، 1(2)، 107- 138.
سهیلی، حمیدرضا؛ فقیهیپور، جواد و مهدوینسب، حسین. (1396). اخلاق حرفهای (مفاهیم، تعاریف و کاربردها). تهران: دارالفنون.
سینگر، مارکوس جی. (1996). نگرش کلی به فلسفهی اخلاق. ترجمه حمید شهریاری. (1374). معرفت، 15(4)، 47-50.
صرافی، مظفر؛ توکلینیا، جمیله و چمنیمقدم، مهدی. (1393). جایگاه برنامهریز در فرآیند برنامهریزی شهری ایران. مطالعات شهری، 3(4)، 19-32.
صفری، حامد؛ زمانی، بهادر و ربانی خوراسگانی، علی. (1399). تحلیل ابعاد و عوامل تأثیرگذار بر فرآیند صورتبندی دستورالعمل اخلاق حرفهای برنامهریزی شهری در ایران. جغرافیا و برنامهریزی محیطی، 31(4)، 43-70.
طرهانی، حسین و پروتوی، پروین. (1397). سازوکارهای تحقق منفعت عمومی در طرحهای موفق توسعه شهری با تأکید بر نظریههای شهرسازی نیمه-ی دوم سدهی بیستم. صفه، 28(82)، 91-112.
فرامرز قراملکی، احد؛ درخشانی، لعبت و رضایی شریفآبادی، سعید. (1391). اخلاق حرفهای در کتابداری و اطلاع رسانی. تهران: سمت.
ملکپور اصل، بهزاد و دستواره، فرشته. (1398). کدهای اخلاق حرفهای در برنامهریزی. توسعه پایدار محیط جغرافیایی، 1(3)، 184-199.
مهدی زاده، جواد. (1386). برنامهریزی راهبردی توسعه شهری، تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران (ویرایش دوم). تهران: شرکت طرح و نشرپیام سیما.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 339 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322 |
||