تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,732 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,692 |
ریشه یابی چالش های فقهی و حقوق بشری ماده 91 قانون مجازات اسلامی 1392در باب مجازات های سالب حیات نوجوانان | ||
پژوهشنامه حقوق کیفری | ||
مقاله 12، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، مرداد 1402، صفحه 311-335 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/jol.2023.22945.2321 | ||
نویسندگان | ||
داود نوجوان* ؛ احمد یوسف زاده | ||
استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
وضع ماده 91 قانون مجازات اسلامی 1392 ازجمله تلاشهای قانونگذار در راستای انطباق قانون با دیدگاههای رایج فقهی و اسناد حقوق بشری است؛ اما ماده دارای ابهامات و دشواریهایی، هم از منظر فقهی و هم از منظر حقوق بشری است. امکان تفسیر ماده به اینکه اصولاً از بالغ زیر 18 سال، سلب حیات میشود، مگر در موارد استثنایی؛ باز بودن دست دادرس در اثبات اینکه بالغ زیر 18 سال مشمول موارد استثنایی نیست؛ بیتوجهی به شخصیت بالغ زیر 18 سال در باب مجازاتهای سالب حیات و مبهمبودن مجازات جایگزین کیفر سالب حیات، از جمله آنها است که در مقاله حاضر با استفاده از منابع کتابخانهای (قانونی، فقهی، حقوقی و آراء قضائی) و به روش توصیفی-تحلیلی شناسایی شده و پس از نقد فقهی و حقوق بشری، ریشهیابی شده است. در نهایت، راهحل پالایش قانون از این سنخ مشکلات، پیشنهاد شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نوجوانان؛ مجازات سلب حیات؛ کمال عقل؛ چالش فقهی و حقوق بشری | ||
مراجع | ||
منابع
آقایینیا، حسین (1399)، حقوق کیفری اختصاصی 3، چاپ هجدهم، تهران: میزان.
احسانی، امیرحسین و همکاران (1399)، «تفاسیر دوگانه در شرط رشد و کمال عقل در حقوق کیفری»، حقوق اسلامی، شماره 67، صص. 7-30.
اردبیلی، محمدعلی (1400)، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ پنجاه و ششم، تهران: میزان.
امامی، سیدحسن (1377)، حقوق مدنی، بدون نوبت چاپ، تهران: اسلامیه.
انصاریپور، محمدعلی (1396)، «بیان موجزی از دلایل ضرورت تعیین سن رشد»، مطالعات حقوق خصوصی، شماره 2، صص. 230-213.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1395)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، چاپ هفتم، تهران: کتابخانه گنج دانش.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1398)، مقدمه عمومی علم حقوق، چاپ سیزدهم، تهران: کتابخانه گنج دانش.
چلبی، آزاده (1397)، فساد و مقبولیت قانون از منظر جامعهشناسی حقوق، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
دانشپژوه، مصطفی (1392)، مقدمه علم حقوق، چاپ دهم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
رهامی، محسن (1381)، «رشد جزایی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 58، ص 167-198.
زراعت، عباس و معین، محمدرضا (1398)، مقدمه علم حقوق، چاپ هشتم، تهران: جنگل.
شایگان، سیدعلی (1375). حقوق مدنی، چاپ اول، قزوین: طه.
شیروی، عبدالحسین (1398)، مقدمه علم حقوق، چاپ دوم، تهران: میزان.
صبوریپور، مهدی و علوی صدر، فاطمه (1394)، «سن کیفری کودکان و نوجوانان در قانون مجازات اسلامی 1392»، پژوهشنامه حقوق کیفری، ش 11، ص 194-171.
عابدی، احمدرضا (1400)، نگرش کاربردی به حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه.
عدل، مصطفی (1373)، حقوق مدنی، بدون نوبت چاپ، قزوین: بحرالعلوم.
عزیزی، امیرمهدی و همکاران (1401)، «کیفرگذاری کرامتمدار در مدل مردمسالار سیاست جنایی»، پژوهشنامه حقوق کیفری، ش 25، صص. 204-177.
قورچی بیگی، مجید و شهرانی، معصومه (1397)، «میزان صدور احکام بازپرورنه در بزهکاری کودکان و نوجوانان بعد از تصویب قانون مجازات اسلامی 1392»، مجله حقوقی دادگستری، دوره 82، شماره 102، صص. 161-189.
کاتوزیان، ناصر (1393)، دوره مقدماتی حقوق مدنی، اعمال حقوقی، چاپ دوازدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کوشا، جعفر (1392)، «سیاست جنایی ایران در لایحة قانون مجازات اسلامی، انطباق با اسناد حقوق بشری و موازین فقهی؟»، تازههای علوم جنایی، کتاب اول، چاپ دوم، تهران: میزان، صص. 635-643.
مذاکرات و آرای هیأت عمومی دیوان عالی کشور سال 1383، تهران: اداره وحدت رویه دیوان عالی کشور، جلد دهم، 1386.
میرمحمدصادقی، حسین (1400)، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ اول، تهران: دادگستر.
نوبهار، رحیم و عرفانیفر، امیر (1396)، «واکاوی تحلیلی-انتقادی تفاوتهای میان حد و تعزیر»، راهبرد، شماره 82، صص. 240-207.
واحدی، قدرتالله (1391)، مقدمهی علم حقوق، چاپ چهاردهم، تهران: میزان.
ونکی، احمدرضا و همکاران (1399)، «آرمانگرایی یا واقعگرایی سیاست جنایی تقنینی در قبال رشد جزایی در حقوق کیفری ایران»، جامعهشناسی سیاسی ایران، شماره 12، صص. 2236-2219.
هاشمی، سید حسین (1394)، «بررسی فقهی حقوقی رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید به سن رشد و مسئولیت کیفری کودکان در پرتو اسناد بینالمللی»، حقوق تطبیقی، شماره 103، صص. 51-74.
آبى، حسن (1417ق.)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، چاپ سوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن منظور، جمالالدین (1405ق.)، لسان العرب، بدون نوبت چاپ، قم: ادب حوزه.
اردبیلى، احمد (1403ق.)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
بروجردی، حسین (1415ق.). نهایه الأصول. قم: تفکر.
جوهری، اسماعیل (1399ق.)، الصحاح، چاپ دوم، بیروت: دارالعلم للملایین.
حائرى طباطبایى، سید علی (بیتا)، ریاض المسائل، چاپ اول، قم: آل البیت.
حرّ عاملى، محمد (1409ق.)، وسائل الشیعه، چاپ اول، قم: آل البیت.
حلبى، حمزه (1417ق.)، غنیه النزوع إلى علمی الأصول و الفروع، چاپ اول، قم: مؤسسه امام صادق.
حلّى، نجمالدین (1408ق.)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان.
حلّى، حسن (بیتا)، تحریر الأحکام الشرعیه على مذهب الإمامیه، چاپ اول، مشهد: آل البیت.
حلّى، محمد (1410ق.)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
حلّى، مقداد (1425ق.)، کنز العرفان فی فقه القرآن، چاپ اول، قم: مرتضوى.
سبحانی تبریزى، جعفر (بیتا)، البلوغ، حقیقته، علامته و أحکامه، چاپ اول، قم: بینا.
سبزوارى، سید عبدالأعلى (1413ق.)، مهذّب الأحکام، چاپ چهارم، قم: المنار.
طباطبائی، سید محمد حسین (1367)، تفسیر المیزان، چاپ چهارم، تهران: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
طریحی، فخرالدین (1386ق.)، مجمع البحرین، بدون نوبت چاپ، تهران: المکتبه المرتضویه.
طبرسی، ابوالفضل (1339ق.)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بدون نوبت چاپ، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
طوسى، محمد (1407ق.)، الخلاف، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طوسى، محمد (1400ق.)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوى، چاپ دوم، بیروت: دار الکتاب العربی.
طوسى، محمد (1387ق.)، المبسوط فی فقه الإمامیه، چاپ سوم، تهران: المکتبه المرتضویه.
طوسی، محمد (بیتا)، تفسیرالتبیان، بدون نوبت چاپ، بیروت: دارالاندلس.
طهرانی، سید محمد حسین (1436ق.). رساله فی القطع و الظن. مشهد: نشر علامه طباطبایی.
عاملى، زین الدین (1410ق.)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، چاپ اول، قم: کتابفروشى داورى.
عاملى، زین الدین (1413ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، چاپ اول، قم. مؤسسه المعارف الإسلامیه.
فاضل هندى، محمد (1416ق.)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
قمّى، محمد (بیتا)، المقنع، بدون نوبت چاپ، قم: مؤسسه امام هادى.
قمّی، محمد (1436ق.)، معانی الأخبار، بدون نوبت چاپ، قم: النشر الإسلامی.
کاشف الغطاء، محمد حسین (1359ق.)، تحریر المجله، چاپ اول، نجف: المکتبه المرتضویه.
کلینى، محمد (1407ق.)، الکافی، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
موسوی خمینى، سید روحاللّه (بیتا)، تحریر الوسیله، چاپ اول، قم: دار العلم.
موسوی خوئی، سید ابوالقاسم (1368)، أجود التقریرات، بدون نوبت چاپ، قم: مصطفوی.
موسوی خوئى، سید ابوالقاسم (1410ق.)، منهاج الصالحین، چاپ بیست و هشتم، قم: مدینه العلم.
موسوی خوئی، سید ابو القاسم (1422ق.)، مبانی تکمله المنهاج، چاپ اول، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
نجفى، محمد حسن (1404ق.)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، چاپ هفتم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
Beschle, D. L. (2006), Cognitive Dissonance Revisited: Roper v. Simmons and the Issue of Adolescent Decision-Making Competence, the Wayne Law Review,pp.52, 1-42.
Cipriani, D. (2016), Children’s rights and the minimum age of criminal responsibility: a global perspective, Routledge.
Hood R. & Hoyle C. (2015), the Death Penalty: A Worldwide Perspective, 5 editions, Oxford: Oxford University Press.
Raz, J. (2009), the Rule of Law and its Virtue. In A. Kavanagh and J. Oberdiek, Arguing Abot Law, London & New York: Poutledge.
Siegel, L. J. & Senna, J. J. (2008), Introduction to Criminal Justice, Thomson & Wadsworth Publishers.
Spear, L. (2005-2006), Adolescent Brain Development, Thomas M. Cooley Journal of Practical & Clinical Law, 8, pp.11-45. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 918 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 437 |