تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 738 |
تعداد مقالات | 6,941 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,870,644 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,698,967 |
واکاوی اثرات فرم شهری بر سلامتی شهروندان، نمونه موردی: مناطق 3 و 4 شهر ارومیه | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 4، بهمن 1401، صفحه 110-124 اصل مقاله (1.02 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2023.23262.1816 | ||
نویسندگان | ||
سحر بشارت ده1؛ قادر احمدی* 2؛ سجاد اکبری بالدرلو3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
2استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی ,و هنر ، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
3استادیار گروه معماری، دانشکده معماری ، شهرسازی و هنر ، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
چکیده | ||
رشد سریع شهرنشینی و گسترش فیزیکی شهرها در دهههای اخیر با پیامدهای منفی بسیاری در ابعاد مختلف همراه بوده است. یکی از مهمترین این پیامدها، کاهش سلامتی شهروندان تحت تأثیر عواملی همچون وابستگی به خودروی شخصی، کاهش پیاده مداری (بهعنوان فعالیت بدنی روزانه) و توزیع نامناسب فعالیتها است. در این راستا، موضوع سلامت در شهر در سالهای اخیر موردتوجه قرارگرفته است. تحقیقات نظری بیانگر آن است که فرم شهری که شامل مجموعهای از ویژگیهای کالبدی و غیر کالبدی در شهر است، در کاهش یا افزایش سلامتی ساکنین مؤثر است. ازاینرو، هدف این تحقیق، بررسی رابطه بین فرم شهری و سلامتی شهروندان در شهر ارومیه است. بهعبارتدیگر، این تحقیق به دنبال آن است تا مهمترین عناصر فرم شهری با تأکید بر میزان فشردگی و پراکندگی مناطق شهر ارومیه را شناسایی کند که بر سلامت عمومی تأثیر بیشتری دارند. روش این تحقیق بهصورت توصیفی و تحلیلی و همچنین توسعهای – کاربردی است. جمعآوری اطلاعات نیز بر اساس مطالعات اسنادی و پیمایش (توزیع پرسشنامه میان ساکنین مناطق 3 و 4 شهر ارومیه) است. برای تحلیل از روش تاپسیس استفاده میشود. نتایج این تحقیق نشان داد که در میان عوامل یازدهگانه فرم شهری در سه دسته زیستمحیطی، اجتماعی و کالبدی، مهمترین عامل مؤثر بر سلامتی شهروندان، میزان فشردگی بافت است و پسازآن اختلاط کاربری، کیفیت فضاهای پیاده، کیفیت هوا و کیفیت فضاهای سبز در رتبههای بعدی قرار دارند. نتایج تحلیل تاپسیس نشان داد که طبق نظر ساکنین، وضعیت فعلی فرم منطقه 4، تأثیر بیشتری بر سلامتی شهری دارد و این نشان میدهد که فرم شهری فشرده (و عناصر آن) بر سلامت عمومی تأثیر بیشتری نسبت به فرم شهری پراکنده (منطقه 3) دارد. این یافتهها با مطالعات نظری صورت گرفته، سازگاری دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
فرم شهری؛ سلامت شهری؛ شهر سالم؛ شهر ارومیه | ||
مراجع | ||
احمدی، قادر؛ عزیزی، محمدمهدی و زبردست، اسفندیار. (1389). بررسی تطبیقی پراکندهرویی در سه شهر میانی ایران (نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان). نامه معماری و شهرسازی، 3(5)، 25-44.
بحرینی، سیدحسین و خسروی، حسین. (1389). معیارهای کالبدی-فضایی مؤثر بر میزان پیادهروی، سلامت و آمادگی جسمانی. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 2(43)، 5-16.
ثقفی اصل، آرش؛ زبردست، اسفندیار و ماجدی، حمید. (1392). کاربرد تکنیک تاپسیس در رتبهبندی پروژههای طراحی شهری تهران با رویکرد سنجش تحققپذیری. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 18(4), 69-78.
حامدی، علیرضا؛ درسخوان، رسول و فرامرزی اصل، مهسا. (1398). چارچوب عملیاتی تبیین و اندازهگیری شاخصهای پراکنده رویی شهری با کاربست تجربیات جهانی مورد مطالعه: شهر ارومیه. صفه، 29(2)، 117-142.
حکیمیان، پانته آ. (1394). فضاهای شهری سلامتمحور: ویژگیهای کالبدی تأثیرگذار بر چاقی افراد. معماری و شهرسازی آرمانشهر، 8(15)، 215-224.
زبردست، اسفندیار و حبیبی، سارا. (1388). بررسی پدیده پراکندهرویی و علل آن در شهر زنجان. نشریه معماری و شهرسازی هنرهای زیبا، 1(38)، 115-123.
زبردست، اسفندیار و شاد زاویه، هادی. (1390). شناسایی عوامل مؤثر بر پراکندهرویی شهری و ارتباط آن با ساختار فضایی شهر؛ نمونه مورد مطالعه: شهر ارومیه. نامه معماری و شهرسازی، 7، 89-112.
زمانزاده دربان، زمزم. (1397). تحلیل ابعاد پایداری در پروژههای شهر سالم و ارائه راهکارهای تحققبخشی در ایران. مدیریت شهری، 50، 215-235.
زیاری، کرامتالله و جانبابانژاد، محمدحسین. (1391). اصول و معیارهای شهر سالم. سپهر، 21(82)، 50-56.
شیخزاده، فرزانه؛ محمدی، محمود و شاهیوندی، احمد. (1397). تدوین الگوی برنامهریزی راهبردی محله محور با تأکید بر رویکرد شهر سالم (مطالعه موردی: محله ساربان شهر بجنورد). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 5(1)، 93-111.
عابدینی، اصغر و خلیلی، امین. (1396). سنجش پراکنده رویی شهری با استفاده از دادههای فضایی- زمانی، نمونه موردی: شهر ارومیه. فصلنامه مطالعات شهری، 7(25)، 63-76.
قرائی، آزاده؛ زبردست، اسفندیار و ماجدی، حمید. (1397). تبیین ارتباط میان فرم شهر و پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: مناطق 22گانه شهر تهران). برنامهریزی توسعه کالبدی، 5(3)، 79-93.
الکساندر، کریستوفر. (1964). یادداشتهایی بر ترکیب فرم. ترجمه سعید زرینمهر. (1395). تهران: انتشارات روزانه.
کلانتری، خلیل. (1394). مدلهای کمی در برنامهریزی (منطقهای، شهری و روستایی). تهران: دانشگاه تهران.
لینچ، کوین. (1981). تئوری شکل شهر. ترجمه حسین بحرینی. (1393). تهران: دانشگاه تهران.
محمدی ده چشمه، مصطفی؛ پرویزیان، علیرضا و علیزاده، مهدی. (1396). استخراج و سنجش شاخصهای شهر سالم در مناطق هشتگانه شهر اهواز. فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامهریزی شهری، 8(29)، 161-178.
محمدی، شادیه و نسترن، مهین. (1394). تحلیلی بر ارتباط فرم شهر و سلامت عمومی: با تأکید بر الگوهای حرکتی ساکنان. در سومین کنگره بینالمللی عمران، معماری و توسعه شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
مهندسین مشاور طرح و آمایش. (1398). خلاصه گزارش طرح تفصیلی یکپارچه شهر ارومیه. شهرداری ارومیه.
نسترن، مهین و محمدی، شادیه. (1397). سطحبندی محلات شهری در برخورداری از شاخص قابلیت پیادهروی (نمونه مطالعاتی: محلات منطقه یک کلانشهر رشت). مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، 13(4)، 893-912. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 461 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 282 |