تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 744 |
تعداد مقالات | 7,079 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,192,700 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,873,463 |
واکنش نهادهای عدالت کیفری در قبال خشونت جنسی علیه همسر | ||
پژوهشنامه حقوق کیفری | ||
مقاله 11، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، مرداد 1402، صفحه 279-309 اصل مقاله (1.2 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/jol.2023.22709.2310 | ||
نویسندگان | ||
زهرا نعمتی* 1؛ محمد فرجیها2 | ||
1دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
2دانشیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از رایجترین اقسام خشونت خانگی، خشونت جنسی ارتکابی از سوی شوهر است؛ با این حال، قوانین ایران در قبال این موضوع ساکت اند. این پژوهش برای پاسخ به این پرسش که «دادسراها و دادگاهها در قبال ادعای بزهدیدگی جنسی زنان در بستر ازدواج چه واکنشی نشان میدهند؟» انجام شده است. دادهها از طریق مصاحبه های عمیق با بزهدیدگان، وکلا و قضات، تحلیل محتوای پروندهها و مشاهده های غیرمشارکتی گردآوری شدهاست. یافته ها نشان دادند که در کنار رویة غالب دادسرا مبنی بر اجتناب از به رسمیت شناختن خشونت جنسی زناشویی، برخی مقامات دادسرا از عمومات قانون مجازات برای تعقیب آن بهره می جویند. در دادگاهها، رویة سختگیرانه تری وجود دارد و بیشتر پرونده ها بدون حکم محکومیت مختومه می شوند که اصلی ترین علت آن، برداشت های سنتی از مفهوم تمکین است. نهایت آنکه، علیرغم اقدامات حمایت گرانة معدودی قضات، مادامی که بزهدیدگان از پشتیبانی صریح قانون محروم باشند، حمایت های قضایی پراکنده در توقف خشونت علیه آنها کافی و مؤثر نخواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
بزهدیده؛ خشونت جنسی علیه همسر؛ دادسرا؛ دادگاه کیفری؛ نهادهای عدالت کیفری | ||
مراجع | ||
منابع
بابازاده، زهرا (1396)، خشونت جنسی خانگی در نظام حقوقی ایران، پایاننامة کارشناسی ارشد، مطالعات زنان، دانشگاه تربیت مدرس.
بابازاده، زهرا و آذری، هاجر (1398)، «حمایت از زنان بزهدیدة خشونت جنسی خانگی در نظام عدالت کیفری ایران»، مطالعات حقوق کیفری و جرمشناسی، شمارة 2، صص. 259-280.
جعفرزاده، سیامک؛ علیزاده، حمید؛ جاننثار کهنهشهری، علی (1401)، «جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت در نظام حقوقی ایران»، پژوهشنامه حقوق کیفری، شمارة 1، صص. 7-28.
رضائی، مهدی و آبدار، شیرین (1396)، «ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﻲ در ﺧﺎﻧﻮاده: ﻳﻚ ﭘﮋوﻫش کیفی»، پژوهشنامة زنان، شمارة 1، صص. 35-59.
فرجیها، محمد (1384)، «تأثیر مشارکت شغلی زنان در حوزة عدالت کیفری»، در کتاب: زن و حقوق کیفری؛ مجموعه مقالهها، زیر نظر: نسرین مهرا، تهران: سلسبیل، چاپ اول.
فرجیها، محمد؛ نوبهار، رحیم؛ شاهبیگی، ایمان (1398)، «از تحریم تا تجریم تجاوز جنسی در روابط زوجین در پرتو نظریة تنظیمگری پاسخگو»، پژوهشنامة زنان، شمارة 3، صص. 47-71.
کاظمی، زهرا و قاسمی، قاسم (1399)، «تجاوز جنسی در روابط زناشویی از منظر حقوق و اجتماع در ایران و انگلستان»، فصلنامة تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شمارة 43، صص. 53-87.
گودرزی، فریبا و نوابینژاد، شکوه (1395)، «ﺑﺮرﺳﻲ روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺗﺠﺎوز جنسی زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮ جنبة ﻓﻘﻬﻲ و حقوقی ﻣﻮﺿﻮع»، پژوهشنامة زنان، شمارة 4، صص. 67-100.
میرکمالی، علیرضا (1396)، «مبانی ﻓﻘﻬﻲ ـ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺟﺮماﻧﮕﺎری ﺗﺠﺎوز زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ»، خانوادهپژوهی، شمارة 51، صص. 389-405.
میرمجیدی، سپیده (1398)، «آزادی ﻋﻤﻞ ﻗﻀﺎﻳﻲ در ﺑﺮﺳﺎﺧﺖ ﻣﺼﺎدﻳﻖ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﺠﺮﻣﺎﻧﻪ: ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﭘﺮوﻧﺪههای تجاوز جنسی»، پژوهشنامة زنان، شمارة 3، صص. 123-150.
میرمحمدصادقی، حسین(1400)، جرایم علیه شخصیت معنوی اشخاص، تهران: میزان، چاپ دوم.
نعمتی، زهرا و فرجیها، محمد (1400)، «ادلة اثبات در خشونتهای جنسی زناشویی»، مطالعات حقوق کیفری و جرمشناسی، شمارة 1، صص. 51-77.
نوروزی، اکبر و عالیپور، حسن (1398)، «تجاوز جنسی و تعارض جنسیتی»، پژوهشنامه حقوق کیفری، شمارة 19، صص. 189-208.
Adams-Clark, A.A., Chrisler, J.C.(2018). “What Constitutes Rape? Effect of Marital Status and Type of Sexual Act on Perceptions of Rape Scenarios”. Violence Against women, 24(16),pp.867-1886.
Auster, C.J., Leone, J.M.(2001). “Late Adolescents' Perspectives on Marital Rape: The Impact of Gender and Fraternity/Sorority Membership”. Adolescence, pp.36,141-156.
Backhouse, C., Schoenroth, L.(1984). “A Comparative Study of Canadian and American Rape Law”. Canada-United States Law, pp.7,173-195.
Basile, K.C.(2002). “Attitudes Toward Wife Rape: Effects of Social Background and Victim Status”. Violence and Victims, 17(3),pp.341-354.
Berman, J.(2004). “Domestic Sexual Assault: New Opportunity for Court Response”. Juvenile and Family Court, 55(3),pp.23-34.
Dawson, M., Dinovitzer, R.(2001). “Victim Cooperation and Prosecution of Domestic Violence in Specialized Court”. Justice Quarterly, 18(3),pp.593-622.
Du Mont, J., et al(2006), “Judicial Sentencing in Canadian Intimate Partner Sexual Assault Cases”. Medicine and Law, pp.25,139-155.
Edwards, K.M., et al(2011). “Rape Myths: History, Individual and Institutional-level Presence, and Implications for Change”. Sex Roles, 65(11),pp.761-773.
Erez, E.(2002). “Domestic Violence and Criminal Justice System: An Overview”. Online Journal of Issues in Nursing, 7(1),pp.1-24.
Eskow, L.R.(1995). “Ultimate Weapon: Demythologizing Spousal Rape and Reconceptualizing Its Prosecution”, Stanford Law Review, 48, 677-698.
Ferro, C., et al(2008). “Current Perceptions of Marital Rape: Some Good and Not-so-good News”. Journal of Interpersonal Violence, 23(6),764-779.
Harris, J., et al(1999). “A Question of Evidence? Investigating and Prosecuting Rape in 1990s”. London: Home Office, pp.13-15.
Hester, M., et al(2006). “Domestic Violence Perpetrators: Identifying Needs to Inform Early Intervention”. Newcastle: Northern Rock Foundation.
Hester, M.(2009). “Criminal Justice System Response to Domestic Violence”, Report, London: Home Office.
Kingsnorth, R.F., et al(1999). “Sexual Assault: Role of Prior Relationship and Victim Characteristics in Case Processing”. Justice Quarterly, 16(2),pp.275-302.
Langhinrichsen-Rohling, J., et al(1998). “Marital Rape: Is the Crime Taken Seriously without Co-occurring Physical Abuse?” Journal of Family Violence, 13(4),pp.433-452.
Lazar, R.L.(2015). “The Vindictive Wife: The Credibility of Complainants in Cases of Wife Rape”, Southern California Review of Law and Justice, pp.25, 1.
McCormick, J.S., et al(1998). “Relationship to Victim Predicts Sentence Length in Sexual Assault Cases”. Journal of Interpersonal Violence, 13(3),pp.413-420.
McMahon-Howard, J., et al(2009). “Criminalizing Spousal Rape: Diffusion of Legal Reforms”. Sociological Perspectives, 52(4),pp.505-531.
Messing, J.T.(2014). “Evidence-based Prosecution of Intimate Partner Violence in Post-Crawford Era: A Single-city Study of Factors Leading to Prosecution”. Crime and Delinquency, 60(2),pp.238-260.
Monson, C.M., et al(2000). “Does “No” Really Mean “No” After You Say “Yes”? Attributions about Date and Marital Rape”. Journal of Interpersonal Violence, 15(11),pp.1156-1174.
Monson, C.M., et al(1996). “To Have and to Hold: Perceptions of Marital Rape”. Journal of Interpersonal Violence, 11(3),pp.410-424.
Naffine, N.(2006). Feminism and Criminology, Cambridge: Polity Press.
O’Neal, E.N., et al(2015). “Prosecuting Intimate Partner Sexual Assault: Legal and Extra-legal Factors that Influence Charging Decisions”. Violence Against Women, 21(10),pp.1237-1258.
Painter, K.(1991). “Wife Rape in United Kingdom”. American Society of Criminology, Retrieved 13 December 2013.
Randall, M.(2006). “Sexual Assault in Spousal Relationships, Continuous Consent: Honest but Mistaken Judicial Beliefs”. Manitoba Law Journal, pp.32,144-162.
Rumney, P.N.(1999). “When Rape Isn't Rape: Court of Appeal Sentencing Practice in Cases of Marital and Relationship Rape”. Oxford Journal of Legal Studies, 19(2),pp.243-270.
Ryan, R.M.(1995). “The Sex Right: A Legal History of Marital Rape Exemption”. Law and Social Inquiry, 20(4),pp.941-1001.
Sack, E.J.(2009). “Is Domestic Violence a Crime: Intimate Partner Rape as Allegory”. John's J. Legal Comment, pp.24,535-559.
Saxton, M.D., et al(2021). “Experiences of Intimate Partner Violence Victims with Police and Justice System in Canada”. Journal of Interpersonal Violence, 36(3-4),pp.2029-2055.
Sloan, F.A., et al(2013). “Deterring Domestic Violence: Do Criminal Sanctions Reduce Repeat Offenses?” Journal of Risk and Uncertainty, 46(1),pp.51-80.
Warner, K.(2000). “Sentencing in Cases of Marital Rape: Towards Changing Male Imagination”. Legal Studies, 20(4),pp.592-611.
قوانین و اسناد:
قانون مجازات اسلامی(1392)
قانون آیین دادرسی کیفری(1392)
قانون حمایت خانواده(1391)
قانون کاهش مجازات حبس تعزیری(1399)
قانون استفساریه نسبت به کلمة اهانت، توهین و هتکحرمت(1379)
نظریة مشورتی شمارة 1051/92/7، ادارة حقوقی قوة قضاییه، مورخ 04/06/1392.
Declaration on the Elimination of Violence Against Women(1993)
WHO, Sexual Violence: Understanding and Addressing Violence Against Women(2016)
UN Handbook for Legislation on Violence Against Women(2010) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 720 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 395 |