تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,245,889 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,541 |
تبیین نقش رویکردهای نوگرایانه بر سیر تحول میادین شهری از منظر مولفه های عینی، کالبدی و عملکردی در ایران و ازبکستان در دوره قاجار و پهلویاول | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 3، دوره 6، شماره 4، بهمن 1401، صفحه 45-67 اصل مقاله (1.91 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2022.18342.1591 | ||
نویسندگان | ||
نازنین اسلامی* 1؛ فریبا البرزی2؛ حسین سلطان زاده3 | ||
1پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. | ||
2استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. نویسنده مسئول. | ||
3دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسئله: شهرسازی دوران قاجار، نقطه گسست گذشته سنتی با آینده مدرن ایران است و زمینه پیدایش تفکر دو دهه پهلوی اول را فراهم میسازد. همچنین در این دوران، در ازبکستان نیز تحولات متعددی تحت فرآیندهای مدرنیزاسیون شوروی سابق صورت میگیرند. از اینرو، به نظر میرسد تحولات شکلگرفته در میادین ایران و ازبکستان در این ادوار، دارای شباهتها و تفاوتهایی باشند. هدف: هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش جریانهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نوگرای حاکم بر این جوامع و نحوه تاثیرگذاری آنها بر تحولات میادینشهری ایران و ازبکستان در دوره قاجار و پهلویاول میباشد تا به این سوالات پاسخ داده شود: آیا جریانهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نوگرا در کشورهای ایران و ازبکستان بر سیر تحول میادین شهری در این دو کشور تاثیرگذار بودهاند؟ تحولات شهرسازی ایران و ازبکستان در دوره قاجار و پهلویاول دارای چه ساختار، ماهیت و وجههای تفاوت و شباهتی بودهاند؟ روش: این پژوهش به صورت تاریخی-تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورتگرفته است که از روشتحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی نظری تاریخی و روشتحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه تحلیل و مقایسه تحولات شهرسازی طراحی میادین شهری ایران و ازبکستان استفاده شدهاست. جامعهآماری شامل تمام میدانهایی میباشد که در دوره قاجار و پهلویاول تحتتاثیر اندیشههای نوگرایانه دستخوش تغییرات کالبدی و عملکردی شدند و جامعهنمونه شامل آن تعداد از میدانهایی میباشد که در بازهزمانی مشابه قرارداشتهاند و از نظر سیر تحولات کالبدی، عملکردی و عینی دارای شباهتهایی میباشند. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهند که مولفههای نوگرایانه در هر سه بعد عینی، کالبدی و عملکردی در دو کشور به صورت همسان تجلی یافتهاند و ظهور مولفههای عملکردی، نسبت به دو مولفه دیگر شاخصتر بوده است. نتیجهگیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهند که در هر دو کشور طراحی میدان به شیوههای نوین با مولفههایی نظیر اختلاط عملکردی کاربریهای اطراف میدان، برونگراییکالبدی، شفافیتبصری و ساختن ساختمانها به سبک نئوکلاسیک بهطور مشابه ظهور پیداکردهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
شهرسازی معاصر ایران؛ شهرسازی معاصر ازبکستان؛ مدرنیسم شوروی؛ میادین شهری | ||
مراجع | ||
بانیمسعود، امیر. )1388(. معماری معاصر ایران: در تکاپوی بین سنت و مدرنیته. تهران: نشر هنر معماری قرن. باور، سیروس. )1388(. نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. تهران: نشر فضا. بدری، روح الل. )1391(. تحوالت سیاسی -اجتماعی آسیای مرکزی در سده نوزدهم میالدی. مسکویه، 7) 22(، .62-23 بردی آنا مراد نژاد، رحیم. )1390(. مقدمه ای برمیدانهای شهری. بابلسر: انتشارات دانشگاه مازندران. پورمحمدی، مرضیه؛ بحرینی، حسین و داودپور، زهره. ) 1398(. شهر اسالمی: تخیل یا واقعیت. دانش شهرسازی. 3)2(، .47-33 تابناک. )1396(. وضعیت نامشخص ساماندهی میدان توپخان ه ]اخبار[. بازیابی شده در 1 بهمن ،1398 از https://www.tabnak.ir/fa/news/704928/ حبیبی، محسن و هورکاد، برنارد. )1384(. اطلس کالنشهر تهران. تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری. حبیبی، محسن. ) 1385(. شرح جریان های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر. تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی. خبر آنالین. )1394(. میدان شهرداری رشت، اولین میدان بلدیه ایران بود ]اخبار[. بازیابی شده در 5 بهمن ،1398 از /https://www.khabaronline.ir/news/485874 خلیلیخو، محمدرضا. )1373(. توسعه و نوسازی ایران در دوره رضا شاه. تهران: جهاد دانشگاهی. سرمست, بهرام، زالی، نادر. )1389(. انتظام فضایی شبکه شهری و برنامه ریزی جمعیتی در افق 1400؛ مطالعه موردی آذربایجان .فصلنامه مطالعات را هبردی 13)48(. .59-89 علیمرادی، علی؛ احمدی، حسن و قبادیان، وحید. )1398(. تحلیل آموزه های شهرسازی در شکل گیری کالبد شهر )مطالعه موردی: دوره صفویه، شهر اصفهان(. دانش شهرسازی، 3)1(، .53-33 قبادیان، وحید و رضایی، محمود. )1392(. نخستین میدان مدرن شهر تهران بررسی دگردیسی تاریخی-فضایی میدان های کهن تهران تا دوره مدرن. پژوهش های جغرافیای انسانی، 45)4(، .196-177 همایون کاتوزیان، محمدعلی. ) 1368(. اقتصاد سیاسی ایران. تهران: نشر مرکز. کامروا، محمدعلی. )1391(. شهرسازی معاصر ایران. تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران. کامور شلمانی، آمنه و حناچی، سیمین. ) 1393(. بررسی تأثیر عوامل بصری فضاهای شهری بر الگوهای رفتاری شهروندان )مطالعه موردی: میدان شهرداری رشت(. هویت شهر، 9)24(، .78-65 کریمی آذر، امیررضا و طورانداز، بهزاد. ) 1397(. بازآفرینی میادین شهری با تاکید بر تعامالت اجتماعی براساس اصول نوشهرگرایی )مطالعه موردی: میدان امام )ره(، بندرانزلی(. دانش شهرسازی، 2) 3(، .97-85 کیانی، مصطفی. )1383(. معماری دوره پهلوی اول. تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. لمبتون، آن کاترین. )1996(. ایران عصر قاجار. ترجمه سیمین فصیحی. تهران: نشر جاوید. مختاری طالقانی، اسکندر. )1390(. میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی. مشرق. )1392(. میدانی که حسن ، آباد نکرد ]اخبار[. بازیابی شده در 7 بهمن ،1398 از /https://www.mashreghnews.ir/news/203671 میرمظفری، هدا و عبدالل زاده طرف، اکبر. )1396(. بازشناسی اصول طراحی شهری میادین شکل گرفته در دوره پهلوی اول. باغ نظر، 15)61(، .38-25 نجفی، مهنام و اهری، زهرا )1393(. میدان توپخانه، دارالخالفه ناصری. تهران: نشر روزنه. وفایی، عباسعلی. )1388(. نگاهی به آموزش فلسفه در آسیای میانه )با تاکید بر ازبکستان(. فصلنامه حکمت و فلسفه، 5)1(، .59-49 و یلبر، دونالد و کلمبیک، لیزا. )1995(. معماری تیموری در ایران و توران. ترجمه محمد یوسف کیانی و کرامتالل افسر. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. Amin Nayeri, B., Zali, N., & Motavaf, S. H. (2019). Identification of regional development drivers by scenario Planning. International Journal of Urban Management and Energy Sustainability, 1(2), 67-80. Bell, j. (1999). Redefining National Identity in Uzbekistan: Symbolic Tentions in Tashkent’s Official Akhmedov, U., & Nazarova, D .(2015) . The Ways of the Development of Architecture of Independent | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 513 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212 |