تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,128 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,280,301 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,912,161 |
نظریه ادبی و نسبت آن با فلسفه قارهای (با تأکید بر نظریههای خوانندهمحور) | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 9، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14، بهمن 1401، صفحه 213-242 اصل مقاله (1.43 M) | ||
نوع مقاله: مقاله مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2023.22468.2379 | ||
نویسندگان | ||
حامد توکلی دارستانی1؛ قدرت قاسمی پور* 2؛ علیرضا نیکویی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
3دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
چکیده | ||
فلسفة قارهای در تلازم، تعامل و دیالکتیک با نظریههای ادبی، و در نسبت با ایدئالیسم و رمانتیسم آلمانی، و با ابتناء بر سوبژکتیویسم، نقادی، سنتمندی، تاریخگرایی و اقتدارستیزی، با بسیاری از نظریههای ادبی تأثیر و تأثر داشته است. مقالة حاضر نشان میدهد که در نزاع میان رویکرد «قارهای» و «تحلیلی»، هریک از این دو، بر نظریههای ادبی مختلفی تأثیرگذار بودهاند. دراینمیان، فلسفة قارهای به واسطة بینشهای «ادبی» و «ذوقی» و همچنین عدم قطعیت معنا، تکثر روش (حتی ضدیت با روش)، فاصلهگیری از روشهای علوم طبیعی(پوزیتویستی)، وجودگرایی و سوژهمحوری، محمل و مجرای مناسبی برای گسترش و کاربرد نظریههای مبتنی بر خواننده بوده است. در مقالة حاضر ضمن برشمردن خصایص مشترک ادبیات و فلسفة قارهای، نشان داده خواهد شد که نظریههای مبتنی بر پدیدارشناسی، هرمنوتیک و نظریههای خوانندهمحور، در تعامل با فلسفة قارهای بوده و بر یکدیگر تأثیرات متقابل نهادهاند. همچنین نشان داده خواهد شد که علاوه بر خاستگاههای سیاسی و دانشگاهی، که در پیدایش مکاتبی چون کنستانس دخیل بودند؛ بحرانهای متعدد عصر روشنگری ازجمله شکست عقلانیت و تبعات ناخوشایند سرمایهداری و گسست از معنا و رنگباختنِ کلان روایتهای مسیحی، عمیقاً بر شکلگیری نظریههای خوانندهمحور اثرگذار بودهاند و در این میان سوبژکتیویسم در یک ضرورت و صیرورت تاریخی و در یک موقعیت متناقض، هم مجرایی برای شکلگیری نیهیلیسم و هم پاسخی به آن بوده است.. | ||
کلیدواژهها | ||
نظریۀ ادبی؛ فلسفۀ قارهای؛ فلسفۀ تحلیلی؛ هرمنوتیک؛ خوانندهمحوری؛ سوبژکتیویسم | ||
مراجع | ||
اسکیلز، اوله مارتین. (1397). درآمدی به فلسفه و ادبیات، ترجمة ابوالفضل توکلیشاندیز. تهران: بوی کاغذ.
احمدی، بابک. (1395). ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز.
بووی، اندرو. (1388). زیباییشناسی و ذهنیت از کانت تا نیچه، ترجمة فریبزرزمجیدی، تهران: فرهنگستان هنر.
بهشتی، محمدرضا و زهرا داوری. (1388). «متن: نقطة تلاقی هرمنوتیک فلسفی و نظریة ادبی (هرمنوتیک پدیدارشناسانه هانس گئورگ گادامر، پل ریکور و نظریة ادبی جدید». نقد ادبی، (6): 25-52.
پالمر، ریچارد. ای. (1398). علم هرمنوتیک، ترجمة محمدسعید حناییکاشانی. تهران: هرمس.
حسامیفر، عبدالرزاق. (1392). «تقسیم فلسفه معاصر به تحلیلی و قارهای». مجلة متافیزیک، (15): 63-76.
دامت، مایکل. (1394). خاستگاههای فلسفة تحلیلی، ترجمة عبدالله نیکسیرت. تهران: حکمت.
سانتاگ، سوزان. (1399). علیه تفسیر، ترجمة مجید اخگر. تهران: بیدگل.
سِرل، جان و برنارد ویلیامز. (1399). فلسفة تحلیلی، ترجمة محمد سعیدیمهر، قم: کتاب طه.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون. (1392). راهنمای نظریة ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر. تهران: طرح نو.
طاهری، رضا. (1389). زیباشناسی در هرمنوتیک گادامر، تهران: نگاه معاصر.
فرگه، گوتلوب. (1374). «اندیشه». ترجمة محمود یوسفثانی. فصلنامۀ ارغنون، (7 و 8): 87-112.
فرهادپور، مراد. (1379). «چگونگی ساخته شدن مفهوم سنت در عصر جدید». مجلة بیدار، (0): 87-96.
غفاری، محمد. (1396). «بررسی تطبیقی دو رویکردِ تحلیلی و اروپایی در فلسفة ادبیات با دفاعیهای از فلسفة تحلیلی ادبیات». نقد ادبی، (38): 33-57.
کانت، ایمانوئل. (1388). نقد قوة حکم، ترجمة عبدالکریم رشیدیان. تهران: نی.
کسدی، استیون. (1388). گریز از بهشت؛ سرچشمههای نقد و نظریه ادبی جدید، ترجمه رحیم کوشش. تهران: سبزان.
کریچلی، سایمون. (1398). فلسفة قارهای، ترجمة خشایار دیهیمی. تهران: ماهی.
گادامر، هانس گئورگ. (1393). آغاز فلسفه، ترجمة عزتالله فولادوند. تهران: هرمس.
گادامر، هانس گئورگ. (1395). هرمنویتیک، زبان و هنر (شش جستار هرمنویتیکی)، ترجمة عبدالله امینی. آبادان: پرسش.
نیو، کریستوفر. (1397). درآمدی به فلسفة ادبیات، ترجمة علیرضا حسنپور و رقیه مرادی. تهران: نقش و نگار.
همدانی، امید .(1398). نظریة ادبی، ادبیات، و مسأله شناخت، تهران: نگاه معاصر.
هال، دونالد ای. (1396). سوژهگی، ترجمة هادی شاهی. تهران: کتاب پارسه.
هایدگر، مارتین. (1392). مسائل اساسی پدیدارشناسی، ترجمة پرویز ضیاءشهابی، تهران: مینوی خرد.
هایدگر، مارتین. (1394). هستی و زمان، ترجمة سیاوش جمادی. تهران: ققنوس.
هرش، اریک دونالد. (1400). اعتبار در تفسیر، ترجمة محمدحسین مختاری. تهران: حکمت.
هوسرل، ادموند. (1392الف). ایدة پدیدهشناسی، ترجمة عبدالکریم رشیدیان. تهران: علمی و فرهنگی.
هوسرل، ادموند. (1392ب). تأملات دکارتی، مقدمهای بر پدیدهشناسی، ترجمة عبدالکریم رشیدیان. تهران: نی.
هوی، دیوید کوزنز. (1385). حلقة انتقادی، ترجمة مراد فرهادپور. تهران: روشنگران.
یاس، هانس روبرت. (1400). دریافت متن و واکنش خواننده؛ مجموعه مقالاتی از هانس روبرت یاس و دیگران، گردآورنده و ویراستار محمد مهدی مقیمیزاده، تهران: سیاهرود.
یاسپرس، کارل. (1393). نیچه و مسیحیت، ترجمة عزتالله فولادوند. تهران: ماهی.
یانگ، جولیان. (1399). فلسفة قارهای و معنای زندگی، ترجمة بهنام خداپناه. تهران: حکمت.
Anthony Mitscherling, J. & DiTommaso, T. & Nayad, A. (2004). The Author's Intention, Lexington Books. Bernasconi, R. (2020). Critiqe & Betrayal, Essays from the Radical Philosophy Archive, (eds.) Austin Gross & Matt Hare & Marie Louise Krogh. Radical Philosophy Archive. Bleich, D. (1981). Subjective Criticism, Johns Hopkins University Press. Bourdieu, p. & Wacquant, L.J. D. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology, Polity Press. Burton, J. (2009). “The Continuum Companion to Continental Philosophy”. (Eds.) John Mullarkey and Beth Lord. The Continuum Companion to Continental Philosophy, Continuum: Printed and bound in Great Britain by CPI Antony Rowe; Chippenham; Wiltshire. Caputo, J. D.& Vattimo, G. (2007). After the death of God, (ed.) Jeffrey W. Robbins. Columbia University Press. Cutrofello, A. (2005). Continental Philosophy, A contemporary introduction, Routledge. Cazeaux, C. (2007). Metaphor and Continental Philosophy; From Kant to Derrida, Published by Routledge. Dobres, L. A. C. (2013). The Existantial and Its Exits, Literary and philosophical perspectives on the works of beckett, ionesco, genet and pinter, Bloomsbury Academic Collections: English Literary Criticism. Eagleton, T. (2014). Culture and The Death of God, New heaven and London: Yale university. Fish, S. (1980). Is There a Text in This Class?, Harvard University Press. Gadamer, H.G. (2004). Truth and Method, Trans. j. weinsheimer and D. G. marshall. Continuum publishing. Gadamer, H.G. (2008). philosophical Hermeneuticis, Trans. David E. Linge. University of California Press. Holub, R. C. (2006). Jurgen Habermas: Critic in the Public Sphere (Critics of the Twentieth Century), Routledge. Iser, W. (1980). The Implied Reader: Patterns of Communication in Prose Fiction from Bunyan to Beckett, Johns Hopkins university press. Iser, W. (1987). The Act of Reading: A Theory of Aesthetic Responee, The Johns Hopkins University Press. Ingarden, R. (1973). The Cognition of the Literary Work of Art, (Trans.) R.A. Crowley and K. R. Olson. Northwestern University Press Evanston. Mendelsohn, R. (2005). The Philosophy of Gottlob Frege, cambridge university press. Merleaponty, m. (2012). Phenomenology of Perception, Trans. D. A. Landes. Routledge. Rosen, S. (1993). The quarrel between philosophy and poetry: studies in ancient thought, Great Britain: Routledge. Ricoeur, P. (1981). Hermenutics And Human Sciences Essays on Language, Trans. J. B. Thompson. United Kingdom: Camridge university press. Yong, J. (2007). Nihilism And the meaning of life, the oxford Handbook of Continental Philosophy. Oxford University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,026 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 252 |