تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,510 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,497 |
رهیافتی به آموزههای مفهوم شهر اسلامی برای شهرسازی امروز | ||
دانش شهرسازی | ||
دوره 6، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 41-59 اصل مقاله (2.47 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2022.20907.1695 | ||
نویسندگان | ||
سارا هرزندی* 1؛ محمد مسعود2؛ ناصر براتی3 | ||
1گروه آموزشی شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
3گروه برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین، قزوین، ایران | ||
چکیده | ||
بیانمسئله: گرچه در یک قرن اخیر، مقوله شهر اسلامی موردتوجه پژوهشگران بوده است؛ همچنان شاهد وجود سؤالات و ابهامات بسیاری در این زمینه هستیم. با توجه به فقر نظریهپردازی علمی در جوامع اسلامی از سویی و ظرفیت نظری جهانبینی اسلامی از سویی دیگر، نیازمند شناسایی ماهیت شهر اسلامی جهت کاربست آن در شهرسازی با قابلیت پاسخگویی به نیازها و معضلات شهرسازی روز دنیا هستیم. هدف: هدف این پژوهش، بررسی چیستی شهر اسلامی و ضرورتهای شهرسازانه مبتنی بر آن، تحلیل رویکردهای حاکم بر مطالعات موجود و ارائه مفهومی کلنگر برای آن است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف، از نوع بنیادی و به لحاظ روش انجام، از نوع توصیفی تحلیلی است. در گردآوری دادهها در این پژوهش کیفی، از اسناد و منابع کتابخانهای بهره گرفته و در تجزیهوتحلیل یافتهها نیز از روشهای تحلیل محتوا و فراتحلیل استفادهشده است. یافتهها: مطالعات صورت گرفته در حوزه شهر اسلامی را میتوان در چهار مقوله اصلی دستهبندی کرد: کالبد شهر اسلامی، ماهیت اجتماعی شهر اسلامی، حاکمیت و مدیریت شهر اسلامی و فلسفه صدرایی و بعد عدالت شهر اسلامی. مفاهیم ثانویه بعد کالبدی شامل مسجدمحوری، درونگرایی، محلهمحوری و طبیعتگرایی، مفاهیم ثانویه بعد ماهیت اجتماعی شامل امنیت اجتماعی، اخلاق شهروندی، نظارت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی، تکالیف اجتماعی، تعاملات مستحکم اجتماعی و همسایگی، مفاهیم ثانویه بعد حاکمیت و مدیریتی شامل حاکمیت الهی، مدیریت اسلامی و رونق اقتصادی و مفاهیم ثانویه بعد فلسفه اسلامی ملاصدرا و عدالت اجتماعی شامل سیاستها و رهبری آرمانشهر، مشارکت شهروندان، عدالت در آرمانشهر و رشد و توسعه فرآیندی است. نتیجه گیری: مطابق نتایج فراتحلیل، مقولههای مذکور، نمیتوانند بهتنهایی ماهیت شهر اسلامی را بهگونهای قابل تسری به ازمنه و امکنه گوناگون تبیین نمایند. ماهیت شهر اسلامی مطلق نبوده بلکه نسبی و بر پایه عدالت است و شهرها میتوانند در طی درجات کمال خود به سمت اسلامیتر شدن حرکت نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
شهر اسلامی؛ عدالت؛ ماهیت اجتماعی شهر؛ کالبد شهری؛ فلسفه صدرایی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 340 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 366 |