پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,112 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,245,942 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,713 |
قلمروزدایی و قلمروگرایی در شعر معاصر: منظری دلوزی | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 12، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1401، صفحه 259-282 اصل مقاله (1019.46 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2022.22581.2386 | ||
| نویسنده | ||
| مریم رامین نیا* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران | ||
| چکیده | ||
| قلمروگرایی و قلمروزدایی، دوگانه کلیدی در اندیشه دلوز و گتاری است که از درون فلسفه درون‌ماندگار وی بیرون آمده‌اند. قلمروزدایی، گریز از قلمرو با اصول و روابط ثابت و متعین است، فراشدی که هرگونه قراردادهای ایدئولوژیک و ازپیش‌تعیین شده را نفی می‌کند. درمقابل، قلمروگرایی، خصلتی استعلایی و همواره میل به «بودن» دارد. این پژوهش با تکیه بر نظریه قلمروزدایی در پی پاسخ به این پرسش است که شعر معاصر به‌مثابه قلمروزدایی از شعر قدمایی آیا در شیوه نگرش به همه موضع‌گیری‌های فکری همچنان قلمروزدایانه است؟ بررسی شعر معاصر نشان می‌دهد قلمرو زدایی از شعر کهن، در شاخه نیمایی و در مقیاس وزن عروضی نسبی و مثبت بوده، اما در کلیتش و با توجه به زایایی و توانمندی در پدید آوردن فراشدهای صیرورت پذیر چون شعرسپید، موج نو و حجم، مطلق و مثبت ارزیابی می‌شود. با وجود این، در برخی سنت‌های فکری که در فرایند تاریخی صورت متقابلی به خود گرفته‌اند، رویکردی قلمروگرایانه دارد. به واسطه تفکر استعلایی و طبق قراردادهای ایدئولوژیک و صیرورت ناپذیر، نیما یوشیج روستا را به شهر و شعر را به فلسفه، و اخوان و نادرپور، ایرانی را به عرب برتری می‌دهند. این تقابل‌ها به روش استعلایی میل به حفظ قلمرو در سویه متعینی دارند؛ چراکه خطوط گریز و فراشدهای قلمروزدایانه برای بازپیکره‌بندیِ مفهومی در شعر این شاعران بسته مانده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قلمروگرایی؛ قلمروزدایی؛ استعلایی؛ درون‌ماندگاری؛ شعر معاصر | ||
| مراجع | ||
|
آخوندزاده، فتحعلی .2016. مکتوبات کمال الدوله، به اهتمام علی‌اصغر حقدار، تهران: بنگاه ادبیات.
آدمیت، فریدون.1357. اندیشه‌های میرزاآقاخان کرمانی، تهران: پیام.
اخوانثالث، مهدی.1360. از این اوستا، تهران: مروارید.
اسکیلاس، اوله مارتین. 1387. درآمدی بر فلسفه و ادبیات، ترجمه مرتضی نادری دره‌شوری. تهران: اختران.
بلوندل سعد، جویا.1382. عرب‌ستیزی در ادبیات معاصر ایران، ترجمه فرناز حائری. تهران: کارنگ.
پاشایی، عسکری. 1382. نام همه شعرهای تو، ج2. تهران: ثالث.
جهانبگلو، رامین.1387. ایران و مدرنیته؛ گفت‌و گوهای رامین جهانبگلو، تهران: قطره.
دامادی، محمد. 1374. ابوسعیدنامه، تهران: دانشگاه تهران.
دلوز، ژیل. 1393. تجربه‌گرایی و سوبژکتیویته، ترجمه عادل مشایخی. تهران: نی.
رامیننیا، مریم.1394. «رویکرد ریزوماتیک و درختی: دو شیوه متفاوت در آفرینش و خوانش اثر ادبی». ادب‌پژوهی، (32): 31-61.
روزن، استنلی. 1398. ستیز فلسفه و شعر، ترجمه غلامرضا اصفهانی. تهران: شب‌خیز.
رویایی، یدالله.1390ب. مجموعه اشعار، تهران: نگاه.
رویایی، یدالله.1390 الف. هلاک عقل به وقت اندیشیدن، تهران: نگاه.
رویایی، یدالله.1391. از سکوی سرخ، تهران: نگاه.
شاملو، احمد. 1354. از مهتابی به کوچه، تهران: توس.
طباطبایی، جواد. 1395. تأملی درباره ایران، ج1. تهران: مینوی خرد.
ضیاءابراهیمی، رضا. 1396. پیدایش ناسیونالیسم ایرانی، ترجمه حسن افشار. تهران: مرکز.
کرمانی، میرزاآقاخان. 2000. سه مکتوب، به کوشش و ویرایش بهرام چوبینه. آلمان: نیما کتاب.
کولبروک، کلر.1387. ژیل دولوز، ترجمه رضا سیروان. تهران: مرکز.
گونزل، استفان. 1388. «قلمروزدایی و درون ماندگاری؛ درباره فلسفه دلوز-گاتاری». ترجمه رضا سیروان. کتاب ماه فلسفه، (20): 36-39.
مولوی، جلالالدین. 1350. مثنوی معنوی، تهران: امیر کبیر.
نادرپور، نادر. 1384. در طلسم شعر، تهران: سخن.
نوری علا، اسماعیل. 1348. صور و اسباب در شعر امروز ایران، تهران: بامداد.
یوشیج، نیما. 1393. مجموعه کامل اشعار، گردآوری و تدوین سیروس طاهباز. تهران: نگاه.
یوشیج، نیما. 1398. درباره هنر شعر و شاعری، تدوین سیروس طاهباز. تهران: نگاه.
Badiou, Alain. 1994. “Gilles Deleuze, The Fold: Leibniz and the Baroque”. Gilles Deleuze and the Theatre of Philosophy, Eds.Constantine Boundas and Dorothy Olkowski. London: Routledge. 51–69. Colebrook, Claire. 2002. Gilles Deleuze, London and New York: Routledge. Deleuze, Gilles & Guattari, Félix. 1987. A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia, trans. Brian Massumi, Minneapolis: University of Minnesota Press. Deleuze, Gilles & Guattari, Félix. 1994. What is philosophy?, Trans. Hugh Tomlinson and Graham Burrchell. New York: Columbia University Press. Deleuze, Gilles & Guattari, Félix. 1994. What is philosophy?, Trans. Hugh Tomlinson and Graham Burrchell. New York: Columbia University Press. Deleuze, Gilles & Guattari, Félix .2000. Anti Oedipus: Capitalism and Schizophrenia, vol. 1. Trans. Robert Hurley, Mark Seem and Helen R. Lane. Minneapolis: University of Minnesota Press. Due, Reidar. 2007. Deleuze, Cambridge: Polity Press. Grosz, E.2008. Chaos, Territory, Art: Deleuze and the Framing of the Earth, New York: Columbia University Press. Hillmann, Michael. C .1982. “The Modernist Trend in Persian Literature and Its Social Impact”. Iranian Studies, (15): 7-29. Brains, Paul. 2003. “SUBJECTLESS SUBJECTIVITIES”. A Shock to Tought: Expression after Deleuze and Guattari, Ed. Brain Massumi. London and New York: Routledge. 101-116. Parr, Adrian. 2010. “Deterritorialisation/ Reterritorialisation”. The Deleuze Dictionary, Ed. Adrian Parr. Great Britain: Edinburgh University Press. 69-71. Patton, Paul. 1996. “Introduction”. Deleuze: A Critical Reader, Ed. Paul Patton. Cambridge: Blackwell. 1-17. Patton, Paul. 2000. Deleuze and the Political, London: Routledge. Patton, Paul. 2010. “Deterritorialisation+ Politics”. The Deleuze Dictionary, Ed. Adrian Parr. Great Britain: Edinburgh University Press. 72-74. Patton, Paul and Protev, John. 2003. Between Deleuze and Derrida, London: Continuum Press. Porter, Robert. 2009. Deleuze and Guattari: Aesthetics and Politics, Cardiff: University of Wales Press. Tambling, Jeremy. 2010. Allegory, London: Routledge. Williams, James. 2004. Gilles Deleuze's Difference and Repetition: A Critical Introduction and Guide, Great Britain: Edinburgh University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,577 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 345 |
||