تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,150,538 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,858,218 |
ضمانت اجرای کیفری نقض اصول قانون اساسی؛ مطالعۀ موردی نقض آزادیها و حقوق اساسی افراد | ||
پژوهشنامه حقوق کیفری | ||
مقاله 3، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23، تیر 1400، صفحه 53-74 اصل مقاله (602.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/jol.2021.16356.1909 | ||
نویسندگان | ||
محدثه زراعت* 1؛ عباس زراعت2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی | ||
2استاد گروه حقوق دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
قانون اساسی بهعنوان یک قانون بنیادین، ارزش و اعتبار فراوانی دارد اما این ارزش، بیشتر فرهنگی و اخلاقی است که به آن، ماهیتی معنوی و ارزشی میدهد. ارزش معنوی و اخلاقی بدین معناست که اشخاص عموما وجدان خویش را ضامن تخلف از احکام قرار دهند بدون اینکه مستلزم مجازات یا واکنشهای فیزیکی و مادی باشد. این ضمانت برای دستورهای اخلاقی و دینی کارساز است اما احکام حقوقی نیاز به ضمانت اجراهای محکمتری مانند مجازات دارد. حقوق و آزادیهای پیشبینی شده در قانون اساسی مانند سایر احکام مذکور در این قانون، فاقد ضمانت اجرا در متن قانون اساسی است اما رویه قانونگذار بر آن است که ضمانت اجراها را بر عهده قوانین عادی قرار میدهند. مسأله اصلی این جستار، بررسی ضمانت اجرای کیفری حقوق و آزادیهای اساسی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای افراد ملت پیشبینی کرده است. این حقوق و آزادیها در اصول متعدد قانون اساسی بیان گردیده اما آنچه در اینجا مورد نظر میباشد حقوقی است که در فصل سوم قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است. رهیافتهای مهم این مقاله کشف اراده قانونگذار در ابهامهای فراوان قانونی است. گرچه قانونگذار قبل و بعد از انقلاب اسلامی تلاش کرده است ضمانت اجرای نقض حقوق و آزادیهای اساسی افراد را در قوانین عادی پیشبینی کند و ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵، مهمترین ضمانت اجرای کیفری این حقوق میباشد اما رابطه این ماده و مواد بعدی و نیز قوانین خاص دیگر چندان روشن نیست. مصادیق حقوق و آزادیهای اساسی افراد نیز ابهام دارد که آیا منحصر به حقوق مندرج در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است یا شامل سایر حقوق و آزادیهای اساسی افراد نیز میشود. همچنین در این مقاله تلاش شده است تا روشن شود که این ضمانت اجرا اختصاص به ماموران دولتی در معنای خاص آن دارد یا شامل تمامی کسانی میشود که مأمور به خدمات دولتی و عمومی هستند؟ | ||
کلیدواژهها | ||
حقوق ملت؛ آزادیهای اساسی؛ قانون اساسی؛ ضمانت اجرای کیفری | ||
مراجع | ||
نهج البلاغه (1381)، ترجمه محمد دشتی، انتشارات الهادی. اردبیلی، محمدعلی (1392)، حقوق جزای عمومی، ج1، نشرمیزان. آقایی جنتمکان، حسین (1396)، حقوق دادرسی عادلانه و منصفانه، انتشارات جنگل. آقایینیا، حسین (1392)، حقوق کیفری اختصاصی، جرایم علیه اشخاص، شخصیت معنوی، نشرمیزان. امیری، عباس (1396)، جستارهایی از حقوق جزا در فضای سایبر، انتشارات جاودانه. بهرهمند، حمید؛ جلالی فراهانی، امیرحسین (1393)، «شنود ارتباطات الکترونیک در حقوق کیفری ایران»، مجلس و راهبرد، شماره 78، ص 32-5. تدین، عباس (1388)، قانون دادرسی کیفری فرانسه، تهران: معاونت حقوقی و توسعهی قضایی قوهی قضاییه. تقی اوغلو، غفور (1387)، جرایم علیه حقوق شهروندی، انتشارات محقق اردبیلی. جعفری، مجتبی (1392)، «تعدد جرم و آثار آن در قانون جدید مجازات اسلامی»، پژوهشهای حقوق کیفری، دوره 2، شماره 5، ص 196-175. حبیبنژاد، سید احمد (1395)، «حمایت کیفری از حقهای اساسی شهروندان در نظام حقوقی ایران»، حقوق جزا و سیاست جنایی، دورهی 1، شماره 1، ص 24-1. حیدری، مسعود (1396)، حمایت از اطفال در سیاست جنایی اسلام و ایران، نشر میزان. رحمدل، منصور (1391)، «حمایت کیفری از حقوق ملت»، تحقیقات حقوقی آزاد، دورهی5، شماره 18، ص 84-59. روشن، محمد؛ بیراوند، رضا و یاراحمدی، حسین (1393)، «حقوق شهروندی، پیشینه و جایگاه آن در مناسبات پلیس»، بصیرت و تربیت اسلامی، شماره 30، ص 138-111. زراعت، عباس (1392)، «تمایز حالت تعدد معنوی جرائم از عناوین مشابه»، مطالعات حقوق خصوصی، دوره 43، شماره 3، ص 87-69. زراعت، عباس (1392)، جرایم علیه ادارهی عمومی و دادگستری، تهران: نشر اندیشههای حقوقی. زراعت، عباس (1388)، حقوق جزای اختصاصی تطبیقی، جلد سوم، تهران: نشر ققنوس. زراعت، عباس (1392)، حقوق کیفری کار، انتشارات جنگل. زراعت، عباس (1392)، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی، جلد2، انتشارات ققنوس. سبحانی، جعفر (1397)، الوسیط فی اصول الفقه: اصول فقه در سطح متوسط، ترجمۀ عباس زراعت، جلد 1و 2، تهران: انتشارات جنگل. کاتوزیان، ناصر (1387)، گامی به سوی عدالت، جلد اول، تهران: نشر میزان. گلدوزیان، ایرج (1382)، حقوق جزای اختصاصی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. مظهری، محمد (1394)، «تحلیلی بر تعدیات مأمورین دولتی از حدود اعمال قدرت رسمی موضوع ماده 570 قانون مجازات اسلامی»، فصلنامهی حقوق اداری، شماره 7، ص 55-33. مقداد سیوری، فاضل (1389)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ترجمه عباس زراعت، تهران: انتشارات اندیشههای حقوقی. میرزایی فدافنی محمد, حبیبزاده محمدجعفر (1379)، مقاومت در برابر اعمال غیرقانونی ماموران دولت، دانشور پزشکی، دوره 7، شماره 23، ص 56-47. میرمحمدصادقی، حسین (1386)، حقوق کیفری اختصاصی جرایم علیه اشخاص، نشرمیزان. نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1395)، جایگاه کانون وکلای دادگستری و وکیل در جامعه حقوقی و قانون آیین دادرسی کیفری ایران، گردآوری در مجموعه علوم جنایی تطبیقی، بنیاد حقوقی میزان. هاشمی، محمد؛ همتی، مجتبی و اسماعیلزاده، حسن (1388)، «حقوق شهروندی و توسعه شهری مشارکتی»، تحقیقات حقوقی، شماره 50، ص 80-50.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,117 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,030 |