تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 766 |
تعداد مقالات | 7,260 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,624,801 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,094,368 |
واکاوی مفهومشناختی تهویه شهری: تبیین مدلهای مفهومی و شناسایی شاخصهای اندازهگیری | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 3، 1400، صفحه 65-89 اصل مقاله (3.62 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2021.18549.1600 | ||
نویسندگان | ||
مهسا کشاورز محمدیان1؛ احمد خلیلی* 2؛ سید مجید مفیدی شمیرانی2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
2استادیار،گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسئله: آلودگی هوا و نزول کیفیت هوای شهری در 30 سال آینده به عنوان یکی از اصلیترین چالشهای ساکنین کلانشهرها و دلیل اصلی مرگ و میر زودرس مطرح خواهد بود. به نظر میرسد که در کنار رشد لجامگسیخته جمعیت شهری، تغییرات کالبدی منتج از بکارگیری رویکردهای سنتی در نظامهای برنامهریزی و طراحی شهری، موجب نزول کیفیت هوا در شهرها شده است. هدف: پژوهش حاضر، در نظر دارد تا با مرور ادبیات مرتبط با تهویه طبیعی، چارچوبی نظری و عملیاتی برای مفهومسازی و سنجش تهویه شهری در مقیاس میانی (محله و بلوک)، ارائه دهد. روش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و موردکاوی است و در نظر دارد تا با تبیین ارکان و محورهای اصلی مفهوم تهویه شهری، مؤلفههای اثرگذار بر تهویه شهری و ابعاد اثرپذیر از آن را مشخص و از این ره شاخصهای عام سنجش کیفیت تهویه شهری را استخراج نماید. یافتهها: در مقاله حاضر، پنج عامل اثرگذار بر تهویه طبیعی و پنج حوزه اثرپذیر از آن به تفکیک مقیاس مشخص شده و در نهایت مدل مفهومی پژوهش که نماینگر تصویری کلان از ارتباطات میان مؤلفههای تأثیرگذار و نوع کنش آنها با مفهوم تهویه شهری است؛ ارائه شده است. همچنین با بهرهگیری از ماتریس ارزیابی گولر و تعیین معیارهای اولویتبندی، از میان 35 شاخص عام مستخرج از مطالعات جهانی، 10 شاخص به عنوان شاخصهای نهایی سنجش تهویه انتخاب گردیدند. نتیجه گیری: شناسایی شاخصهای 10 گانه مورفولوژیک تأثیرگذار بر تهویه طبیعی، نشان از آن دارد که اعمال این شاخصها در توسعههای شهری مبتنی بر تهویه ممکن است در تقابل با برخی از دستورالعملهای عام توسعهای سایر رویکردهای شهری قرار گیرد. اختلافات ماهوی میان راهبردهای کلان رویکردهایی چون توسعه پایدار، شهر فشرده و ... با راهکارهای مدنظر در توسعه شهری مبتنی بر تهویه طبیعی، از جمله این تفاوتهاست؛ که تدقیق و تلفیق راهکارهای چندوجهی را با توجه به زمینه اقدام ضروری مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
طراحی شهری مبتنی بر عملکرد تهویه؛ تهویه طبیعی شهری؛ اندازهگیری شاخصها | ||
مراجع | ||
ایزدی، پگاه؛ هادیانی، زهره؛ حاجینژاد، علی و قادری، جعفر. (1395). واکاوی زمینههای تحققپذیری رویکرد بازآفرینی شهری فرهنگ محور (بافت تاریخی-فرهنگی شهر شیراز). جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران)، 14(51)، 461-482.
پورجعفر، محمدرضا و رضاییراد، هادی. (1392). مدیریت بافتهای تاریخی- فرهنگی با تعیین عرصههای بحرانی به کمک منطق فازی با استفاده از GIS. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 5(15)، 1-12.
حسینیخواه، حسین و وارثی، حمیدرضا. (1398). رشد هوشمند شهری با تأکید بر روش TDR در جهت تأمین زمین خدمات شهری (مورد شناسی: شهر یاسوج). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، 9(32)، 99-124.
داداشپور، هاشم و محسن زاده، سینا. (1391). امکان سنجی استفاده از الگوی انتقال حقوق توسعه برای حفاظت از اراضی کشاورزی بابلسر. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 12(25)، 7-29.
رفیعیان، مجتبی؛ سعیدی رضوانی، نوید و محصیان، زهره. (آذر1390). امکانسنجی حفاظت از ارزشهای محیطی باغات سنتی شهر قزوین با استفاده از رویکرد انتقال حق توسعه (TDR). در اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران. شهرداری مشهد، مشهد.
زارعی حاجی آبادی، فاطمه؛ پشمکیان، نیلا و شهابی، صفورا. (1392). سنجش میزان رضایتمندی ساکنان بافتهای تاریخی؛ نمونه موردی بافت تاریخی محله حاجی همدان. فصلنامه آمایش محیط، 6(22)، 101-119.
عزیزی، محمد مهدی و آراسته، مجتبی. (1389). ارزیابی موفقیتهای تجمیع در بافت تاریخی شهر یزد نمونه موردی مجموعههای مسکونی نفتوخاتم. مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 2(5)، 1-28.
عزیزی، محمدمهدی و شهاب، سینا. (1392). کاربرد انتقال حقوق توسعه (TDR) به عنوان سازوکار تحقق پذیری طرحهای توسعه شهری (نمونه موردی: شهر کاشان). فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهری، 1(4)، 41-54.
فارسی فراشبندی، حمیدرضا؛ آزاده، سیدرضا و ملکیان بهابادی، مجتبی. (1396). امکانسنجی اجرای روش انتقال حق توسعه برای تأمین زمین خدمات شهری در شهر شیراز. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهری، 6(22)، 3-14.
کلانتری خلیل آباد، حسین؛ صادقی، ساناز و حقی، مهدی. (1395). راهبردهای مرمت در بافتهای تاریخی شهرها با تاکید بر مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: محله سیروس تهران). فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 6(23)، 61-74.
گودرزی، علیرضا. (1397). توانسنجی بافت تاریخی- فرهنگی شهر بروجرد با رویکرد حفاظت و ایجاد درآمد شهری. پایاننامه منتشرنشده کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا.
مرکز آمار ایران. (1395). نتایج سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن شهر ارومیه. تهران: مرکز آمار ایران.
ملکی، سعید؛ شجاعیان، علی و فرهمند، قاسم. (1396). ارزیابی تغییرپذیری فضایی-زمانی جزایر حرارتی در ارتباط با کاربریهای شهری مطالعه موردی: شهر ارومیه. فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 27(105)، 183-197.
ملکی، قاسم. (1385). طراحی نظام انتقال حقوق مالکیت، راه تحقق طرح های توسعه شهری در ایران. مهندسین مشاور سراوند.
منصوری رضی، میثم. (1396). برنامه ریزی فضایی شهر آمل به منظور حفظ اراضی کشاورزی و باغی با استفاده از مفهوم انتقال حق توسعه (TDR). پایاننامه منتشرنشده کارشناسی ارشد. دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری.
مهجور، فیروز و خالدیان، ستار. (1393). بافت تاریخی تهران، تبدیل تهدیدها به فرصتها. پژوهشهای جغرافیای انسانی، 46(1)، 103-124. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,752 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 945 |