تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,546 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,525 |
سنجش پاسخدهی ایستگاه های زیرزمینی شبکه مترو تهران به عنوان فضاهای شهری زیرزمینی | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 7، دوره 5، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 131-145 اصل مقاله (2.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2021.15902.1415 | ||
نویسندگان | ||
علی پورجعفر1؛ حمید رضا صارمی* 2؛ سیدعلی صفوی3 | ||
1پژوهشگر دوره دکتری شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
3استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در اکثر کلانشهرهای امروز تعدیل مشکلات منبعث از تراکم بالای ترافیکی، کالبدی فضایی جهت پاسخ مطلوب شهر به شهروندان، توسعه فضاهای شهری در زیر سطح زمین را امری اجتناب ناپذیر نموده است. راهکار های گوناگونی پیرامون گسترش شهر در زیر سطح زمین جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهری مطرح شده اند، اما ماحصل کار در تهران چندان مطلوب به نظر نمی رسد. بررسی اندیشه ها و نهایتا بررسی نمونه های متجلی در تهران می تواند ضمن شفاف نمودن بیان مساله، گامی موثر برای ارائه راهبردهای مفید و سازنده برای بهبود روند شکل گیری این گونه مجموعه ها باشد. هدف پژوهش رصد کاستی ها و نیاز شهروندان در فضاهای شهری زیرزمینی کلانشهر تهران در راستای دستیابی به شاخص هایی برای ایجاد فضای عمومی پاسخگو و مطلوب است. سوال پژوهش این است که فضاهای شهری زیرزمینی چگونه به عنوان عنصری فضایی در دوران معاصر پاسخگوی نیازهای اساسی شهروندان بوده و توجه به کدام شاخص ها در ایجاد فضایی پاسخگو و مطلوب حائز اهمیت است؟ در این پژوهش ضمن بررسی ادبیات موضوع، تعداد 10 ایستگاه مترو با روش ترکیبی (کیفی - کمی) مورد مشاهده و بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر عدم توجه به مبانی جامع طراحی شهری است. ایستگاه های صادقیه و ارم سبز مطلوب و ایستگاه های امام خمینی و گلبرگ نامطلوب به نظر می رسند. دسترسی و امنیت، دو شاخصی است که در ایستگاه های زیرزمینی مترو از وضعیت مطلوب تری برخوردار است. دلنشینی، سرزندگی و هویت از جمله شاخص هایی است که چندان به آن ها پرداخته نشده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فضای شهری زیرزمینی؛ شبکه ایستگاه های مترو؛ شهر تهران؛ فضای شهری پاسخده؛ معیارهای طراحی | ||
مراجع | ||
اشرفزاده، شکوفه سادات و کاظمی، مجید. (1390). امکان سنجی فضاهای زیرسطحی محدوده مرکزی شهرها (نمونه موردی طرح بهسازی و نوسازی اطراف حرم مطهر حضرت رضا (ع)). مقاله منتشر شده در سومین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری. مشهد: شورای اسلامی شهر مشهد.
باردن، لورنس. (1989). تحلیل محتوا. ترجمه ملیحه آشتیانی و محمدیمنی دوزی سرخابی. (1374). تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
پاکزاد، جهانشاه. (۱۳۸۵). مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری. تهران: انتشارات شهیدی.
پاکزاد، جهانشاه. (1375). هویّت و این همانی با فضا. مجله صفه، 21-22، 100-106.
پورجعفر، علی. (1394). امکان سنجی ایجاد فضاهای شهری زیرزمینی دو منظوره (مناسب شرایط بحران و غیر بحران) با تأکید بر ملاحظات دفاعی. طرح پژوهشی دفتر مطالعات پدافند غیرعامل جمهوری اسلامیایران، تهران.
پورجعفر، علی. (1393). تدوین راهنمای طراحی فضاهای شهری زیرزمینی. پایان نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، طراحی شهری.
پورجعفر، محمدرضا؛ ارباب زادگان، علیرضا و پورجعفر، علی. (1393). تجلی خرده فرهنگهای ایرانی اسلامی در طراحی فضاهای شهری. تهران: آرمانشهر.
تکمیل همایون، ناصر. (1377). تاریخ اجتماعی و فرهنگی تهران. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
توسلی، محمود و بنیادی، ناصر. (1386). طراحی فضاهای شهری. تهران: انتشارات شهیدی.
قائدی، محمدرضا و گلشنی، علیرضا. (1395). روش تحلیل محتوا، از کمیگرایی تا کیفی گرایی. نشریه روشها و مدلهای روش شناختی، 7(23)، 57-82.
کارمودی، جان و استرلینگ، ریموند. (1993). طراحی فضاهای زیرزمینی. ترجمه وحیدرضا ابراهیمی. (1388). مشهد: شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران.
کالن، گوردون. (1961). گزیده منظر شهری. ترجمه منوچهر طبیبیان. (1377). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کریر، راب. (1975). فضای شهری. ترجمه خسروهاشمینژاد. (1383). اصفهان: نشر خاک.
کریمیمشاور، مهرداد و نگین تاجی، صمد. (1390). جایگاه فضای زیرزمینی در طرحهای شهری. دانش شهر، 12.
گلکار، کوروش. (1390). آفرینش مکان پایدار: تاملاتی در باب نظریه طراحی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
مولایی، اصغر. (1389). طراحی شهری انسان مدار با رویکرد توسعه زیرسطحی شهری-نمونه موردی: محدوده میدان قدس تا میدان تجریش تهران. پایان نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد. دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده معماری و شهرسازی، طراحی شهری.
نقره کار، عبدالحمید و علی الحسابی، مهران. (1397). تحقیق پذیری هویت در معماری و شهرسازی با تأکید بر ارتقاء هویت اسلامی - ایرانی در شهرهای جدید. تهران: فکر نو.
نقی زاده، محمد. (1392). فضاهای شهری و عمومیدر شهرهای ایرانی. کتاب ماه هنر، 186، 9-10.
Ashrafzadeh, Sh. S., & Kazemi, M. )2011(. Feasibility study of subsurface spaces in the central area of cities (A case study of the improvement and renovation plan around the holy shrine of Hazrat Reza (AS)). Paper presented at the Proceedings of the third conference on urban planning and management. Mashhad: Islamic Council of Mashhad. (in Persian)
Bardin, L. (1989). Content Analysis )M. Ashtiani & M. Yamani Dozi Sorkhabi, Trans.). Tehran: Shahid Beheshti University Press. (in Persian)
Bobylev, N. (2016). Underground space as an urban indicator: Measuring use of subsurface. Tunnelling and Underground Space Technology, 55, 40-51.
Bellocchio Durso, H. (2011). Subway Spaces As Public Places: Politics And Perceptions of Boston’s. (Unpublished Doctoral Dissertation). Massachusetts Institute of Technology, MUP.
Calthorpe, P. (1993). The Next American Metropolis. Princeton Architectural Press.
Carmody, J., & Stirling, R. (1993). Design of Underground Spaces (V. R. Ebrahimi, Trans.). Mashhad: Samen Construction and Housing Co. (in Persian)
Chow, F. (2005). Underground Space: The Final Frontier. London: Geotechnical Consulting Group.
Cui, J. (2020). Building three-dimensional pedestrian networks in cities. Underground Space.
Cui, J., Allan, A., & Lin, D. (2010). The Development of Underground Pedestrian Systems in City Centres under the Guidance of Walkable Cities. (Unpublished doctoral dissertation). Bureau of Infrastructure, Transport & Regional Economics.
Cullen, G. (1961). The Concise Townscape (M. Tabibian, Trans.). Tehran: Tehran University Press. (in Persian)
Durmisevic, S., & Sariyildiz, S. (2001). A systematic quality assessment of underground spaces–public transport stations. Cities, 18(1), 13-23.
Durmisevic, S. (2002). Perception Aspects in Underground Spaces Using Intelligent Knowledge Modeling. (Unpublished doctoral dissertation). Delft University of Technology.
Durmisevic, S. (1999). The future of the underground space. Cities, 16(4), 233-245.
Dobinson, K., & Bovven, R. (1997). Underground Space in the Urban Environment Development and Use. The Warren Centre for Advanced Engineering, Sydney: The University Of Sydney Press.
Fabillah, H., & Nishi, J. (2006). Underground space use approach in Indonesia Jakarta mass rapid transit project case study. Tunnelling and Underground Space Technology, 21, 3-4.
Ghaedi, M. R., & Golshani, A. R. (2016). Content Analysis Method, from Quantitative to Qualitative. Journal of Psychological Methods and Models, 23, 57-82. (in Persian)
Godard, J. P. (2004, May). Urban underground space and benefits of going underground. In World tunnel congres (pp. 1-9).
Golkar, K. (2011). Creating a Sustainable Place: Reflections on Urban Design Theory. Tehran: Shahid Beheshti University Press. (in Persian)
Grosvenor, G. M. (1988). A hundred years of the National Geographic Society. Geographical Journal, 154(1), 87-92.
Hénard, E. (1910, October). The cities of the future. In Transactions. Paper presented at the Proceedings of Town Planning Conference, The Royal Institute of British Architects (pp. 345-367). London: Routledge.
Ishioka, H. (1992). Security management for underground space. Tunnelling and Underground Space Technology, 7(4), 335-338.
Karimi Moshaver, M., & Negin Taji, S. (2012). The place of underground space in urban plans. Danesh Shahr, 12, 9-11. (in Persian)
Krier, R. (1975). Urban Space (Kh. Hashemynezhad, Trans.). Isfahan: khak Publication. (in Persian)
Knights, M., & Admiraal, H. (2009). The use of underground space in urban development. In Workshop'Underground Structures in Hot Climate Conditions', Riyadh, Saudi Arabia (pp. 8-9).
Lang, J. T. (1995). The human dimension of urban design. Urban Futures (Canberra), 17, 25-36.
Montazerolhodjah, M., Pourjafar, M., & Taghvaee, A. (2015). Urban underground development an overview of historical underground cities in Iran. Iran University of Science & Technology, 25(1), 53-60.
Maire, P., & Blunier, P. (2006). Underground Planning and Optimisation of the Underground Ressources’combination Looking For Sustainable Development In Urban. EPFL.
Mola'i, A. (2012). Human-oriented urban design with urban Underground development approach - Case study: Ghods Square to Tajrish Square, Tehran. (Unpublished master's thesis). Iran University of Science and Technology, Faculty of Architecture and Environmental Design, Urban Design. (in Persian)
Noghrehkar, A. H., & Alalhesabi, M. (2018). The Realization of Identity in Architecture and Urbanism. Tehran: Fekreno Press. (in Persian)
Naghizadeh, M. (2014). Urban and public spaces in Iranian cities. Ketab-e- Mah-e- Honar, 186, 9-10. (in Persian)
Pourjafar, M. R., Arbabzadegan Hashemi, S. A., & Pourjafar, A. (2015). Manifestation of the Iranian-Islamic Subculture in Designing Urban Spaces. Tehran: Armanshahr Press. (in Persian)
Pourjafar, A. (2015). Urban Design Guideline for Underground Urban Spaces, Case Study: Imam Khomeini Square. (Unpublished master's thesis). Tarbiat Modares University, Faculty of Art and Architecture, Urban Design. (in Persian)
Pourjafar, A. (2014). Feasibility of Creating Dual-purpose Underground Urban Spaces (Suitable for Crisis and Non-Crisis Conditions) with Emphasis on Defense Considerations. Research Project of the Passive Defense Studies Office of the Islamic Republic of Iran, Tehran. (in Persian)
Pakzad, J. (2006). Theoretical foundations and urban design process. Tehran: Shahidi Publications. (in Persian)
Pakzad, J. (1996). Identity and this identity with space. Sofeh Magazine, 21-22, 100-106. (in Persian)
Ping, Z., Zhilong, C., Hongyu, Y., & Hui, W. (2009). On utilization of underground space to protect historical relics model. Tunnelling and Underground Space Technology, 24(3), 245-249.
Takmil Homayoun, N. (1998). Social and Cultural History of Tehran. Tehran: Office of Cultural Research. (in Persian)
Tavassoli, M., & Naser B. (2007). Designing Urban Spaces. Tehran: Shahidi Publications. (in Persian)
Tehran Urban and Suburban Railway Operation Co. (2020). Tehran Metro Map. Retrieved from http://metro.tehran.ir | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 919 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 613 |