پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,112 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,245,908 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,632 |
آرایههای پیرنگساز» در داستانهای کودک: با رویکرد نشانهشناسی | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 5، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، فروردین 1400، صفحه 107-134 اصل مقاله (1.39 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2021.16487.1990 | ||
| نویسنده | ||
| امیر حسین زنجانبر* | ||
| دانشجوی ارشد رشته زبانشناسی رایانشی، دانشگاه تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| پیرنگ مجموعهای از توالی حوادث داستان است در چارچوب نظام علّی. درواقع، پیرنگ ماده داستانیِ شکلنیافتهای در ژرفساخت روایت و مستقل از شیوه روایتگری و گشتارهای زبانیِ روساخت است. از منظر این پژوهش، آرایهها دو گونهاند: روایی و پیرنگی. «آرایه روایی»، شگردی آوایی یا معنایی، مازاد بر پیرنگ، و برای غنیسازی زیباییشناختیِ روایت است و اگر از روایت حذف شود، نظام علّیِ پیرنگ و هسته مرکزی داستان مخدوش نمیشود. دوگانِ هر «آرایه روایی» یک «آرایه پیرنگی» است که از پیرنگ قابلحذف نیست. هدف پژوهش پیشِ‌رو معرفی نشانهشناختیِ آرایههای اخیر است که نه بهعنوان شگردهایی صرفاً زیباییشناختی بلکه بهعنوان سازههایی پیرنگساز در داستانهای کودک -در تناظر با آرایههای ادبی- قرار دارند. مسئله پژوهش چگونگی بازتاب نشانهشناختیِ آرایهها در ژرفساخت داستانها و منظومههای روایی کودک است. در همین راستا، این پژوهش ابتدا الگوی سهوجهیِ نشانهشناسی پرس مبتنی بر «بازنمون، تفسیر، موضوع» را توصیف، سپس با رویکردی تحلیلیتوصیفی تعریف آرایههای ادبی را به تعریف نشانهشناختیِ دوگانِ پیرنگسازش گسترش میدهد. پژوهش حاضر برای نخستینبار به کارکرد روایتشناختی و غیربلاغیِ علم بدیع توجه میکند. ازآنجاکه دسته‌بندیهای شعرمحورِ سنتیِ آرایهها، بسندگی لازم را برای تحلیل متون روایی ندارند، بنابراین پژوهشهای روایتمحور در زمینه آرایهها از ضرورتهای نقد ادبی بهشمار میآیند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| داستان کودک؛ پیرنگ؛ آرایه؛ روایتشناسی؛ نشانهشناسی؛ پرس | ||
| مراجع | ||
|
استاین، د. ا. 1395. کاکلقرمزی وسط کتابخواندن پدرش میپرد، ترجمه م. نجفخانی. تهران: آفرینگان.
اسلیتر، ت. 1399. هیولاهای مولی، تصویرگر م. مورگان. ترجمه ح. یوسفینژاد. تهران: باداس.
افتخاری، ر. 1392. شبنشینی با عموبسک، تصویرگر ن. اورنگ. تهران: دانش نگار.
امینی، ن. 1394. کارت دعوت داری موشموشک، تصویرگر غ. بیگدلو. تهران: علمیوفرهنگی.
ایبد، ط. 1394. گرگ گنده و خپلهماهی، تصویرگر گ. گرگانی. تهران: علمیوفرهنگی.
بکایی، ح. 1393. مسابقه داتکام، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بیگدلو، غ. 1386. کرم صفحه نهم، تصویرگر گ. کیانی. تهران: علمیوفرهنگی.
بیگدلو، غ . 1391. مداد بنفش، تصویرگر پ. کاظمی. تهران: علمیوفرهنگی.
پریرخ، ز. 1394الف. یک تمساح قیچقیچ، تصویرگر گ. گرگانی. تهران: چکه
پریرخ، ز. 1394ب. یک کرگدن ددنگ ددنگ، تصویرگر م. شاکرین. تهران: چکه
تیموریان، آ. 1396. قایق کاغذی، تهران: فاطمی.
جعفری، ل. 1389. آقاخروسه، تصویرگر م. طباطبایی. تهران: علمیوفرهنگی.
جعفری، ل. 1394. «سنگ و سوراخ». داستان یک اسم و چند قصه «سنگ»، تصویرگر ع. شفیعیراد. تهران: چکه.
چو، چ. ا. 1395. مردی که حشره شد، ترجمه ح. شیخرضایی. تصویرگر هوخشتاتر. تهران: طوطی.
حبیبی، ح. 1387. بوقی که خروسک گرفته بود، تهران: علمیفرهنگی.
حسنزاده، ف. 1388. دیو دیگبهسر، تصویرگر ع. خدایی. تهران: کانون پرورشی فکری کودکان.
حسنزاده، ف. 1394. بشو و نشو، تصویرگر ع. مرکزی. تهران: چکه.
خسرونژاد، م. 1392. قصه جنگ و صلح، تصویرگر م. بنیاسد. تهران: کانون پرورش فکری کودکان.
خدایی، ع. 1389. همین و همان. تهران: کانون پرورش فکری کودکان.
خندان، س. 1397. قاسمقصاب، تصویرگر ا. مفتون. تهران: خطخطی.
دهریزی، م. 1399. داستان گل حسرتی، تهران: کانون پرورش فکری و کودکان.
دهریزی، م. و اللهدادی، ا. 1396. مهمانی با کفشهای لنگهبهلنگه، تهران: سوره مهر.
راک، ج. 1375. بره سفید و ابر کوچک، ترجمه ج. ابراهیمی. تصویر ا. کابله. تهران: رسالت قلم.
رجبی، ز. 1397. «نگرشی بر تلمیح ادبی براساس رویکردهای نوین در نقد ادبی و مطالعات بینارشتهای». مجله نقد ادبی، 11(43): 7-37.
رجبی، م. 1394. ساندویچسازِ مو دُمِاسبیباف، تهران: افق.
رجبی، م. 1395. کنسرو غول، تهران: افق.
زنجانبر، ا. 1392. «پسرگیج». مجموعه‌داستان مسترآب فرنگی، تهران: کتاب آمه.
زنجانبر، ا. 1398. «شگرد روایی «همانی تراجهانی» در داستانهای کودکونوجوان: با رویکرد هستیشناختی». روایتشناسی، 3 (6): 293- 325.
زنجانبر، ا. 1399. و، تهران: قو.
زنجانبر، ا. 1400الف. واو، تهران: قو.
زنجانبر، ا. 1400ب. بی یا. تهران: (در دست انتشار).
زنجانبر، ا. و بستانی، ف. و زارع، ح. 1398. «تحلیل نشانهروانکاوی رمان نوجوان «مسابقه داتکام» با رویکرد واسازی». پژوهشهای زبانی، 10(1): 59-82.
زنجانبر، ا. و عباسی، ع. 1399. «سبکشناسی دگردیسی «جسمانه» در داستانهای کودک: برپایه نظام گفتمان تنشی». جستارهای زبانی، 11(4): 49-74.
زنجانبر، ا. و کریمیدوستان، غ. 1399. «ردهبندی نشانهشناختیِ سوژههای تخیلی در داستانهای کودک: از منظر نظریه آمیختگی مفهومی». زبانپژوهی، 12 (37): 177- 195.
زوران، میشل. 1395. این مال منه، ترجمه م. ریاضی. تهران: هفته.
سجودی، ف. 1383. نشانهشناسی کاربردی، تهران: قصه.
سعیدی، س. 1397. گردندراز، تصویرگر ا. مفتون. تهران: خطخطی.
سناپور، ح. 1387. جادوهای داستان، تهران: چشمه.
سنداک، م. 1391. جایی که وحشیها هستند، ترجمه ش. عباسی. تهران: مهاجر.
شمس، م. 1394الف. ل بازیگوش، تصویرگر ر. دالوند. تهران: افق.
شمس، م. 1394ب. «سنگ و گردو». داستان یک اسم و چند قصه «سنگ»، تصویرگر ع. شفیعیراد. تهران: چکه.
شمس، م. 1397. خانه دیوانه. تصویرگر ا. رحیمی. تهران: علمیوفرهنگی .
شمس، م. 1399. «تقسیم غاز». ماهنامه رشد نوجوان، 39 (306): 26.
فتاحی، ح. 1397. قصههای تصویری از مثنوی: طوطی و بقال، تصویرگر ب. اخوان. تهران: قدیانی.
کالی، د. 1394. مشق شبم را ننوشتم چون، ترجمه ر. هیرمندی. تصویرگر ب. چاد. تهران: افق
کاکاوند، ک. 1382. موشنخودی، تهران: شباویز.
کشاورز، ن. 1394. «چکهای که نمیچکید ». داستان یک اسم و چند قصه؛ «چکه»، تصویرگر ن. محزون. تهران: چکه.
گرَویت، ا. 1392. آفتابپرست غمگین. ترجمه ش. شریفی. تصویرگر ا. گرَویت. تهران: علمیوفرهنگی.
گیلمن، ف. 1397. یک داستان محشر، ترجمه ن. وکیلی و پ. مهینپور. تهران: مبتکران.
لوبل، آ. 1385. قورباغه و وزغ دوست هستند، ترجمه ف. منجزی. تهران: چشمه.
لیونی، ل. 1392. بزرگترین خانه دنیا، ترجمه م. رحماندوست. تهران: شهر.
محمدی، م. 1396. هفت اسب هفت رنگ، تصویرگر ن. صفاخو. تهران: مؤسسه تاریخ ادبیات کودک.
مردانی، م. 1398. زال و سیمرغ، تصویرگر ع. پاکنهاد. تهران: آریانوین .
مزارعی، ا. 1392. مامان کلهدودکشی، تهران: افق.
مقیمی، س. و صدقیمهر، م. 1383. ابر و بره. تهران: فرجام جام جم.
مکِی، د. 1394. حالا نه بچه، ترجمه ط. آدینهپور. تهران: چکه.
ملانسکی، س. 1397. هانسل و گرتل، ترجمه س. فرازی. تهران: پرتقال.
نبیئیان، پ. و شعیری، ح. 1395. «تحلیل نشانهمعناشناختی فرایند تشخیص در گفتمان ادبی: مطالعه موردی پاچهخیزک نوشته چوبک». پژوهشهای زبانی، 7(1): 57-76.
نبیئیان، پ. و شعیری، ح. 1396. «تحلیل روایی فرایند تشخیص در چارچوب نشانهمعناشناسی گفتمانی: مطالعه موردی دسته گل اثر چوبک». زبانپژوهی، 9(25): 25-58.
هنرکار، ل. 1394. خط سیاه تنها، تصویرگر ز. کیقبادی. تهران: علمیوفرهنگی.
Barthes, R. 1977. Image, Muzic, Text, London: Hammersmith. Nikolajeva, M. 2002. “Growing up: The dilemma of children’s literature”. Children’s literature as communication, D. Sell Roger. Ed. Philadelphia: John Benjamins. 111-136. Peirce, Ch. S. 1931. Collected Writings, 8 Vols. Eds. Ch. Hartshorne & P. Weiss & A. W burks. Cambridge, Ma: Harvard University Pres. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,197 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 935 |
||