تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 738 |
تعداد مقالات | 6,933 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,880,820 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,696,454 |
بازنمایی نقشهای جنسیتی در کتابهای تاریخ دانشگاهی ایران دوره میانه بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان وندایک | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، فروردین 1400، صفحه 135-158 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2020.13105.1716 | ||
نویسندگان | ||
مریم طاهرزاده1؛ زهرا ابوالحسنی چیمه* 2؛ زهیر صیامیان گرجی3 | ||
1دانشآموخته دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران | ||
2دانشیار پژوهشکده سازمان سمت تهران، ایران | ||
3استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران | ||
چکیده | ||
ایدئولوژیها نظامهای باورهای بنیادین یک گروه و اعضایش هستند که با ایدههای اجتماعی و سیاسی سروکار دارند و به سلسله مراتب اجتماعی و مناسبات قدرت معنا میدهد و صورتبندیهای نابرابر اجتماعی فرهنگی مانند جنسیت را طبیعی کرده و حقیقی میسازند. رویکردهای تحلیل گفتمان، متن را عرصه تجلی ایدئولوژی پنهان در زبان در نظر میگیرند که طبق رویکرد وندایک در راهبرد ایدئولوژیکی فاصله، نویسندگان با تاکید بر نکات مثبت «ما»، ویژگیهای مثبت «آنها» را به حاشیه میرانند. روایت گذشته در متون آموزشی تاریخ نیز مجالی برای بازنمایی این برساختههای ایدئولوژیک است که در شیوههای روایت و گزارش و بیان واقعیت گذشته خود را پنهان میکند. مساله مقاله حاضر آشکارسازی چنین راهبردهایی در بازنمایی نقشهای جنسیتی در کتابهای دانشگاهی تاریخ ایران در دوره میانه از سامانیان تا قراخانیان در انتشارات سازمان سمت و ترجمه تاریخ ایران کمبریج است. بهمنظور آشکار ساختن تفاوتهای احتمالی در نگاه نویسندگان ایرانی و خارجی به نقش زنان در تاریخ ایران دوره میانه، چهارکتاب درسی بومی و دو کتاب مرجع غیربومی مرتبط بهعنوان پیکره دادهها بهصورت کمی، کیفی و تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق مشخص شد با توجه به اینکه نویسندگان کتابهای تاریخ بومی و غیربومی مورد مطالعه قرار گرفته، از جنس مذکر هستند و ایدئولوژی های معاصر، نابرابری جنسیتی در تاریخ را بدیهی و طبیعی تلقی میکند، از مردان بهعنوان گروه «ما» و از زنان بهعنوان گروه «آنها» یاد شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
ایدئولوژی؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ کتابهای درسی تاریخ؛ نقشهای جنسیتی؛ تاریخ ایران میانه | ||
مراجع | ||
بویل، جی. آ. 1385. تاریخ ایران کمبریج از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان، ترجمه ح. انوشه. ج4. تهران: امیرکبیر.
حسینی، آ. و حیدریان، ز. 1389. «نمود جنیست در کتابهای درسی زبان انگلیسی دوره دبیرستان و پیشدانشگاهی، تحلیل واژگان و محتوا با رویکردی معیار- مدار». مجله مطالعات زبان و ترجمه، دوره42 (2): 77-92.
فرای، ر. ن. 1385. تاریخ ایران از فروپاشی دولت ساسانیان تا آمدن سلجوقیان، ترجمه ح. انوشه. ج4. تهران: امیرکبیر.
فروزانی، ا. 1389. قراخانیان، بنیانگذاران نخستین سلسله ترک مسلمان در فرارود (آسیای میانه)، تهران: سمت.
فروزانی، ا. 1390. تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره سامانیان، تهران: سمت.
فروزانی، ا. 1393. سلجوقیان از آغاز تا فرجام، تهران: سمت.
فروزانی، ا. 1395. غزنویان از پیدایش تا فروپاشی، تهران: سمت.
مانزلو، آ. 1395. واساخت تاریخ، ترجمه م. مرادی سهده. تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام.
میک، یان. 1393. پژوهش و نگارش کتاب درسی، ترجمه ش. مرادزاده و ر. گلشایی. تهران: سمت. Both, A. 2003. Teaching History at Univeraity Enhancing Learning and Underestanding, London: Blackwell. Cardozo, M.T.A.L. 2018 . Analysing the spectrum of Female education leaders agency in islamic boarding schools in post- conflict ache, Indonesia: Gender and Education. 847-863. Published online https://doi.org/10.1080/09540253.2018.1544361. Cameron, R. 2003. The History and Gender in Textbooks, Second Series. CrossRef Publishing: Oxford.UK Chisholm, L. 2018. “Representation of Class, Race and Gender in Textbook”. in The Paigave Handbook Of Textbook Studies, F. Eckhardt and B. Annekatrin. (Eds). Braunschwig: Germany. Coffin, C. 2014. Historical Discours: The Language of Time, Case and Evaluation (Continuum Discourse,9), Bloomsbury publishing: London. Fried, F.J. 2000. Stereotyping in children´s materials, East lansing: National Center for Research on Teacher Learning. Hakim, C. 1996. Key Issues in Women´s Work: Female Heterogeneity and the Polarisation of Employment, Atlantic Highlands, Athlone: London. Johns, M.A. et al. 2008. Discourse roles, gender and language text book dialogues: Who learns what from John and Sally?, Gender education. Vol 9. Published online. https://doi.org/10.1080/9540259721204. Louise, M. 2004. Become The man that Women Desire: Gender Identities Dominant in Email Advertising Language, SageJournals. Language and Literature, International Jornal of Stylistics. Sage: Lodon. Moreau, J. 2011. School Book Nation, Conflicts over American History Textbooks from the Civil War to the Present, The University of Michigan Press: Michigan Pienta, R.S and Smith, A.N. 2012. “Women on the Margines: The Politics of Gender in the Language and Content of Science Textbooks”. IN The New Politics of the Textbook: Problematizing the Portrayal of Marginalized Groups in Textbooks, Eds. H. Hickman and B.J. Profilio. Sense Publishe: Boston. Richardson, L. 2005. The dynamics of sex and gender, Boston: Houghton Mifflin. Riley N E. 2000. “Research on Gender in Demography: Limitation and Constrains”. Population Research and Policy Review, Vol 17. (6): 521-538. Taylor, F. 2003. “Content analysis and gender stereotypes in children´s books”. Teaching Society, Vol 31(3): 300-311 Van Dijk T. A. 1998. Ideology a multidisciplimary approach, London: Sage Publication. Van Dijk, T. A. 2004. Ideology and discours, London: Sage Publication. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,039 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 846 |