تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,247,783 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,900,856 |
بررسی و تحلیل اندیشههای سوسیالیستی در شعر دو شاعرحزبی فارسی | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، فروردین 1399، صفحه 71-93 اصل مقاله (543.85 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2020.13178.1723 | ||
نویسندگان | ||
منوچهر جوکار* 1؛ پروین گلی زاده1؛ فاطمه روان2 | ||
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
چکیده | ||
انقلاب مشروطه ایران (1285) و پیامدهای آن درهای تازهای به روی مردم گشود و بهویژه شاعران را با موضوعات اجتماعی و فرهنگی جدیدی همچون دردها و مشکلات مردم مواجه کرد که پیش از آن از اولویتهای شعر شمرده نمیشد. پس از مشروطه، شکلگیری احزاب چپگرا و وقوع جنبشها و انقلابهای سوسیالیستی و نظامهای سیاسی برآمده از این انقلابها که از سده بیستم میلادی نخست در روسیه تزاری و سپس دیگر نقاط جهان رخ داد، بر بخشی از ادبیات ایران تأثیر گذاشت؛ بعلاوه، شعارهای سوسیالیستها با آرمانها و نیازهای بعضی از روشنفکران و کنشگران اجتماعی و فرهنگی ایران، ازجمله نویسندگان و شاعران، مطابق افتاده بود. بر این اساس، گروهی از شاعران از مشروطه به این سو با گرایش یا عضویت در احزاب چپ، با رویکردی سوسیالیستی به اوضاع کشور توجه نشان دادند و با مظاهر نظام سرمایهداری به مبارزه پرداختند. این اندیشهها در شعر آنان بازتاب بسیاری داشتهاست. در این مقاله ضمن اشاره به اندیشه و اصول و مفاهیم سوسیالیسم و سرچشمههای ورود آن به ایران، بازتاب این اندیشهها و مفاهیم را با ذکر شواهدی در شعر لاهوتی و افراشته -شاعرانی که رسماً عضو حزب سوسیالیستی بودهاند- بررسی کردهایم. اعتراض به فاصله طبقاتی، برابری حقوق، دفاع ازحقوق کارگران و دهقانان و غیره مهمترین موضوعاتی است که این گروه با به کارگیری واژگان خاص شاعران سوسیالیست، در شعر خود وارد کردهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
سوسیالیسم؛ شاعران حزبی فارسی؛ لاهوتی؛ افراشته | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، ی. 1387. ایران بین دو انقلاب؛ از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ترجمه ک. فیروزمند و ح. شمسآوری. تهران: مرکز. آدمیت، ف. 1388. فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران، تهران: گستره. آشوری، د. 1366. فرهنگ سیاسی، تهران: مروارید. ارباب حسنی، ح. 1387. بررسی شعر سیاسی معاصر از نیما تا انقلاب، پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه ادبیات فارسی. دانشگاه کاشان. افراشته، م. 1357. چلنگر؛ برگزیده اشعار فراشته، تهران: رفعت. اعتمادزاده (بهآذین)، م. 1326. «افراشته شاعر توده». ماهنامه مردم، بازنشر در سایت پیک هفته. به آدرس: https://web.archive.org/web/20050305085841/http://www.peiknet.com/1383/hafteh/12esfand/hafteh_page/93behazin_afrashteh.htm برهان، ع. 1368. بیراهه، پاسخ به کژ راهه احسان طبری، تهران: رسا. بهروز، م. 1380. شورشیان آرمانخواه، ناکامی چپ در ایران، ترجمه م. پرتوی، تهران: ققنوس. نخستین کنگره نویسندگان ایران1325. 1326. جمعآوری ن. نوری. تهران: اسطوره. پیشهوری، ج. بیتا. تاریخچه حزب عدالت، [تهران]: علم. جواهری گیلانی(شمس لنگرودی)، م. 1387. تاریخ تحلیلی شعر نو، ج3. تهران: نشر مرکز. جهانشاه لویافشار، ن. 1367. سرگذشت ما و بیگانگان، بیجا: مرد امروز. رایت میلز، چ. 1379. مارکس و مارکسیسم، ترجمه م. رفیعی مهرآبادی. تهران: خجسته. رزاقپور، م. نوشآبادی، س. 1392. «بازتاب رئالیسم در اشعار لاهوتی». فصلنامه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی سنندج، (14): 63-86. روزبه، م.ر. 1386. ادبیات معاصر ایران(نظم)، تهران: روزگار. زادهحسن، ن. 1384. تحلیل ادبیات منظوم کارگری از سال 1320-1332، پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه پیام نور اصفهان. سپانلو، م. 1376. شهر شعر لاهوتی، تهران: نگاه. ـــــــــ . 1369. چهار شاعر آزادی، تهران: نگاه. سدییو، ر. 1387. تاریخ سوسیالیسمها، ترجمه ع. هوشنگ مهدوی. تهران: فرهنگ نشر نو. شفیعیکدکنی، م. 1380. ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن. لاهوتی، ابوالقاسم. 1975. دیوان اشعار، نسخه مسکو. چاپ الکترونیکی در سال 2006. ـــــــــــ . 1358. دیوان اشعار، با کوشش و مقدمه ا. شبیری. تهران: امیرکبیر. مارکس، ک. و انگلس، ف. 1385. مانیفست حزب کمونیست، ترجمه م. پورهرمزان. ج 2. تهران: بیجا. مدیر شانهچی، م. 1375. احزاب سیاسی ایران، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا. مهدیپور، م. خاکپور، م. 1389. «سرود زندگی، تأملی در محتوا و مبانی جمالشناسی ادبیات کارگری». زبان و ادبیات فارسی (نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز)، 53(215): 101- 132. نوح، ن. 1387. گفتگو با نصرتالله نوح درباره زندگی و آثار محمدعلی افراشته، بازیابی در سایت آذین دادنت به آدرس: https://web.archive.org/web/20081012205527/http://www.azindad.net/detail.asp?id=1311 وکیلی، ش. 1392. لاهوتی و شاعران انقلابی، تهران: مؤسسه فرهنگی و هنری خورشید راگا.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,069 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 622 |