پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 708 |
| تعداد مقالات | 6,666 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,205,812 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,317,467 |
بازخوانش ساحت های هستی شناختی زیستپذیری (زیستپذیری یک "مقوله غالب از گفتمان شهری") | ||
| دانش شهرسازی | ||
| مقاله 1، دوره 6، شماره 4، بهمن 1401، صفحه 1-21 اصل مقاله (1.21 M) | ||
| نوع مقاله: مقالات نظری و بنیادی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2023.22773.1798 | ||
| نویسندگان | ||
| سامان ابی زاده* 1؛ مجید اکبری2 | ||
| 1استادیار گروه هنر و معماری دانشگاه پیام نور تهران، ایران | ||
| 2دکتری برنامه ریزی شهری و کارشناس پژوهشکده چشم انداز و آینده پژوهی، تهران ، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: تفکیک و تصریح مرزهای مفهومی زیستپذیری با مفاهیم کیفیت زندگی، پایداری و رفاه به دلیل تشابهات و تفاوت‌های مفهومی مختلف ابهام‌آمیز است. اصطلاحاتی از این دست اغلب بدون تعریف یا زمینه مطالعاتی کافی استفاده می‌شوند. در نتیجه، این اصطلاحات به معنای واقعی هر آنچه پژوهشگران خودشان از آن‌ها به شناخت مفهومی رسیدند، تعریف شده و اجماع غیرممکن است. این سردرگمی با این واقعیت زیاد می‌شود که بسیاری از این اصطلاحات غالباً به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. بنابراین بازخوانش هستیشناختی زیستپذیری برای جلوگیری از سردرگمی موجود پژوهشگران در تقابل و تعامل با این مفاهیم ضروریست. لذا هرگونه خلط مفهومی در ساحت‌های شناخت زیستپذیری می‌تواند در بنیان‌های علمی و فلسفی شناخت و نتایج تجربیتر سبب نوعی کژفهمی گردد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بازخوانش هستی شناختی زیستپذیری در مطالعات شهری انجام‌گرفته است. روش: نوشتار حاضر از نوع تحقیق توسعه‌ای-اکتشافی است، با مدد از روش کیفی و به واسطه مرور اسناد کتابخانه‌ای و از طریق توصیف، تحلیل، بسط آرا، گفتمان‌ها و رویکردهای نظری، در پی بازخوانش ساحت‌های هستی شناختی زیستپذیری است. بنابراین، به استنباط مفاهیم چیســتی و هســتی‌شناختی زیستپذیری، با مراجعه به متون این حوزه و منابع مرتبط با آن، به دریافت مفاهیم و تحلیل آن‌ها می‌پردازد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد زیستپذیری یک فرامفهوم برای کیفیت زیست‌محیطی و زیرمجموعه‌ای از پایداری است که مستقیماً بر ابعاد فیزیکـی، اقتصادی و روانی زندگی مردم تأثیر می‌گذارد و دربرگیرنده مجموع‌های از ویژگی‌های اکتسابی محیط است که آن را به مکانی مطلوب، مناسب و جذاب برای زندگی، کار و بازدید همه مردم تبدیل می‌کند. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که ماتریالیسم و مدرنیسم بر مفهوم بنیادی زیستپذیری تأثیر گذاشتند و در ادامه این مفهوم با قرار گرفتن در هسته ارزش‌های پساماتریالیستی به‌عنوان یک سیستم و جنبش ارزشی علاوه بر برآورد ساختن نیازهای مادی ساکنین (مانند امنیت، معیشت و سرپناه)، برای انتقاد و مقابله با افراط در سیاست‌های حاکم بر رشد شهری و نظریه کارکردگرایی مدرن استفاده شده است. از این رو، زیستپذیری به‌عنوان یک گفتمان متقابل از شهر "عادلانه"، "خوب" یا "حق به شهر" برای طرفداری و دفاع از طبقات فرودست که توسط گفتمان‌های غالب شهری به حاشیه رانده شده‌اند، ایجاد شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هستی شناختی؛ زیستپذیری؛ کیفیت زندگی؛ رفاه؛ پایداری | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، مجید. (1401). ارائه الگوی زیستپذیری منطقه 22 کلانشهر تهران با رویکرد شهر انسانی. رساله دکتری منتشرنشده. دانشگاه پیام نور، دانشکده علوم اجتماعی، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری.
اکبری، مجید؛ بوستان احمدی، وحید؛ موسوی، سید چمران و حاجی پور، نازنین. (1397). ارزیابی وضعیت زیستپذیری مناطق کلانشهر شیراز از منظر شهروندان. برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 10(37)، 124-154.
خزاعینژاد، فروغ. (1394). تحلیل زیست پذیری در بخش مرکزی شهر تهران مورد پژوهش: محله‌های منطقه 12. رساله دکتری منتشرنشده. دانشگاه خوارزمی، گروه جغرافیا.
خضرلو، آرام و عابدینی، اصغر. (1401). مطالعه تطبیقی زیستپذیری در بافت جدید و قدیمی شهرها (نمونه مورد مطالعه: شهر ارومیه). فصلنامه مطالعات شهری، 11(42)، 35-48.
رفیعپور، سعید. (1395). تبیین آیندههای بدیل شهر پایدار با تأکید بر اخلاق زیست‌محیطی- مطالعه موردی: کلانشهر تهران. رساله دکتری منتشرنشده. دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر، گروه شهرسازی.
سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی؛ زنگانه، احمد و فرخی نژاد، فروغ. (1395). زیستپذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها. نشریه پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 4(1)، 27-50.
علی‌اکبری، اسماعیل و اکبری، مجید. (1396). مدلسازی ساختاری تفسیریِ عوامل مؤثر بر زیستپذیری کلانشهر تهران. برنامهریزی و آمایش فضا، 21(1)، 1-31.
علی‌اکبری، اسماعیل؛ مرصوصی، نفیسه و اکبری، مجید. (1399). آسیب‌‌‌شناسی فراروش پژوهشهای زیستپذیری در مقیاس کلانشهرهای ایران. فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 28(106)، 65-97.
علی‌اکبری، اسماعیل؛ مرصوصی، نفیسه و اکبری، مجید. (1400). طراحی مدل عوامل مؤثر بر زیست پذیری کلانشهرهای ایران با روش متاترکیب. فصلنامه مجلس و راهبرد، 10(35)، 85-106.
زالی نادر, & قنبری هفت چشمه ابوالفضل. بررسی و تحلیل نگرش های جغرافیایی در توسعه منطقه ای و تطبیق آن با ویژگی های استان آذربایجان شرقی. مجله علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز، سل دهم، شماره 15، صفحات 98-77 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,319 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,214 |
||