پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 778 |
| تعداد مقالات | 7,447 |
| تعداد مشاهده مقاله | 19,353,582 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,514,389 |
خواص حشره کشی اسانس های زنیان و زیره سبز روی شپشه برنج، Sitophilus oryzae: سمیت تدخینی، فعالیت ضدتغذیه ای و تاثیر در فراسنجه های زیستی و جمعیتی | ||
| تحقیقات آفات گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 فروردین 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/iprj.2025.29459.1620 | ||
| نویسنده | ||
| عسگر عباداللهی* | ||
| گروه علوم گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| شپشه برنج، Sitophilus oryzae (L.)، یکی از خطرناک‌ترین آفات دانه های غلاتی مانند برنج، گندم، جو و ذرت در ایران و بسیاری از کشورهای جهان است. در پژوهش حاضر، فعالیتهای حشره کشی اسانس های زیره سبز و زنیان روی شپشه برنج بررسی شد. بررسی اجزای شیمیایی اسانس ها نشان داد که بتا-پینن، کومینآلدهید، سایمن و گاما-ترپینن در اسانس زیره سبز و سایمن، تیمول، گاما-ترپینن و آلفا-پینن در اسانس زنیان ترکیبات غالب بودند. مقادیر LC50 24 ساعته اسانس های زیره سبز و زنیان به ترتیب 100/89 و 172/48 میکرولیتر بر لیتر برآورد شد. تیمار حشرات کامل شپشه برنج با مقادیر LC30 اسانس های زیره سبز و زنیان (به ترتیب 74/28 و 130/31 میکرولیتر بر لیتر) باعث افزایش معنی دار طول دوره رشد و نمو پیش از بلوغ آفت شد. دوره پیش از تخم گذاری افراد بالغ و کل دوره پیش از تخم گذاری تحت تاثیر اسانس ها افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت. زادآوری و طول عمر حشرات کامل نر و ماده و همچنین فراسنجه های جمعیتی آفت شامل نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ خالص تولید مثل (R0)، نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) تحت تاثیر اسانس ها کاهش یافت. شاخص های تغذیه ای آفت هم شامل شاخص مصرف، نرخ مصرف نسبی و نرخ رشد نسبی تحت تاثیر مقادیر LC30 اسانس های زیره سبز و زنیان کاهش پیدا کرد. بنابراین، اسانس های زیره سبز و زنیان به عنوان آفت کش های طبیعی کارآمد و دوستدار محیط زیست در راستای جایگزینی با ترکیبات شیمیایی خطرناک در مدیریت شپشه برنج برای انجام بررسی‌های تکمیلی پیشنهاد می شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آفت انباری؛ اثرات زیرکشندگی؛ حشره‌کش‌های گیاهی؛ سمیت | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 30 |
||