پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 778 |
| تعداد مقالات | 7,442 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,297,050 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,495,388 |
تحلیلی بر ژئوپلیتیک حمل و نقل دریایی و نقش آن در توسعه اقتصاد سیاسی ایران (مطالعه موردی: سواحل مکران) | ||
| مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی | ||
| دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 19، دی 1403، صفحه 97-118 اصل مقاله (1.79 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/gscaj.2024.27383.1300 | ||
| نویسندگان | ||
| افشین متقی دستنایی* 1؛ محمد یوسفی شاتوری2؛ ابراهیم ضرغامی3 | ||
| 1دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| 3دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| سواحل مکران در پیوستگی با اقیانوس هند، ظرفیت‌های گسترده‌ای در زمینه توسعه حمل و نقل دریایی و ترانزیت کالا در مقیاس بین‌المللی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های بندری و توسعه ظرفیت‌های حمل و نقل دریایی و مبادلات تجاری و بازرگانی با کشورهای پیرامون، زمینه ساز ارتقای منزلت ژئوپلیتیکی کشور در حوزه دریایی خواهد شد. بهره‌گیری از این مزیت‌های جغرافیایی، می‌تواند توسعه اقتصادی و سیاسی و خروج از انزوای جغرافیایی در این منطقه را فراهم آورد. بنابراین، توسعه حمل ونقل دریایی به اقتضای سیاست خارجی یکی از عوامل و فرایندهای تولید قدرت محسوب می‌شود که مورد توجه دانش ژئوپلیتیک است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت مسأله و موضوع آن، از نوع توصیفی-تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که توجه به بستر‌های جغرافیایی در حوزه حمل و نقل دریایی در سواحل مکران، زمینه فعال شدن این ظرفیت‌ها و به تبع آن پویایی اقتصادی دریامحور را فراهم می‌کند که موجب افزایش قدرت و نفوذ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی ایران در مقیاس منطقه‌ای و جهانی خواهد شد. از این جهت ایران می‌تواند با محور قرار دادن بنادر این منطقه و با فعال نمودن کریدور شمالی-جنوب و حتی غرب به شرق، زمینه همگرایی کشورهای منطقه و نیز توسعه سیاسی و اقتصادی بومی را فراهم نماید. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حمل و نقل دریایی؛ ژئوپلیتیک؛ اقتصاد سیاسی؛ سواحل مکران؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
اشرفی‌پور، محمد‌علی و اشرفی‌پور، مصطفی علی(1393). اثرات توسعه حمل و نقل دریایی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی. مقاله منتشر شده در شانزدهمین همایش صنایع دریایی، (ص 35-46) بندرعباس، انجمن مهندسی دریایی ایران.
ایمنی، محسن؛ رهنمای رودپشتی، فریدون؛ بنی مهد، بهمن و نیکومرام، هاشم(1401). سهم عدالت و کیفیت سود: دیدگاه اقتصاد سیاسی. حسابداری مدیریت، 15(54)، صص 1-20.
اعظمی، هادی و فرشته‌منش، طیبه(1391). نیروی دریایی راهبردی و توسعه سواحل مکران. اولین همآیش ملی توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران(ص10-19) چابهار، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران . https://sid.ir/paper/845322/fa
اخوان‌کاظمی، مسعود و عزیزی، پروانه(1392). تحلیل اقتصاد سیاسی توسعه هند. فصلنامه مطالعات شبه قاره، (5)14، صص7-32.
اعظمی، هادی و موسوی‌زارع، جواد. (1395). بررسی و تبیین اهمیت دریا از منظر موقعیت ژئوپلیتیکی ایران. مجله پژوهش ملل، 1(7)، صص19-34. . https://civilica.com/doc/489472
الهویردی‌زاده، رضا و حافظ‌نیا، محمدرضا(1398). تبیینی بر دسترسی دریایی و سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای دریایی. آمایش سیاسی فضا، 2(1)، صص. 32-23.
بیات، حمید‌رضا و حاتمی، ایرج(1391). بررسی عوامل موثر در توسعه نیافتگی سواحل مکران. مقاله منتشر شده در اولین همآیش ملی توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران (ص 46-57) چابهار، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران . https://sid.ir/paper/844995/fa
پورصادق، ناصر و موسوی، سید محمود(1395). ارائه الگوی راهبردی ابعاد ششگانه مدیریتی اداره امور حمل و نقل دریایی مبتنی بر تجارب نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران. علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 2(5)، صص 158-133.
پرتال حمل و نقل. (1400). پسکرانه بنادر فرصتی بسیار خوب برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، بازیابی شده در 16 اسفند 1400، از http://portalhamlonaghl.ir/fa/133359
پیشگاهی‌فرد، زهرا؛ رنجبردستنائی، کرامت و کوشکی، محسن(1398). رویکرد آینده‌پژوهانه به وضعیت ژئوپلیتیکی سواحل مکران رویکرد GBN. ، جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 9(35)، صص 145-135.
حافظ‌نیا، محمدرضا و رومینا، ابراهیم(1384). تحلیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک سواحل جنوب شرق ایران در راستای منافع ملی (فضای مورد غفلت). جغرافیا و توسعه، 4(5)، صص 20-5.
حافظ‌نیا، محمدرضا. (1393). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. مشهد مقدس: انتشارات پاپلی.
حافظ‌نیا، محمدرضا؛ علمدار، اسماعیل و رضایی سکه‌روانی، داوود. (1399). نقش توسعه سواحل مکران و راهبرد دریاگرایی ایران بر توسعه محور شرق کشور. آمایش سیاسی فضا، 2(2)، صص81-94.
دهقانی‌فیروز‌آبادی، سید جلال و صالحی، مختار(1391). دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران؛ زمینه‌ها و چالش‌ها (با تأکید بر پنج شاخص جهانی‌شدن اقتصاد). پژوهش‌های اقتصاد ایران، 17(52)، صص 73-114.
دریاباری، سید جلال؛ هارون بحری، سیاوش؛ خانجان زاده کاکرودی، شقایق؛ حاجی محمدلو، محمد و پزشکی، محمد(1397). آمایش سرزمینی و توسعه سواحل مکران با تاکید بر مکان‌یابی و احداث شبکه‌های حمل و نقل در راستای ارتقا موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک منطقه. نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 10(2)، صص 151-174.
زرقانی، سید هادی. (1401). نقش و جایگاه سواحل مکران و بندر چابهار در طرح‌های نوین تجارت دریایی. اولین همایش ملی آمایش سرزمین با تأکید بر دریا، سواحل و بنادر، صص11-24. https://civilica.com/doc/1905282.
سیفی، بهزاد و همتی، سید ابراهیم. (1399). دیپلماسی دفاعی-دریایی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر عملکرد نیروی دریایی راهبردی. سیاست و روابط بین‌الملل، 4(7)، صص163-143.
سیاری، حبیب اله، و خانزادی، حسین(1395). احیای قدرت دریایی با استفاده از پتانسیل های سواحل مکران. فرآوری پتانسیلهای ژئوپلیتیکی فرآوری پتانسیل های ژئوپلیتیکی توسعه در کرانه های اقیانوسی جنوب شرق کشور. https://sid.ir/paper/845916/fa
صفارزاده، محمود و همکاران(1388). حمل و نقل دریای. تهران: انتشارات اسرار دانش.
قاضی، حسین(1401). تأثیر اتصال ترانزیتی بنادر سواحل مکران در ارتقاء مولفه‌های نظامی جنوب شرق ایران. مطالعات جنگ، 4(12)، 67-88.
کریمی‌پور، یدالله و حیدری، محمد(1388). ژئوپلیتیک کرانه‌های دریایی ایران از دیدگاه مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی. تهران: انتشارات دانشگاه خوارزمی.
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران. http://IRISL.NET .(1403)
مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی(1401). کریدورهای منطقه‌ای و موقعیت ژئواکونومیک ایران. مدیریت اقتصاد کلان و آینده پژوهی، اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی ایران.
ملت، شهرزاد، و شاد، احسان(1395). توسعه دریا محور با محوریت حمل ونقل دریایی راهکاری برای دستیابی به اقتصادی پایدار. کنگره پیشگامان پیشرفت.https://sid.ir/paper/864531/fa
مطلبی‌کربکندی، محمد‌علی و کفیلی، وحید(1398). بررسی جایگاه حمل و نقل دریایی ایران در اقتصاد ایران و عرصه جهانی. اقتصاد دفاع، 4(14)، صص 140-117.
میرزاجانی، محسن و لطفی، حیدر(1396). نقش و تأثیر سواحل خلیج فارس و منطقه مکران در اقتصاد بین‌الملل و تأثیر استراتژیکی آن بر ایران با ارائه یک مدل راهبردی در توسعه اقتصادی و سیاسی. جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 7(29)،صص 91-57.
متقی، افشین؛ افشار، حسین و مالداری، حسین(1394). اقتصاد سیاسی بین‌الملل و اهمیت سواحل مکران در منطقه‌گرایی ایران. جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 5(3)،صص 101-85.
متقی، افشین(1402). جزوه کلاسی درس اقتصاد سیاسی ایران و جهان، مقطع دکتری، دانشگاه خوارزمی.
محمودی، مهرداد(1384). راهبرد دریایی جمهوری اسلامی ایران. آموزش علوم و فنون نظامی، 2(4)،صص 62-47.
موسوی شفائی، مسعود و نقدی، فرزانه(1394). اقتصاد سیاسی بین‌الملل ایران در دوران پساتحریم. روابط خارجی، 7(4)،صص 25-12.
موسوی، سید محمود؛ سیاری، حبیب‌الله و پورصادق، ناصر(1396). ارائه سیاست‌های راهبردی نظام مقدس ج.ا.ا در اداره امور حمل و نقل دریایی مبتنی بر گفتمان ولایت فقیه. مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 1(2)،صص90-71.
هراتی، جواد و قدرتی، سعید(1395). بررسی جایگاه حمل و نقل دریایی در توسعه مناطق دریایی جنوب: مطالعه مورد سواحل مکران. همایش ملی فرصت‌های کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در سواحل مکران، چابهار، دانشگاه بین المللی چابهار. https://civilica.com/doc/604848
یزدان‌پناه، کیومرث؛ الماسی، بهنام و محمدی کاظم‌آبادی، لیلا(1396). ارائه الگوی آمایش سرزمین نواحی ساحلی دریای مکران با رویکرد توسعه و امنیت پایدار منطقه‌ای (مطالعه موردی شهرستان‌های چابهار و ایرانشهر). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 5(4)، صص 565-539.
ÇOMAK, H., ŞEKER, B. Ş., & ULTAN, M. Ö. (Eds.). (2022). Global Maritime Geopolitics (Vol. 11). Transnational Press London.
Fratila, A., Gavril, I. A., Nita, S. C., & Hrebenciuc, A. (2021). The importance of maritime transport for economic growth in the european union: A panel data analysis. Sustainability, 13(14), 7961.
https://doi.org/10.3390/su13147961
Hu, Y., & Zhu, D. (2009). Empirical analysis of the worldwide maritime transportation network. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 388(10), 2061-2071.
The, N. (2014). Journal of Central Asian Studies, Vol. XXI.
Talley, W. K. (2013). Maritime transportation research: topics and methodologies. Maritime policy & management, 40(7), 709-725. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17,992 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 41 |
||