تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 757 |
تعداد مقالات | 7,162 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,347,642 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,937,301 |
ارزیابی درجه توسعهیافتگی بخش کشاورزی در استانهای شمالی ایران | ||
مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی | ||
دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 18، مهر 1403، صفحه 95-112 اصل مقاله (1.91 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/gscaj.2024.27564.1304 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا شفائیه نجار1؛ محمد کاوسی کلاشمی* 2؛ حیدر قلی زاده3 | ||
1کارشناس ارشد توسعه روستایی، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
2دانشیارگروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
3دانشیار گروه ترویج ، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
چکیده | ||
استانهای شمالی باتوجه به شرایط جغرافیایی، اقلیمی و مزیتهای بالقوه، از جایگاه ویژهای در روند توسعهیافتگی اقتصاد ایران برخوردارند. این پژوهش با استفاده از 81 شاخص توسعه بخش کشاورزی و رهیافت "فواصل چندگانه تحت روشهای نرمالسازی مختلف" (TRUST)، در پی تعیین درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی سه استان شمالی ایران است. انتخاب معیارها و زیرمعیارهای درخت تصمیم براساس مبانی نظری موجود و مرور منابع صورت گرفت. الگوی TRUST، روش توسعه یافتهای از تکنیکهای تصمیمگیری چند معیاره است که براساس ترکیب تکنیکهای نرمالسازی سنتی با نرمالسازی لگاریتمی شکل گرفته و برای اولین بار در ایران با چارچوب جدید و قابل اعتماد، ارائه میشود. نتایج نشان داد که در زیربخش زراعت، استان مازندران با امتیاز نهایی 0/59- رتبه اول، در زیر بخش باغبانی، استان مازندران با امتیاز نهایی 0/23 رتبه اول، در زیربخش دامپروری، استان گیلان با امتیاز نهایی 0/06 رتبه اول، در زیربخش مکانیزاسیون، استان گیلان با امتیاز نهایی 0/55 رتبه اول و در زیربخش آموزش و زیرساخت، استان گیلان با امتیاز نهایی 0/02 رتبه اول را به اختصاص دادند. استان گلستان در بیشتر زیربخشهای مورد مطالعه دارای رتبه دوم برخورداری است. متفاوت بودن رتبههای اول در هر زیربخش نشاندهنده وجود دوگانگی سطح توسعه یافتگی در سه استان شمالی است. یافته های این پژوهش به برنامهریزان در جهت شناخت وضعیت موجود بخش کشاورزی سه استان شمالی و برنامهریزی برای آینده کمک میکند. با مطالعه شرایط اقلیمی سه استان شمالی، چرخه تولید بخش کشاورزی با راهبرد افزایش عملکرد در واحد سطح پیش رود تا مازاد درآمد حاصل، صرف توزیع عادلانه در زیربخشهای کشاورزی شود. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
کلیدواژهها | ||
استان های شمالی ایران؛ الگوی TRUST؛ توسعه کشاورزی؛ ماتریس تصمیم گیری؛ نرمال سازی | ||
مراجع | ||
امانپور، سعید، کاکادزفولی، انیس (1394). تحلیلی بر شاخصهای توسعه کشاورزی و تعیین درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان خوزستان. دومین همایش ملی افق های نوین در توانمند سازی و توسعه پایدار معماری، عمران، گردشگری، انرژی و محیط زیست شهری و روستایی. همدان، دانشکده شهید مفتح.
امیدپور، فردوس، رحمانی فضلی، عبدالرضا، عزیزپور، فرهاد (1398). تحلیل عوامل مؤثر بر کاهش بهرهوری فعالیت کشاورزی مناطق روستایی (موردمطالعه: بخش کاکاوند شهرستان دلفان). پژوهشهای دانش زمین، 10(1)، صص93-78.
اینانلو، علی (1390). هدف نهایی: توسعه پایدار؛ تحلیل و تعیین درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان قزوین. رشد آموزش جغرافیا، 97، صص41-34.
برقی، حمید، قنبری، یوسف، و حجاریان، احمد (1390). تحلیل درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان اصفهان در شاخصهای عمده بخش کشاورزی. پژوهش و برنامهریزی شهری، 2(4)، صص128-113.
جعفری، محمد (1395). تعیین درجه توسعهیافتگی کشاورزی دهستانهای شهرستان ماهنشان. پنجمین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار. تهران، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند.
سردار شهرکی، علی، کریم، محمد حسین، و شیختبار، مجید (1392). تعیین سطوح توسعه یافتگی کشاورزی و اقتصادی در بخش کشاورزی ایران. روستا و توسعه، 16(1)، صص 36-21.
طیبنیا، سید هادی، و فتاحی، رزگار (1398). تحلیل و سطحبندی درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان کرمانشاه. مهندسی جغرافیایی سرزمین، 3(2)، صص 29-17.
فطرس، محمدحسن و بهشتیفر، محمود (1388). مقایسه درجه توسعهیافتگی بخش کشاورزی استانهای کشور در دو مقطع 1372 و 1382. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 17(1)، صص 39-17.
قنبری، سیروس، شایان، محسن، رشیدی، سعیده، ابراهیمی پور، فائزه، رییسی، محمدکریم (1398). توانهای توسعه کشاورزی شهرستان داراب و پیش بینی نتایج آن بر توسعه روستایی. جغرافیا و پایداری محیط، 9(2)، صص 82 -67.
قنبری، یوسف و سلیمیان، سعیده (1402). سنجش و تحلیل درجه توسعه یافتگی بخش کشاورزی در شهرستانهای استان قزوین. راهبرد توسعه، 19(1)، صص 166-143.
موسوی، سید نعمتاله، روستا، ابوذر، کشاورزی، سلیمان (1390). تعیین درجهی توسعهیافتگی کشاورزی شهرستانهای استان فارس با استفاده از روش تاکسونومی عددی. اقتصاد کشاورزی، 5(4)، صص 181-159.
مولایی، محمد (1387). بررسی و مقایسه درجه توسعهیافتگی بخش کشاورزی استانهای ایران طی سالهای 1373 و 1383. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 16(3)، صص 88-71.
نورائی، محمدرضا، لطفیان سرگزی، سجاد، مطلوبی، عبدالحمید، پهلوان قاسمی، سمیه (1397). الگوهای توسعه در افزایش تولیدات کشاورزی. سومین همایش ملی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست ایران. مؤسسه دانش و فناوری سام ایرانیان، تهران، ایران.
وحدتی، کوروش، ساریخانی، سعادت (1399). مروری بر توسعه پایدار بخش کشاورزی ایران و جهان. پژوهشهای راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 5(1)، صص 32-19.
Abdelli, A., Mokdad, L., Hammal, Y. (2020). Dealing with value constraints in decision making using MCDM methods. Journal of Computational Science, 44 (2): 101154.
Ebadi Torkayesh, A., Deveci, M. (2021). A mulTi-noRmalization mUlti-distance aSsessmenT (TRUST) approach for locating a battery swapping station for electric scooters. Sustainable Cities and Society, 74: 103243.
Keshavarz Ghorabaee, M., Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Antucheviciene, J. (2016). A new combinative distance-based assessment (CODAS) method for multi-criteria decision-making. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 50(3), 25-44.
Stević, Ž., Pamučar, D., Puška, A., Chatterjee, P. (2020). Sustainable supplier selection in healthcare industries using a new MCDM method: Measurement of alternatives and ranking according to COmpromise solution (MARCOS). Computers & Industrial Engineering, 140: 106231.
Wang, R., Li, X., Li, F., Xu, CH. (2020). Study on location decision framework of electric vehicle battery swapping station: Using a hybrid MCDM method. Sustainable Cities and Society, 61(1):102149.
Wen, Z., Liao, H., Zavadskas, E. K. (2020). MACONT: Mixed aggregation by comprehensive normalization technique for multi-criteria analysis. Informatica, 31(4), 857-880.
Yazdani, M., Zarate, P., Zavadskas, E. K., Turskis, Z. (2019). A Combined Compromise Solution (CoCoSo) method for multi-criteria decision-making problems. Management Decision, 57(9), 2501-2519.
Zolfani, S., Yazdani, M., Pamucar, D., Zarate, P. (2020). A VIKOR and TOPSIS focused reanalysis of the MADM methods based on logarithmic normalization. FACTA UNIVERSITATIS, Series: Mechanical Engineering, 1-16. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 27 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 8 |