پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,122 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,275,433 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,911,089 |
بررسی تغییرات زمانی - مکانی احتمال وقوع بارش با تداوم‌های مختلف در ایران | ||
| مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی | ||
| دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 17، تیر 1403، صفحه 1-19 اصل مقاله (2.21 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی- مستخرج از رساله | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/gscaj.2024.24732.1245 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا ربیعی غفار1؛ حسین عساکره* 2؛ یونس خسروی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| 2استادگروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| 3دانشیارعلوم محیط زیست، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بارش به به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقلیمی در ایران با الگوهای زمانی – مکانی پیچیده‌ای مشخص می شود. در این تحقیق به منظور بررسی یکی از این جنبه‌های پیچیده، تغییرات احتمالی بارش ایران ، احتمال و روند تداوم 1 تا 7 روزه بارش انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از پایگاه داده اسفزاری نسخه سوم ( حاصل میان یابی داده‌های بارش روزانه 2188 ایستگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی سازمان هواشناسی به مدت 46 سال،1349 -1394) استفاده شد. ابتدا به منظور بررسی تغییرات بارش، احتمال وقوع و تعداد روزهای بارانی در ارتباط با عوامل مکانی (طول، عرض و ارتفاع) از الگوی رگرسیون خطی استفاده شد. سپس به منظور بررسی تداوم، روزبارانی (روزیکه بارش آن از میانگین بارش آن روز در هر پیکسل نقشه بیشتر باشد) مشخص شد. بر اساس روش مارکوف احتمال وقوع روزهای بارانی و احتمال تداوم بارش 1 تا 7 روزه بارش محاسبه و نقشه کلی آن برای ایران ترسیم شد. نتایج بررسی وقوع احتمال تداوم 1 تا 7 روزه حاکی از آن بود که احتمال وقوع بارش‌هایی با تداوم 1 روزه برای اکثر مناطق ایران بیش از سایر تداوم‌های بارشی بود. باوجود این که جنوب غربی دریای خزر دارای بیشترین بارش سالانه و روزانۀ ایران بود، احتمال رخداد تداوم بارش یک روزه (بیش از 10درصد) در سواحل شرقی دریای خزر بیشتر بود. با توجه به اینکه قسمت جنوب غربی خزر دارای بیشترین بارش سالانه و روزانه در ایران می باشد. در تداوم های بالاتر اگرچه احتمال وقوع بارش برای کل ایران وجود داشت، امّا بیشترین احتمال رخداد بارش در سواحل خزر دیده شد. در روند احتمال تداوم 1 تا 7 روزه بارش بیشترین درصد تغییرات مربوط به سواحل شمالی و محدوده شمال غرب ایران و همچنین مناطقی از جنوب شرق ایران (سیستان و بلوچستان و هرمزگان ) بود. | ||
تازه های تحقیق | ||
- احتمال رخداد و تداوم 1 تا 7 روزه بارش بر ایران براساس احتمالات مارکوفی، به‌عنوان روش احتمالاتی متناسب با بررسی‌های اقلیمی بررسی شد. - احتمال رخداد و تداوم 1 تا 7 روزه بارش اگرچه بیشتر مربوط به سواحل خزر است، امّا هم در این ناحیه و هم در شمال غرب و مناطقی از جنوب شرق ایران تغییراتی در این رویدادها رخ داده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روز بارانی؛ تداوم؛ احتمال وقوع؛ روند؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
آتشی ، ناهید (1392). شناسایی گونه هواهای جزیره ابوموسی، پایان نامه کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، استاد راهنما دکتر مسعودیان، گروه جغرافیا ، دانشگاه اصفهان .
بابائیان، ایمان (1380). بررسی الگوی سیل تابستان 1380 استان گلستان و شمال خراسان. بولتن علمی مرکز اقلیم شناسی، 1(5) ، صص. 24-43.
خورشید دوست، محمدعلی و فخاری، مجتبی (1395). بررسی احتمال تداوم و تواتر روزهای بارانی در جنوب غرب ایران با استفاده از مدل زنجیره مارکوف. جغرافیاو برنامه ریزی، 20 (55) ، صص.87 -104.
داداشی رودباری، عباسعلی؛ قالهری،عباسعلی؛ غلام عباس؛ کرمی، مختار و باعقیده ، محمد (1395). تحلیل تغییرات بارش حوضه آبریز هراز با استفاده از روش های آماری و تکنیک تحلیل طیفی . هیدروژئومورفولوژی، 3(7)، صص.59-86.
دارند، محمد (1397). پایش مکانی تداوم بارش کردستان. جغرافیا و توسعه ، 16(52 )، صص. 247-266.
محمدی ، فهیمه و لشگری ، حسن (1398). بررسی تغییرات بارش سامانه کم فشار سودان طی روند تاریخی در منطقه جنوب غرب ایران. پژوهش های جغرافیای طبیعی ، 51( 2) صص.373-387.
رسولی، علیاکبر؛ روشنی، رقیه و قاسمی، احمدرضا (1392). تحلیل تغییرات زمانیو مکانی بارش سالانه ایران. تحقیقات جغرافیایی، 28( 108)، صص 224-205.
رحیم زاده، فاطمه؛ دزفولی، اکرم و پوراصغریان، آرزو (1390). ارزیابی جهش و روند نمایه های حدی دما و بارش در استان هرمزگان . جغرافیا و توسعه، 9(21)، صص .97-116.
رمضانی، بهمن و فرهی، صدیقه (1389). پهنه بندی مقدار بارش روزانه و تعداد روزهای بارندگی در حوضه تالاب انزلی. تالاب، 1(4)، صص .11-20.
ستوده، فاطمه؛ علیجانی، بهلول؛ سلیقه، محمد و اکبری، مهری (1397). اثر کوه های زاگرس بر چرخندهای بارش زای ایران، پژوهش های جغرافیای طبیعی، 50(4)، صص. 639-653.
شکی، فاطمه (1393). واکاوی مکانی روزهای بارندگی در ایران. آب و هوا شناسی کاربردی، 1(1 )، صص. 27-36.
عساکره، حسین؛ مسعودیان، سید ابوالفضل؛ ترکارانی، فاطمه (1400). تفکیک نقش عوامل درونی و بیرونی در وردایی دهه ای بارش سالانه ایران زمین طی چهار دهه اخیر (1355-1394). پژوهش های جغرافیای طبیعی، 53 (1) ، صص. 91- 107.
عساکره، حسین؛ مسعودیان، سید ابوالفضل و ترکارانی، فاطمه (1399). بررسی وردایی دهه ای بارش سالانه ایران زمین طی چهار دهه اخیر(1355-1394). جغرافیا و برنامه ریزی ، 25(76) ، صص.187-202.
عساکره، حسین؛ مسعودیان، سید ابوالفضل و ترکارانی ، فاطمه (1399). آشکار سازی روند بلند مدت بارش سالانه ایران زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین های بارش روزانه، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 9(36)، صص. 121-141.
عساکره، حسین (1390). مبانی اقلیم شناسی آماری، زنجان: دانشگاه زنجان.
عساکره، حسین (1392) موسم تر و خشک در شهر زنجان. جغرافیا و توسعه، 11(31)، صص. 47-56.
عساکره، حسین و ترکارانی، فاطمه (1399). برخی مشخصات توصیفی و روند بلند مدت تغییرات فصل خشک در ایران. جغرافیاو توسعه، 18(58) ، صص. 113-132.
عساکره، حسین (1387). بررسی احتمال تواتر و تداوم روزهای بارانی در شهر تبریز با استفاده از مدل زنجیره مارکوف، تحقیقات منابع آب ایران، 2(24) ، صص. 46- 56.
عساکره، حسین و مازینی، فرشته (1389). بررسی احتمال وقوع روزهای خشک در استان گلستان با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف، جغرافیا و توسعه، 8( 17)، صص. 29-44.
عساکره، حسین و رزمی، رباب (1390). تحلیل تغییرات شمال غرب ایران .جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 3( 47)، صص.147- 162.
عساکره، حسین (1387). کاربرد روش کریجینگ در میان‌یابی بارش مطالعه موردی: میان‌یابی بارش 26/12/1376 درایران‌زمین، جغرافیا و توسعه، 63(12)، صص. 25 -42.
عساکره، حسین (1386). کاربرد رگرسیون خطی در تحلیل روند دمای سالانه تبریز، تحقیقات جغرافیایی، 4(87) ، صص. 3-26.
علیجانی، بهلول (1388). آب و هوای ایران، چ نهم ، تهران: پیام نور.
علیجانی، بهلول؛ محمدی، حسین و بیگدلی، آتوسا (1386). نقش الگوهای فشار در بارشهای دریای خزر. جغرافیایی سرزمین، 4(16)، صص. 37-52.
علیجانی، بهلول (1374). نقش رشته کوه های البرز در توزیع ارتفاعی بارش، تحقیقات جغرافیایی، 12( 38)، صص 37-52.
علیجانی، بهلول؛ محمودی، پیمان؛ شاهوزنی، عبدالرئوف و محمدی، عبدالمجید (1393).بررسی احتمال تداوم روزهای بارش در ایران زمین، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 25(4)، صص. 1-16.
عسگری ، احمد و رحیم زاده ، فاطمه (1385). مطالعه تغییرپذیری بارش دهه های اخیر ایران، پژوهش های جغرافیایی، 14(58)، صص. 67-80.
علیزاده، امین (1385). اصول هیدرولوژی کاربردی. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
قلی زاده، محمدحسین و حمیدی، سمیرا (1397). جغرافیا و برنامه ریزی ، 24(71)، صص. 197-217.
کاویانی، محمدرضا (1372). تحلیل آماری از رژیم بارندگی ایران، مجله رشد آموزش جغرافیا، 85(13)، صص. 4-12.
کاویانی، محمدرضا و علیجانی، بهلول (1388). مبانی آب و هواشناسی، چاپ پانزدهم، تهران: سمت.
محمدی، بختیار و مسعودیان، سیدابوالفضل(1389). تحلیل همدید بارش های سنگین ایران (مطالعه موردی آبان 1373). جغرافیا و توسعه، 12(19)، صص. 47-70.
مسعودیان، سید ابوالفضل (1388). نواحی بارشی ایران، جغرافیا و توسعه، 7 (13)، صص. 79-81.
مسعودیان، سید ابوافضل (1390). آب و هوای ایران، چاپ اول، مشهد: انتشارات شریعه توس.
مسعودیان، سیدابوالفضل؛ رعیت پوشه ، فاطمه و کیخسروی کیانی، محمد صادق (1393). معرفی و مقایسه پایگاه داده بارشی Trmm3b43 و پایگاه داده بارش اسفزاری، ژئوفیزیک ایران، 24(1)، صص. 15-31.
مسعودیان، سیدابوالفضل (1401). پایگاه داده شبکه بارش ایران نسخه سوم، جغرافیا و توسعه، 36(69)، صص. 107- 127.
مسعودیان، سیدابوالفضل و کاویانی، محمدرضا (1387). اقلیم شناسی ایران، اصفهان: دانشگاه اصفهان .
مفیدی، عباس (1388). آب و هواشناسی سینوپتیکی بارشهای سیل زا با منشاء دریای سرخ در خاورمیانه. تحقیقات جغرافیایی، 4(75)، صص.71-93.
محمدی، فهیمه و لشکری، حسن (1398). بررسی تغییرات بارش سامانه سودانی طی روند تاریخی در جنوب غرب ایران، پژوهش های جغرافیای طبیعی، 51(2)، صص.373-387.
نظری پور، حمید؛ مسعودیان، سید ابوالفضل و کریمی، زهرا (1391). بررسی تغییرات فضایی سهم بارش های یک روزه در تامین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران، فیزیک زمین وفضا، 38 (4) صص. 241-258.
نظری پور، حمید؛ خسروی، محمود و مسعودیان، ابوالفضل (1390). الگوهای فضایی اهمیت تداوم بارش ایران، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 11(3)، صص. 37-58.
Abhijit, M. Z., & Prashant Basavaraj, B. (2021) . Dry Spell and Wet Spell Characterisation of Nandani River Basin, WesternMaharashtra. IndiaClimate Change Impa on Water Resources Water Sciencean. Technology Library, 98(2), pp.9-18. https://doi.org/10.1007/978-3-030-64202-0_2.
Adeline, B., & Arona, D. (2018). West African Sahel has become wetter duringthe last 30 years, but dry spells are shorterand morefrequent. CLIMATE RESEARCHClim Res, 75(14), pp. 155–162.
Asakereh H., & Ashrai, S. (2023). Varaiton in frequency and share of duration of rainy days in iran, Sprcepitation. Theoretical and Applied Climatology, 1(96), PP. 1-24.
Asakereh H., & Mazzini, F. (2009). Investigating the probability of dry days in Golestan province using the Markov chain model. Geography and development, 17(78), pp. 29-44.
Asakereh, H., Darand M., & Doostkamian, M. (2018). Analysis of pervasive precipitation in similar gradient areas of Iran. Arab J Geosci, 12(96), PP.1-19. https:// doi. org/ 10. 1007/ s12517- 018- 3873-z.
Asakereh H., Darand, M., & Zandkarim, I. (2022c). Investigating the relationship between change of Tropopause Pressure’s level (TPL) and cyclones associated with Widespread Precipitation (WP) in Iran. Journal of the Earth and Space Physics, 48(1), PP.75–92.
Asakereh, H., Masoodian, SA., & Tarkarani, F. (2022a). Spatial Analysis of variation of inter-annual distribution of precipitation in Iran over recent decades (1970-2016). Jsaeh, 8(4), PP.103–122.
Asakereh, H., Masoodian, SA., Tarkarani F., & Zandkarimi S. (2022b). Tropospheric features associated with the onset and cessation of the rainy season in Iran. Acta Geophys, 2(96). PP.1063-1084.https:// doi. org/ 10. 1007/s11600- 022- 00996-0
Azizi, G., & Roshani, M. (2008) Study of climate change on the southern coast of the Caspian Sea toap pproaeh me-kendall. Geographical research, 64(52), PP.13-28.
Basumatary, V, & Sil, B.S. (2018). Generation of rainfall intensity-duration-frequency curves for the Barak River Basin. Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications, 6(34), PP. 1-22.
Caloiero, T., & Coscarelli, R. (2020) Analysis of the Characteristics of Dry and Wet Spells in a Mediterranean. Region Environmental Processes, 67(102), pp. 1-11.
Caloiero, T., Coscarelli, R., Ferrari, E., & Sirangelo, B. (2015). Analysis of Dry Spells in Southern Italy (Calabria). Water, 7(23), pp.3009-3023.
Donia, Q. H., & Abdulkareem A. (2020). Study the Daily Behavior of Rainfall over Iraq. Journal of Physics, 89(3), P.1-6.
Fang Q., Mingjun Z., Shengjie W., Yangmin L., Zhengguo, R., & Xiaofann Z.(2016). Estimation of areal precipitation in the Qilian Mountains based on a gridded dataset since 1961. Journal of Geographical Sciences, 26(1), PP. 59-69
Farancis, P. A., & Sulochana, G. (2006). Intense rainfall events over the west coast of India. Meteorology and Atmospheric Physics, 48(1), PP. 27-38.
Florian, R., Albi, U., Yves, T, Philippe, D., & Pierre, C. (2019). Evolution of Mediterranean extreme dry spells during thewetseason under climate change. Regional Environmental Change, 19(34) PP. 2339–2351. https://doi.org/10.1007/s10113-019-01526-3.
Hengchun, Y., & Fetzer, E. (2019). Asymmetrical shift towards longer dry spells associated with warming temperatures during Russian summers. American Geophysical Union, 69(4), PP. 1-10.
Hudson, R. D. (2012). Measurements of the movement of the jet streams at midlatitudes, in the Northern and Southern Hemispheres 1979 to 2010. Atmos Chem Phys, 12(2), PP.7797–7808.
Innocenti, S., Mailhot, A., & Frigon, A. (2017). Simple scaling of extreme precipitation in North America. Hydrology and Earth System Sciences, 11(14) PP. 5823-5846.
IPCC (2007). Climate Change 2007 Synthes is Report. Contribution of Working Groups I, II & III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change.
Kutiel Jim, H., Salinger, D., & Kingston, G. (2020). Spatial and temporalcharacteristics of rain-spells in New Zealand. Theoretical and Applied Climatology,196(20), pp.1-20. https://doi.org/10.1007/s00704-020-03287-0
KutielJim, H., Salinger D., & Kingston G. (2020). Spatial and temporalcharacteristics of rain-spells in New Zealand. Theoretical and Applied Climatology,45(94), pp.1-20. https://doi.org/10.1007/s00704-020-03287-0.
Lee, D. K., Park, J.G., & Kim, J.W. (2008). Heavy Rainfall Evants Lasting 18 Day from 31 to August 17, 1998, over Korea. Journal of the Meteorological Society of Japan, 86(2), PP. 313-333.
Liji, W., Ronghui, H., Haiyan, H., & Yaping, S., & Zhiping, W. (2010). Synoptic Characteristics of Heavy Rainfall Events in Pre-Monsoon Season in South China. advances in atmospheric sciences, 27(2), PP. 315-327.
Lucas, C., Timbal, B., & Nguyen, H. (2014). The expandingtropics: a critical assessment of the observational and modeling studies. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 5(1), pp. 89-112.
Mirza, M. Q., Warrick, R. A., Ericksen, N.J., & Kenny, G.J. (2013) Trends and Duration in precipitation in the Ganges Brahmaputra and Meghna river basins. Hydrological Sciences Journal, 43(2), PP. 845-858.
Mishra, A.K., Ozger, M., & Singh, V.P. (2009). Trend and duration of precipitation under climate change scenarios for Kansabati basin India. Hydrological Processes, 23(87), PP. 2345–2357.
Nasrabadi, E., Masoodian, S.A., & Asakereh, H. (2013). Comparison of gridded precipitation time series data in APHRODITE and Asfazari databases within Iran’s territory. Atmos Climate Sci, 3(2), PP. 235–248. https:// doi. org/ 10. 4236/ acs. 2013. 32025
O’Gorman PA., & Schneider, T. (2105). The physical basis for increases in precipitation extremes in simulations of 21st-century climate change. Proc Natl Acad Sci USA, 106(8), PP.14 773–14 777.
Parmendra, P., Kuntal Purkayastha, D., & Aram M. (2014). Dry and wet spell probability by Markov chain model- a case study ofNorthLakhimpur(Assam), India. Department of Agricultural Engineering, 7(6), PP. 6-13.
Pendergrass, A., & Hartmann, D. L. (2014). Changes in the distribution of rain frequency and intensity in response to warming Jornal Climate, precipitation in Thailand. American Meteorological Society, 169(3), PP. 8372-8383.
Ratan, R., & Venugopal, V. (2013). Wet and dry spell characteristics of global tropical rainfall, Water Resources Research, 49(1), PP. 3830–3841.
Raziei, T., Daneshkar, A., & Sagafian, B. (2005). Annual Rainfall trend analysis in arid and semiarid region of central and eastern iran. water and wastewater, 54(17), PP. 37-81.
Richman, M.B., & Lamb, P.J. (1985). Climate Pattern Analysis of Three and Seven Day Summer Rainfall in the Central United States. Some Methodological Considerations and a Regionalization. Journad of Climate and Applied Meteorology, 24(65), PP. 1325-1343.
Sabziparvar, A., Movahedi, S., Asakereh, H., Maryanaji, Z., & Masoodian, S.) 2015) Geographical factors affecting variability of precipitation regime in Iran, Theoretical and Applied Climatology,12 (121), PP. 367-376.
Safavi, H.R., Dadjou, S., & Naeimi G. (2019.) Extraction of Intensity-Duration-Frequency (IDF) Curves under Climate Change, Case study: Isfahan Synoptic Station, Iran Water Resources Research, 15(2), PP. 217-227.
Vaittinada Ayar, P., & Mailhot, A. (2021). Evolution of dry and wet spells under climate change over northeastern North America. Journal of Geophysical Research Atmospheres environments, Quaternary International, 150(1), PP. 82-94.
Williams, M., & Nottage J. (2006). Impact of extreme rainfall in the central Sudan during 1999 as a partial analogue for reconstructing early Holocene prehistoric environments, Quaternary International, 185(58), PP. 82-94.
Yang, L., & Fu, Z. (2019). Process-dependent persistence in precipitation records. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 527(2), pp 1-10. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 146 |
||