تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 724 |
تعداد مقالات | 6,818 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,461,246 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,555,720 |
اثر بستر و تاریخ نشاکاری بر ویژگیهای فیزیولوژیک و عملکرد دانه سه رقم برنج (Oryza sativa L.) در اهواز | ||
تحقیقات غلات | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 مرداد 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2024.26122.1798 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه فیاض نیا1؛ حبیب اله روشنفکر* 2؛ پیمان حسیبی3؛ عبدالعلی گیلانی4 | ||
1دانشجوی دکتری گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
2گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
3گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
4دانشیار، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
مقدمه برنج از مهمترین محصولات کشاورزی دنیا است و بعد از گندم جایگاه دوم را از نظر تولید سالانه به خود اختصاص داده است. کاشت برنج در اکثر نقاط جهان به صورت نشاءکاری صورت میگیرد و یافتن شیوههای مناسب کاشت برنج با هدف کاهش مصرف آب و دستیابی به عملکرد بهینه ضرورتی غیرقابل انکار است. از سوی دیگر از جمله مدیریتهای زراعی مهم جهت دستیابی به عملکرد بهینه محصول انتخاب تاریخ کاشت مناسب است. بنابراین آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر شیوههای مختلف آمادهسازی زمین و تاریخهای متفاوت نشاکاری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و عملکرد سه رقم برنج شامل عنبوری قرمز پابلند، چمپا و دانیال در منطقه شاوور استان خوزستان اجرا گردید. مواد و روشها در این آزمایش واکنشهای فیزیولوژیک برخی ارقام برنج به شیوههای مختلف آمادهسازی زمین طی آزمایشی مزرعهای دوساله (۱۴۰۰ و 1401) در ایستگاه تحقیقات شاوور- استان خوزستان، به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. شیوههای مختلف آمادهسازی زمین (بستر نشاکاری) در چهار سطح شامل بسترهای گل-خرابی، مسطح با رطوبت ظرفیت زراعی، مسطح با خاک خشک و کشت در پشته با خاک خشک به عنوان عامل اصلی، تاریخ نشاکاری به عنوان عامل فرعی شامل ۱۲ خرداد ماه، ۲۲ خرداد ماه و ۲ تیر ماه و رقمهای برنج به عنوان عامل فرعیفرعی در نظر گرفته شدند. به منظور تهیه بسترهای کاشت (گلخرابی، مسطح با رطوبت ظرفیت زراعی و مسطح با خاک خشک) در زمین اصلی، پس از اجرای شخم و دیسک، خاک توسط لولر تسطیح شد. برای تهیه بستر کشت در پشته، پس از انجام شخم، دیسک و لولر، پشتهها توسط نهرکن (با عرض 50 سانتیمتر و ارتفاع 20 سانتیمتر) ایجاد شدند. یافتههای تحقیق نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر بستر کاشت، تاریخ کاشت، رقم و اثر متقابل آنها بر عملکرد دانه دارای اختلاف آماری معنیدار بود. نتایج مقایسه میانگین دوساله نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه به کاربرد مسطح با خاک خشک در تاریخ نشاکاری 12 خرداد ماه در رقم عنبوری قرمز پابلند (68/5 تن در هکتار) و عملکرد بیولوژیک به کاربرد بستر مسطح دارای رطوبت ظرفیت زراعی در تاریخ کاشت 2 تیر ماه در رقم عنبوری قرمز پابلند (63/13 تن در هکتار) تعلق داشت. شاخص برداشت و دمای پوشش گیاهی در مرحله ظهور خوشه بهترین شرایط را در تیمار بستر مسطح با خاک خشک در تاریخ کاشت 2 تیر ماه در رقم چمپا (به ترتیب 71/51 درصد و 22/32 درجه سانتیگراد) بروز دادند. نتیجهگیری با توجه به نتایج عملکرد دانه به عنوان مهمترین هدف از کاشت گیاه برنج، کشت رقم محلی عنبوری قرمز پابلند بر بستر مسطح با خاک خشک در تاریخ نشاکاری 12 خرداد ماه از طریق فراهمی شرایط محیطی (عدم اجرای گلخرابی و ایجاد اثرات منفی بر رشد گیاه) و دمایی مناسب (ممانعت از وقوع تنش در مرحله گلدهی و دانهبندی) به تولید محصول بالا دست یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
بستر مسطح با خاک خشک؛ دمای پوشش گیاهی؛ عدد کلروفیلمتر؛ عملکرد دانه؛ هدایت روزنهای | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |