تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,122 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,274,796 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,910,398 |
همعرضی رمان برۀ گمشدۀ راعی با سرشت متکثر مدرنیته | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 3، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 18، مرداد 1403، صفحه 49-72 اصل مقاله (1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.27209.2568 | ||
نویسندگان | ||
فواد مولودی* 1؛ محمد هدایتی2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی، گروه مطالعات ادبی پژوهشکدۀ تحقیق و توسعۀ علوم انسانی(سازمان سمت)، تهران، ایران | ||
2دانش آموختۀ دکتری رشتۀ جامعهشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در گذار از جهان قدیم به جهان جدید، بر مبنای دو انگارۀ «گسست» و «پیوست» دو روایت کلان شکل گرفت. انگارۀ گسست، جهان جدید را فرایند عقلانی شدن و گذار از سنت میدانست؛ اما از دل آن سویههایی ناسازگار همچون «رمانتیسم و نوستالژی و نیهیلیسم» زاده شد که میل به رجعت داشتند و ایدۀ شکافنایافتگی جهان قدیم را ارج مینهادند. انگارۀ پیوست نیز امتداد و گسترش سنتهای الهیاتی و فرهنگی در مدرنیته، و پیوستار آنها را برجسته میکرد. با کنار هم نشاندن این دو انگاره و سویههای مختلف آنها، سرشت متکثر و پاشان مدرنیته و تجربههای مختلف و متناقض آن را بهتر میتوان درک کرد. هرچند تکثر و تناقضهای درونی مدرنیته را در مدرنیتۀ ایرانی نیز میتوان یافت، اما بازنمایی آن را در داستان فارسی کمتر شاهد هستیم. رمان برۀ گمشدۀ راعی از هوشنگ گلشیری، برخلاف عمدۀ آثار داستانی سنتگریز یا سنتگرای دهۀ چهل و پنجاه، نمونهای کمنظیر از ادراک پاشان مدرنیته را عرضه میدارد و حامل حداکثر آگاهی ممکن از این مقوله در دهۀ پنجاه است. گلشیری در این رمان در پی ستایش یا نفی جهان قدیم و جهان جدید نیست بلکه روایتی انتقادی، توأمان و اندیشمندانه از دیالکتیک جذب/ دفع گذشته و اکنون را عرضه میدارد. | ||
کلیدواژهها | ||
مدرنیته؛ گسست؛ پیوست؛ تکثر؛ برۀ گمشدۀ راعی | ||
مراجع | ||
اباذری، یوسف. (1377). خرد جامعهشناسی، تهران: طرح نو.
اشتراوس، لئو. (1398). ریشههای آلمانی، ترجمۀ شروین مقیمی. تهران: پگاه روزگار.
برلین، آیزایا. (1385). ریشههای رومانتیسم، ترجمۀ عبدالله کوثری. تهران: ماهی.
برمن، مارشال. (1386). تجربۀ مدرنیته، ترجمۀ مراد فرهادپور. تهران: طرح نو.
بکت، ساموئل. (1395). ننامیدنی، ترجمۀ مهدی نوید. تهران: چشمه.
دورکیم، امیل. (1384). تقسیم کار، ترجمۀ باقر پرهام. تهران: مرکز.
زیمل، گئورگ. (1386). تضاد فرهنگ مدرن، ترجمۀ هاله لاجوردی. فصلنامه ارغنون، شمارۀ 18، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 225-245.
زیمل، گئورگ. (1372). «کلانشهر و حیات ذهنی». ترجمۀ یوسف اباذری. مجلۀ نامۀ علوم اجتماعی، (6)، 53ـ 66.
گلشیری، هوشنگ. (1356). برۀ گمشدۀ راعی، تهران: کتاب زمان.
گلشیری، هوشنگ. (1369). «نگاهی به حیات خود». در همخوانی کاتبان، گردآورنده: حسین سناپور. تهران: دیگر. 20-27.
گیلسپی، مایکل. (1398). ریشههای الهیاتی مدرنیته، ترجمۀ زانیار ابراهیمی. تهران: پگاه روزگار.
لوکاچ، گئورگ. (1373). «در باب فلسفۀ رمانتیک زندگی». ترجمۀ مراد فرهادپور. فصلنامۀ ارغنون، (2)، 1-17.
لوکاچ، گئورگ. (1392). نظریۀ رمان، ترجمۀ حسن مرتضوی. تهران: آشیان.
لووی، میشل، و سهیر، رابرت. (1373). رمانتیسم و تفکر اجتماعی، ترجمۀ یوسف اباذری. فصلنامۀ ارغنون، (2)، 119-173.
مانهایم، کارل. (1386). دموکراتیکشدن فرهنگ، ترجمه پرویز اجلالی. تهران: نی.
نیسبت، رابرتالکساندر. (1397). سنت جامعهشناسی، ترجمۀ سعید حاجیناصری و فرید حسینیمرام. تهران: دانشگاه تهران.
Löwy, M. & Sayre, R. (2002). Romanticism against the Tide of Modernity, Duke University Press. Löwy, M. (1979). Georg Lukács: From Romanticism to Bolshevism, (Trans.) P. Camiller. London: New Left Books. Turner, B. S. (1987). “A note on nostalgia”. Theory, Culture & Society, 4(1), 147-156. Weller, S. (2010). Modernism and nihilism, Springer. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 207 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 25 |