تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,246,252 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,920 |
نقد جامعهشناسانۀ رمان رؤیای تبت فریبا وفی براساس الگوی پیر و. زیما | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1402، صفحه 221-241 اصل مقاله (1.38 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.26493.2551 | ||
نویسندگان | ||
متین وصال* ؛ حدیثه السادات موسوی | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
در آغاز قرن بیستم، زنان نویسنده تلاش کردند تا از طریق نوشتن، نحوگریزی و گسیختگی در زبان، ساختارهای شکلگرفتۀ مردسالارانه را بشکنند و زن را از ابژه به سوژه تبدیل کنند. بنابراین، در ادبیات معاصر میان زبان و نوشتار زنانه ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. رؤیای تبت اثر فریبا وفی را میتوان بازترسیمی از جامعۀ زمان وی دانست. در رویکرد جامعهشناسی زیما، زبان نقش پررنگی در بازترسیم پدیدههای اجتماعی دارد. جستار حاضر، با انجام بررسی سوسیوکریتیک در حوزۀ نقد ادبی، به تحلیل متن که دربردارندۀ ایدئولوژی معین و گفتمان اجتماعی (سوسیولکت) زنانه و نیز تأثیر متقابل آنها بر واژه، معنا و نحو میپردازد. از دیدگاه زیما محتوا و فرم اثر در یک سمتوسو قرار میگیرند و بدین ترتیب متن ادبی همانند یک نشانه در نظر گرفته میشود که دربردارندۀ دال و مدلولهای بسیار است. در حوزۀ واژگانی گفتمان خاص متن از خلال دوقطبیهای معنایی کلمات و مفاهیم کلیدی نمایان میشود. این گفتمان حوزۀ واژگانی مرتبط با شرایط اجتماعی-زبانشناختی میسازد تا جایی که زبان همانند مؤلفه ارتباطی میان متن و دوقطبیهای معنایی عمل میکند که در تضاد با طبقهبندیهای معنایی جامعۀ مردسالار قرار میگیرد. در رؤیای تبت، ایجاد تقابلها و دوقطبیهای معنایی و مفاهیم جدید که نتیجۀ دوگانگی و تزلزل ارزشها و ثمرۀ دگرگونیهایی است که وضعیت اجتماعی به وجود آورده است، به جایگاه نامطمئن و بیثبات راوی منتهی میشود و بدین ترتیب سوژه مورد تردید قرار میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد ادبی؛ رؤیای تبت؛ زیما؛ سوسیوکریتیک؛ فریبا وفی؛ ایدئولوژی زنانه | ||
مراجع | ||
آرزومند، فریدون و مهریبیگدیلو، ایمان و فرزانه فرد، سعید. (1401). «نقد و بررسی عناصر اجتماعی با دید رئالیستی در آثار فریبا وفی با تکیه بر سه رمان پرنده من، ترلان، رویای تبت». بهار سخن، 19 (58)، 183-208.
اکبری، مریم و دزفولیان، کاظم و جلالی، مریم. (1398). «تحلیل الگوی کنشی و زنجیرههای روایی گریماس در روایت مرگ رستم»، متنپژوهی ادبی، 23 (80)، 7-32.
بنیطرفی، نیلوفر و حاتمپور، شبنم. (1398). «بازنمایی جلوهای زنانه در سه رمان از نویسندگان زن ایرانی». پژوهشنامه ادبیات داستانی، 8 (3)، 1-21.
جمالی، شهروز و سجادی، رویا. (1394). «بررسی جایگاه زن در آثار سیمین دانشور، فرشته مولوی و راضیه تجار». زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج، 7 (24)، 31-50.
جهانی، محمدتقی و حاتمی، مهناز. (1397). «بررسی مؤلفههای فکری و گفتمانی نوشتار غزاله علیزاده در رمان خانة ادریسیها». سومین همایش بازشناسی مشاهیر و مفاخر ملی زبان و ادبیات، https://civilica.com/doc/894934/
حاجیمحمدی، طیبه و زیرک، ساره و نوابخش، مهرداد. (1401). «واکاوی تطبیقی جامعه شناسانه تقدم و تأخر سرمایه های زن در رمان های رویای تبت (فریبا وفی) و دفترچه ممنوع (آلبا دس پدس) بر اساس نظریه پیر بوردیو». سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 15 (3)، 45-61.
حسینی، مریم و سالارکیا، مژده. (1391). «تحلیل رمان رؤیای تبت براساس استعارۀ نمایشی گافمن»، متنپژوهی ادبی، 13(53)، 81-108.
حسینی، مریم، سالارکیا، مژده. (1392). «بررسی تأثیر سرمایه های زنان بر نقش سلطه در رمان رویای تبت بر اساس نظریه کنش پیر بوردیو، ادبیات داستانی»، 1(4)، 17-40.
حقدار، علیاصغر. (1391). فراسوی پستمدرنیته: اندیشه ی شبکه ای، فلسفه ی سنتی و هویت ایرانی، تهران: شفیعی.
فیاض، مختار. ملاکی، زهره. (1395). «تحلیل و بررسی اندیشۀ فمینیستی در داستانهای منیرو روانیپور». مجموعه مقالات کنفرانس بینالمللی بینالمللی شرقشناس، تاریخ و ادبیات پارسی، گردآورندگان وارتان وسکانیان و نورعلی نورزاد. ویراستار: مریم حسینزاده. دسترسی درhttps://civilica.com/doc/729081/.
رازیانی، برهان و صالحی، اکبر و سجادی، مهدی و محمودنیا، علیرضا. (1399). «فمینیسم و سیر تحول آن در ادبیات پس از انقلاب اسلامی». سبکشناسی نظم و نثر فارسی ( بهار ادب)، 13(3)، 91-108.
سلدن، رامان. (1384). راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر. تهران: طرح نو.
مالمیر، تیمور و صفاییصابر، رضوان. (1399). «تحلیل ساختار و شگردهای روایی در رمان رؤیای تبت». متنپژوهی ادبی، 24(83)، 71-99.
وفی، فریبا. (1384). رؤیای تبت، تهران: غزال.
ولیپور هفشجانی، شهناز و پارسیان، زهره. (1399). «بررسی جایگاه اجتماعی سیندخت، رودابه، تهمینه و گردآفرید در شاهنامۀ فردوسی». قند پارسی، 3 (6)، 44-62. Bakhtine, M. (Volochinov). (1977). Le Marxisme et la philosophie du langage, essais d’application de la method sociologique en linguistique, Paris: Minuit. Genette, G. (1972). Figures III, Paris: Seuil. Maguin, L. (2022). "Le Tu inattendu, la métalepse de deuxième personne dans “El Paraiso en la otra esquina” de Mario Valgas Liosa et La bibliotca de Babel de Jeoge luis Borges”. Cahier de narratologie, (42), 1-13. Ricœur, P. (1983). Temps et récit, Tome I, Paris: Edition du Seuil. Tourangeau R. (1994). ‘’La sociologie des textes comme méthode d’analyse du discours au théâtre’’. L'Annuaire théâtral Revue québécoise d’études théâtrales, (15), 141-157. Vesal, M. & Fahandej, S. (2019). “L’univers mythique et le sujet problématique dans Le Poirier de Taraqqi”. Recherches en langue et littérature françaises, 13(23), 205-220. Zima, P. V. (1989). “Le sociolecte dans la fiction et dans la théorie”. Sociocriticism, 2(10), 42-80. Zima, P. V. (2000). Manuel de sociocritique, Paris: L'Harmattan. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 283 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 130 |