پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,112 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,246,232 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,901 |
ژست و صیرورت سوژه در غزلی از مولوی | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1402، صفحه 77-100 اصل مقاله (1.16 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.26332.2545 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم صفی خانی1؛ ابراهیم کنعانی* 2؛ امید وحدانی فر3 | ||
| 1دانش آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران. | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران. | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| جستار حاضر به مفهوم ژست و صیرورت سوژه در غزلی از مولوی با رویکردی پدیداری و ژستیک می‌پردازد. برای تبیین چگونگی عملکرد ژست بهعنوان پدیدار، ابتدا تعریف و کارکرد آن در جهان هستی سوژه مورد بررسی قرار گرفته است؛ سپس ژست در جهان درونی سوژه، بهمثابه پدیدار در جهان بیرونی نشان داده شده و برای این مهم از پدیدارشناسی هگل بهره گرفته شده است. مسئله و هدف این است که چگونه سوژه در فرایند صیرورتی، ساحتهای مختلف را طی می‌کند و در این مسیر چه عاملی سبب می‌شود او ژست‌های خود را شناسایی کند و سپس آنها را بزُداید. فرض اصلی پژوهش این است که سوژه بهمیانجی و معیت سوژۀ ژستیک (دیگریِ خود) که عامل اصلیِ حرکت سوژه است، ساحتهای حضور را طی می‌کند. بدین‌سیاق، از وضعیت ناآگاهی عبور می‌کند و در مسیر استعلا قرار می‌گیرد. در این مسیر سوژه با صیرورت و رخدادهای پی‌در‌پی به آگاهی و سپس به خودآگاهی می‌رسد. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد هستیشناسی و استعلا یافتن به نقطه‌ای ساکن منتهی نمی‌شود، بلکه استعلا و شناختِ هستی منوط به صیرورت استعلایی سوژۀ هستمند می‌باشد؛ سوژه‌ای که در این فرایند، سه ساحت حضوری، پیشا-رخداد، رخداد و پسا-رخداد را رقم می‌زند. این سه ساحت حضوری، معادل ساحتهای پدیدارشناسی است که مسیر نوینی در موقعیت هستی‌شناختی سوژه میگشاید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ژست‌شناسی؛ پدیدارشناسی؛ صیرورت سوژه؛ رخداد؛ آگاهی و خودآگاهی؛ غزل مولوی | ||
| مراجع | ||
|
اردبیلی، محمدمهدی و رشیدپور، سمیرا. (1395). «بررسی روایت‌شناختیِ پدیدارشناسی روحِ هگل». روش‌شناسی علوم انسانی، 22(88)، 99-122.
استرن، رابرت. (1397). وحدت اشیا: هگل، کانت، و ساختار ابژه، ترجمۀ محمد مهدی اردبیلی و مهدی محمدی اصل. تهران: ققنوس.
استیس، والتر ترنس. (1390). فلسفۀ هگل، جلد2. ترجمۀ حمید عنایت. تهران: امیرکبیر.
پورنامداریان، تقی. (1388). در سایۀ آفتاب: شعر فارسی و ساختشکنی در شعر مولوی، تهران: سخن.
پورنامداریان، تقی. (1396). رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی: تحلیلی از داستان‌های عرفان- فلسفی ابنسینا و سهروردی، تهران: علمی و فرهنگی.
جمادی، سیاوش (1386). «پدیدارشناسی هگل و هایدگر و هنر مدرن». پژوهشنامۀ فرهنگستان هنر، 1(7). 34- 55.
حسنزاده؛ علی و صوفیانی، محمود. (1401). «هژمونی سکوت: خوانشی هگلی ـ لاکانی از رابطۀ سکوت و زبان در اندیشۀ مولوی». پژوهشهای فلسفی، 16(39)، 594- 609.
دونت، ژاک. (1377). درآمدی بر هگل، ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: فکر روز.
زرقانی، سیدمهدی و دیگران (1397). تاریخ بدن در ادبیات، تهران: سخن.
ساعد، لیلا و مباشری، محبوبه. (1395). «بررسی مقایسهای دیالکتیک در عرفان مولانا و فلسفۀ هگل». مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، 2(4)، 27-40.
سفیدخوش، میثم. (1393). «پدیدارشناسی هگلی و معنا‌داری زندگی». حکمت و فلسفه، 10(1)، 79-92.
شعیری، حمیدرضا. (1395). نشانه- معناشناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
فتوحی رود‌معجنی، محمود (1389). بلاغت تصویری، تهران: سخن.
فروغی، محمد‌علی (1368). سیر حکمت در اروپا، جلد 3. تهران: صفی‌علیشاه.
کریمی، بیان و بیننده، مسعود. (1400). «خوانش هگلی- لکانیِ ژیژک از سوژه». پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، 15(35)، 248- 267.
کنعانی، ابراهیم (1393). «تحلیل کارکرد گفتمانی نور، صدا و رنگ در مثنوی مولوی: رویکرد نشانه- معنا‌شناختی». رسالۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان.
کنعانی، ابراهیم. (1397). «تحلیل کارکرد رخدادی ـ زبانی شطح در نظام گفتمانی غزل مولانا در دیوان شمس». جستار‌های زبانی، 9(47)، 173-196.
کنعانی، ابراهیم و وحدانی‌فر، امید و صفیخانی، اکرم (1401). «ژست و استعلای سوژه در غزلی از مولانا». شعرپژوهی. 14(3)، (پیاپی53). 267- 296.
کنعانی، ابراهیم و صفیخانی، اکرم. (1401). «جایگاه دیگری بزرگِ لکان و چگونگی شکل‌گیری سوژه در متن‌هایی برای هیچ اثر بکت». پژوهشهای فلسفی، 16(40)، 613- 632.
کیرکگور، سورن (1393). ترس و لرز، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان. تهران: نی.
کیرکگور، سورن. (1398). بیماری به سوی مرگ، ترجمۀ رؤیا منجم. آبادان: پرسش.
مارکوزه، هربرت. (1367). خرد و انقلاب، ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: نقره.
معین، مرتضی‌بابک (1394). معنا بهمثابة تجربة زیسته: گذر از نشانه‌شناسی کلاسیک به نشانه‌شناسی با دورنمای پدیدارشناختی. تهران: سخن.
مکاریک، ایرناریما. (1398). دانشنامۀ نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
مولوی، جلالالدین محمد. (1392). کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. تهران: دوستان.
نیری، محمدیوسف و نیکدار اصل، محمدحسین و خلیلی جهرمی، جلیل. (1397). «همانندیهای دیالکتیکی مولانا و هگل». شعرپژوهی، 10(37)، 191- 214.
هایدگر، مارتین. (1388). هستی و زمان، ترجمۀ سیاوش جمادی. تهران: ققنوس.
هگل، گئورگ ویلهلم فردریش. (1396). مقدمه‌های هگل بر پدیدارشناسی روح و زیباشناختی، ترجمۀ محمود عبادیان. تهران: علم.
هگل، گئورگ ویلهلم فردریش. (1400). پدیدارشناسی روح. ترجمۀ سیدمسعود حسینی و محمدمهدی اردبیلی. تهران: نی.
Fontanille, J. (1995). Semiotics of the Visible: World of light, Franc University Press. Hegel, G. W.F. (1983). Hegel and the Human Spirit; A translation of the Jena Lectures on the Philosophy of Spirit (1805-6) with commentary, (Trans). L. Rauch. Wayne State University Press. Hegel, G. W. F. (2018). The Phenomenology of Spirit, Ed. M. Baur. Trans. T. PINKARD. New York: Cambridge University Press. Heidegger, M. (1988). Hegel’s Phenomenology of Spirit, Trans. P.Emad & K. Maly. Bloomington & Indianapolis: Indiana University Press. Holgate, S. (2003). Phenomenology of Sprit. The Black well Guide to Continental Philosophy, Eds. R. C. Solomon and D. Sherman. Blackwell Publishing Ltd. Krasnoff, L. (2008). Hegel's Phenomenology of Spirit: An Introduction, New York: Cambridge University Press. Levinas, E. (1994). Liberte et commandment, Paris: Fata Morgana. McNeill, D. (2005). Gesture and Thought, University of Chicago Press. Mitchell, W. J. T. (2006). Preface: Utopian Gestures, University of California Press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 377 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |
||