تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 708 |
تعداد مقالات | 6,671 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,219,044 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,329,473 |
کارایی تسترهای ذرت مناطق معتدله در غربال ژرمپلاسمهای مناطق حارهای و نیمهحارهای | ||
تحقیقات غلات | ||
دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 49، اسفند 1402، صفحه 367-384 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2024.26326.1802 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا شیری* 1؛ حسین عزیزدوست2؛ سارا دژستان3 | ||
1مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
2دانشجوی دکترا، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
3دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
چکیده | ||
مقدمه: تنوع پایین و پایه ژنتیکی ضعیف ژرمپلاسم در مناطق معتدل یک چالش مهم در بهنژادی ذرت است. ژرمپلاسم نواحی حارهای و نیمه حارهای اغلب دارای پایه ژنتیکی وسیع تری بوده و تنوع بیشتری نسبت به مناطق معتدل دارند. بنابراین، استفاده از ژرمپلاسم خارجی، بهویژه رژم پلاسمهای مناطق حارهای و نیمه حارهای، بهعنوان یک راه حل بالقوه برای تقویت پایه ژنتیکی ژرمپلاسم در مناطق معتدل است. با اینحال، کارایی روشهای غربالگری برای شناسایی منابع برتر و مناسب ژرمپلاسم خارجی همچنان یک چالش بزرگ است. هدف از این مطالعه، تعیین تعداد مناسب تستر و انتخاب تسترهای مناسب برای غربال لاینهای ذرت استخراجی از ژرمپلاسم مناطق حارهای و نیمه حارهای سیمیت بود. مواد و روشها: در این آزمایش، سه تستر مناطق معتدله (MO17، B73، K1264/5-1) ذرت با 25 لاین انتخابی از ژرمپلاسم ذرت سیمیت بر اساس روش لاین × تستر تلاقی داده شدند. 75 تلاقی حاصله به همراه هیبرید شاهد (سینگل کراس 704) در قالب طرح آزمایشی آلفا لاتیس در دو تکرار با چهار بلوک ناقص در هر تکرار در دو منطقه (مغان و جیرفت) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش GGE-biplot بر اساس پیشنهاد فان و همکاران (Fan et al., 2010) استفاده شد. یافتههای تحقیق: نتایج نشان داد که از 75 تلاقی ایجاد شده، 32 تلاقی عملکرد دانه بالاتر و معنیدار در مقایسه با هیبرید شاهد سینگل کراس 704 داشتند. میزان برتری تلاقی برتر نسبت به هیبرید شاهد بین 1.46 تا 3.77 تن در هکتار بود. این نتایج نشان داد که امکان استفاده مستقیم از ژرمپلاسمهای مناطق حارهای و نیمهحارهای سیمیت برای بهبود عملکرد دانه ذرت در شرایط مناطق معتدله ایران وجود دارد. بر اساس نتایج، لاینهای شماره 22، 9، 19، 12، 20، 5، 17، 21، 24، 14، 15، 23 و 11 بهترتیب بالاترین GCA مثبت را برای عملکرد دانه داشتند. بهطورکلی با در نظر گرفتن GCA ، SCA و عملکرد دانه، استفاده مستقیم از لاینهای شماره 4، 5، 9، 11، 12، 19، 22 و 24 استخراجی از ژرمپلاسمهای ذرت مناطق حارهای و نیمهحارهای سیمیت جهت اصلاح عملکرد دانه امکانپذیر است. بررسی کارایی تسترهای مناطق معتدله نیز نشان داد که دو تستر B73 و MO17 قدرت تفکیک بالایی در گزینش لاینهای برتر از میان لاینهای استخراجی از ژرمپلاسمهای مناطق حارهای و نیمهحارهای سیمیت داشتند. همچنین، نتایج نشان داد که یک تستر مناسب، توانایی تفکیک لاینهای برتر (نه همه آنها) را داشت، اما استفاده از دو تستر خطر عدم انتخاب یک لاین برتر را بهمیزان زیادی کاهش میدهد. نتیجهگیری: بهطور کلی با توجه به نتایج این مطالعه بهنظر میرسد امکان استفاده از ژرمپلاسمهای ذرت مناطق حارهای و نیمهحارهای سیمیت در اصلاح عملکرد دانه برای مناطق معتدله وجود دارد. همچنین یک تستر مناسب مناطق معتدله، توانایی تشخیص منابع برتر (نه همه آنها) را دارد، اما استفاده از دو تستر خطر عدم انتخاب (حذف) یک منبع برتر را بهمیزان زیادی کاهش میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
ترکیبپذیری خصوصی؛ ترکیبپذیری عمومی؛ عملکرد دانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 41 |