پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 724 |
| تعداد مقالات | 6,819 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,461,696 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,556,054 |
زنانگی عرفان درنگی بر کشفالاسرار روزبهان بقلی شیرازی | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1402، صفحه 55-76 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.25386.2501 | ||
| نویسندگان | ||
| نگین بی نظیر* 1؛ مجتبی هوشیارمحبوب2 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیات فارسـی دانـشگاه گیلان. رشت. ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسـی دانـشگاه گیلان. ایران. رشت | ||
| چکیده | ||
| جهت‌گیری تاریخ تفکر در چیدمانی تقابلی مرد را با خیر، عقل، قانون، نظم و دین؛ و زن را بهمثابه «دیگری» و امر مطرود با شر، نفس، قانون‌گریزی، عصیان و عرفان هم‌ردیف کرده است. پژوهش حاضر باتوجه به ویژگی‌های و کارکرد مشترک عرفان و امر زنانه، در تمرد از نظم دیکتهشده، داشتن منطق خطی و گفتمان تک‌محوری و همچنین با مفصلبندی مفاهیمی چون مادینگیِ اصل حیات، تعلق عشق در نهاد بشری به مادینه روان، قدرت و قابلیت خلاقیت در زن، حضور همواره یک زن در ادیان، اسطوره وغیره در کنار خدا/ امر متعالی، وجه یا ساحتی از زنانگی/ انوثت در عرفان را پیش روی مخاطب قرار میدهد. این پژوهش از این منظر به خوانش و تحلیل کشفالاسرار روزبهان شیرازی می‌پردازد و نشان میدهد که چگونه طریقۀ جمال‌پرستی و تجربۀ زیستۀ روزبهان، ساحتی زنانه را در کشفالاسرار رقم زده است. این پژوهش تبیین می‌نماید که در رویکرد انسانگونهانگاری و تکیه بر مفهوم زیبایی در ساحت عرفان، استعارۀ مفهومی/ محوریِ عروس در اندیشۀ روزبهان با ملحقات و همبسته‌های مباشر و غیرمباشر، شبکه و نظام استعارهای را مفصلبندی می‌کند که زیبایی، تنانگی و زنانگی را توأمان نمایندگی می‌کند؛ استعارهای که نقطۀ کانونی صورت‌بندی‌های عرفانی روزبهان از حقیقت، پیامبر، فرشتگان/ جبرئیل، پروردگار و خود روزبهان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقد ادبی؛ نوشتار نقادانه؛ زنانگی عرفان؛ استعارۀ عروس؛ کشفالاسرار روزبهان | ||
| مراجع | ||
|
آلموند، یان. (1399). تصوف و ساختار شکنی: بررسی تطبیقی آراء دریدا و ابنعربی، ترجمۀ فریدالدین رادمهر. تهران: پارسه.
ابنعربی، محی‌الدین. (1997). الفتوحات المکیه. بیروت: دار إحیاالتراث.
ابنعربی، محی‌الدین. (1400). فصوص الحکم، به کوشش ابوالعلاء عفیفی. بیروت: دارالکتاب العربی.
ارنست، کارل. (1377). روزبهان بقلی، ترجمۀ مجدالدین. کیوانی. تهران: مرکز.
استیور، دان.آر. (1393). فلسفۀ زبان دینی، ترجمۀ ابوالفضل ساجدی. قم: نشر ادیان.
الحکیم، سعاد. (1391). ابنعربی و زبان تازۀ عرفان، ترجمۀ مسعود جعفری، تهران: جامی.
ایوانز، ماری. (1385). «سیمون دوبووار در آینۀ رمان‌هایش». زن و ادبیات، ترجمۀ منیژه نجم‌عراقی، مرسده صالح‌پور و نسترن موسوی. تهران: چشمه. 227-255.
اتو، رودلف. (1380). مفهوم امر قدسی، ترجمۀ همایون همتی. تهران: نقش جهان.
بدوی، عبدالرحمن. (1387). شهید عشق الهی رابعه عدویه، ترجمه محمد تحریرچی. تهران: مولی.
برت، استل. (1397). کریستوا در قابی دیگر، ترجمۀ مهرداد پارسا. تهران: شوند.
بقلی شیرازی، روزبهان. (1366). عبهرالعاشقین، تصحیح هانری کربن و محمد معین. تهران: منوچهری.
بقلی شیرازی. روزبهان. (1389). شرح شطحیات، تصحیح هانری کربن، تهران: طهوری.
بقلی شیرازی. روزبهان. (1393). کشفالاسرار و مکاشفاتالانوار، تصحیح و ترجمۀ مریم حسینی. تهران: سخن.
بی‌نظیر، نگین. (۱۳۹۳). «شالودهشکنی و عرفان: امکان یا امتناع (با تکیه بر اندیشۀ دریدا و مولانا)». ادبپژوهی، (۲۹)، ۴۳-۷۲.
پازوکی، شهرام. (1378). «تصوف عاشقانۀ روزبهان بقلی». عرفان ایران، ج2. به کوشش مصطفی آزمایش. تهران: حقیقت. 66-82.
پاکتچی، احمد. (1384). «واسازی دریدا در برداشت آشنایان با سنتهای عرفانی شرق». مجموعه مقالات هماندیشی بارت و دریدا، به کوشش امیرعلی نجومیان. تهران: فرهنگستان هنر.
چیتیک، ویلیام. (1390). عوالم خیال، ترجمۀ قاسم کاکایی. تهران: هرمس.
حسینی، مریم. (1388). «زن سوفیایی در رؤیاهای عارفان (ذوالنون و ابنعربی)». مطالعات عرفانی، (10)، 149- 172.
دوبووار، سیمون. (1388). جنس دوم، ج1. ترجمۀ قاسم صنعوی. تهران: توس.
دو وینیمون، فردریک. (1395). بدنآگاهی، ترجمۀ مریم خدادادی. تهران: ققنوس.
دیلتای، ویلهلم. (1394). شعر و تجربه: نقادی هنر، ترجمۀ منوچهر. صانعی درهبیدی. تهران: ققنوس.
زرینکوب، عبدالحسین. (1389). ارزش میراث صوفیه، تهران: امیرکبیر.
ساکالوفسکی، رابرت. (1384). درآمدی بر پدیدارشناسی، ترجمۀ محمدرضا قربانی. تهران: گام نو.
ستاری، جلال. (1374). عشق صوفیانه، تهران: مرکز.
سرامی، قدمعلی. و تلخابی، مهری. (۱۳۸۹). «رابعه در گذار از پل مجاز». فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، (۱۸)، 81-103.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1392). زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: سخن.
شوالیه، ژان. گربران، آلن. (1388). فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی. ج3. تهران: جیحون.
شیمل، آنه‌ماری. (1374). ابعاد عرفان اسلامی، ترجمۀ عبدالرحیم گواهی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
شیمل، آنه‌ماری. (1381). زن در عرفان و تصوف اسلامی، ترجمۀ فریده مهدوی دامغانی. تهران: تیر.
عباسی، بابک. (1396). تجربۀ دینی و چرخش هرمنوتیکی، تهرات: هرمس.
عبداللطیف شمس. (1347). روحالجنان (مندرج در روزبهان)، به کوشش محمدتقی دانشپژوه. تهران: انجمن آثار ملی.
فتوحی رودمعجنی، محمود. و علینژاد. مریم. (1388). «بررسی رابطۀ تجربۀ عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین». ادبپژوهی، سال 3 (10)، 7-26.
فتوحی رودمعجنی، محمود. (1390). سبکشناسی؛ نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها، تهران: سخن.
فتوحی رودمعجنی، محمود. و رحمانی، هما. (1395). «کارکرد استعاره در بیان تجارب عرفانی روزبهان بقلی در عبهرالعاشقین». پژوهشنامۀ عرفان، سال 9(18)، 137- 164.
فورمن، رابرت. (1384). عرفان، ذهن، آگاهی، ترجمۀ عطا انزلی. قم: دانشگاه مفید.
کاظمیفر، معین. غلامحسینزاده، غلامحسین. (1398). «روزبهان و عشق به زیبارویان: تحلیل ساختگرایانه تجربههای عرفانی روزبهان». مطالعات عرفانی، (30)، 179-206.
کارمن، تیلور. (1394). مرلو- پونتی، ترجمۀ مسعود علیا، تهران: ققنوس.
کربن، هانری. (1384). تخیل خلاق، ترجمۀ انشاءالله رحمتی. تهران: جامی.
کربن، هانری. (1392). نرگس عاشقان، ترجمۀ محمدعلی اخوان. تهران: اخوان اسلامی.
کمبل، جوزف. (1377). قدرت اسطوره، ترجمۀ عباس مخبر. تهران: مرکز.
کوشکی، زهرا و رحمتی، انشاءالله. (1399). «عشق نزد روزبهان بقلی و ابن عربی؛ با تأکید بر جایگاه زن». نامه الهیات، (51)، 44- 65.
کیوپیت، داون. (1397). عرفان پس از مدرنیته، ترجمۀ الله‌کرم کرمی‌پور. تهران: دانشگاه ادیان و مذاهب.
لوید، ژنو. (1381). عقل مذکر: مردانگی و زنانگی در فلسفۀ غرب، ترجمۀ محبوبه مهاجر. تهران: نی.
مایر، فریتس. (1385). بهاء‌ولد؛ والد مولانا جلال‌الدین رومی و خطوط اصلی حیات و عرفان او، ترجمه مهرآفاق بایبوردی. تهران: سروش.
محمدیان، عباس و خیرآبادی، محمدنبی. (1396). «بررسی ساختار روایت در رؤیتهای ساختارشکنانه روزبهان بقلی». پژوهش‌نامه عرفان، (16)، 165-187.
محمودالغراب، محمود. (1392). عشق و عرفان از دیدگاه ابنعربی، تهران: جامی.
محمدیان، عباس. خیرآبادی، محمدنبی. (1396). «بررسی ساختار روایت در رؤیتهای ساختارشکنانۀ روزبهان بقلی». پژوهشنامۀ عرفان، (16)، 165-187.
مرلوپونتی، موریس. (1394). جهان ادراک، ترجمۀ فرزاد جابرالانصار، تهران: ققنوس.
معتمدی، منصور و قیاسینوعی، فرزانه. (1398). «عرفان زنانه (زبان عرفان در احوال زنان صوفی و قدیسه‌های مسیحی)». مطالعات عرفانی، (30)، 233- 252.
مکآفی، نوئل. (1393). ژولیا کریستوا، ترجمۀ مهرداد پارسا. تهران: مرکز.
نویا، پل. (۱۳۷۳). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمۀ اسماعیل سعادت. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
هومر، شون. (1388). ژاک لاکان، ترجمۀ محمدعلی جعفری و محمدابراهیم طاهائی. تهران: ققنوس.
Bremner, A. (1994). Speaking as a woman: Female bodily Transformation and the Divine, A thesis for the degree Doctor of Philosophy in Feminist Studies in the University of Canterbury. Cixous, H. (1976). “The laugh of the Medusa”. (Trans.) K. Cohen and P. Cohen. the university of chicago press, 875_893. Segara, M. (2019). “Derrida, Cixous, and feminine writing”. Jean-Michel Rabaté. UnderstandingDerrida, Understanding Modernism, Bloomsbury. 226_239. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 163 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11 |
||