تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,128,692 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,850,549 |
بررسی سوژۀ مسئلهمند زن در رمان سووشون | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 9، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 15، فروردین 1402، صفحه 171-192 اصل مقاله (1.14 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.25117.2493 | ||
نویسندگان | ||
منا طالشی1؛ قدسیه رضوانیان* 2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
2استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
چکیده | ||
سیمین دانشور در رمان سووشون، با نگاهی به جنگ بین عشایر و دولت مرکزی در سالهای ابتدایی دهۀ بیست، زندگی خانی تحصیلکرده و خانوادهاش را روایت میکند. این روایت که درهمتنیده با مسائلی چون حضور و دخالت انگلیسیها در رابطۀ بین دولت و عشایر است، همراهی با مظاهر تجدد را با پیچیدگیهایی مواجه میکند. یوسف که با یکجانشینی عشایر موافق است و خانهای یاغی را نکوهش میکند، درعینحال با دخالت عامل بیگانه موافق نیست. او درنهایت بهدلیل نفروختن غلاتش به انگلیسیها به قتل میرسد. زری، همسر او، ازاینپس به شخصیتی دادخواه و معترض بدل میشود که مسئلۀ یوسف در مبارزه با انگلیسیها را درونی کرده است. اعتراض زری نیز، اعتراض به ظلم و دخالت انگلیسیها و سرسپردگی دولت دربرابر آنها است. سوژۀ زنانه بهدلیل همراهی با آرمانهای ملی در سووشون شکل گرفته است. ضمن اینکه این رمان اولین رمان زنان است، مسئلهمند شدن شخصیت زن در آن بیش از همه با مسئلۀ یکجانشینی، ملیگرایی و استعمار گره میخورد. در این مقاله دوگانه شدن برخورد با تجدد و ملیگرایی بهدلیل وجود عامل دخالت بیگانه، منشأ مسئلهمندی زن (زری) قلمداد شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
سووشون؛ تجدد؛ ملیگرایی؛ زن؛ مسئلهمندی | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، یرواند (1383). ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ احمد گلمحمدی و محمدابراهیم فتاحی. تهران: نی.
آفاری، ژانت (1385). انقلاب مشروطۀ ایران، ترجمۀ رضا رضایی. تهران: بیستون.
بخشیقلی، مریم (1389). تحلیل و مقایسۀ جایگاه زن در داستانهای سیمین دانشور و سیمون دوبوار، پایاننامه کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه لرستان: دانشکدۀ زبان و ادبیات فارسی.
پاپلییزدی، لیلا و دژمخوی، مریم (1397). باستانشناسی سیاستهای جنسی و جنسیتی، تهران: نگاه معاصر.
پاینده، حسین(1397). «خوانش متن به شیوۀ تاریخگرایان نوین (تحلیل گفتمانهای سووشون)»، فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال چهاردهم (53)، 11 -39.
پوینده، محمدجعفر (1381). جامعه، فرهنگ، ادبیات، تهران: چشمه.
جوکاری، مهناز؛ عربی، علی و روحانی، علی (1398). «بازنمایی شخصیت زن در رمان قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران، موردمطالعه رمان سووشون و چراغها را من خاموش میکنم». نشریه زن و جامعه، سال دهم (2)، 263- 282.
جوهری، شهناز (1397). تحلیل تطبیقی کنش زنان در سه رمان چشمهایش، سووشون و جای خالی سلوچ از منظر روانشناسی اجتماعی، پایاننامه کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه تربیت مدرس: دانشکدۀ علوم انسانی.
حسنزاده میرعلی، علی و رضویان، رزاق (1390). «قهرمان مسئلهدار در رمانهای مدیر مدرسه و سووشون». پژوهشنامۀ زبان و ادب فارسی (گوهر گویا)، سال پنجم (17)، 125-146.
دانشور، سیمین (1399). سووشون، تهران: امیرکبیر.
زرینسکی، مایکل. پ. (1371). «زنان میسیونر آمریکایی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در ایران». ترجمه منیژه گلبابائی بدیعالزمانی. فصلنامۀ نیمۀ دیگر (زن در دورۀ قاجار و انقلاب مشروطه)، (17)، 38 -63.
ساناساریان، الیر (1384). جنبش حقوق زنان در ایران طغیان؛ افول و سرکوب از 1280 تا انقلاب 57، ترجمۀ نوشین احمدی خراسانی. تهران: اختران.
سپهران، کامران (1399)، رد پای تزلزل: رمان تاریخی ایران 1300 -1320، تهران: شیرازه.
صادقی، فاطمه (1384). جنسیت، ناسیونالیسم و تجدد در ایران (دوره پهلوی اول)، تهران: قصیدهسرا.
صادقی، فاطمه (1385). «هراس از زن بهمثابه دیگری»، آیندۀ نو، (162)،50 – 60.
صادقی، فاطمه (1396). کشف حجاب (بازخوانی یک مداخلۀ مدرن)، تهران: نگاه معاصر.
فرهنگی، سهیلا و اردهجانی، مینو (1392). «بررسی تحلیل رفتارهای غیرزبانی در رمان سووشون». فصلنامۀ پژوهشهای ادبی، سال 10(41)، 57 – 78.
لوکاچ، گئورک (1380). جامعهشناسی رمان، ترجمۀ محمدجعفر پوینده. تهران: چشمه.
لوکاچ، گئورک (1400). نظریۀ رمان، ترجمۀ حسن مرتضوی. تهران: آشیان.
کریمی، شیرین (1399). پنجاه سال بعد سووشون، تهران: نگاه معاصر.
کسروی، احمد (1357). تاریخ مشروطه، جلد 1. تهران: امیرکبیر.
گلشیری، هوشنگ (1392). جدال نقش با نقاش در آثار سیمین دانشور، تهران: نیلوفر.
محمدی، الهام و یاقوتی، هدا (1397). «تحلیل جامعهشناختی خودآگاهی زن در جدال
با ساختارهای سنتی و مدرن، موردمطالعه رمانهای سیمین دانشور». پژوهشنامۀ زنان، سال
نهم،(4)، 77 -100.
محمودی، مریم و شریفیان، فائزه (1398). «نقد و تحلیل مضامین اجتماعی رمان سووشون». نشریۀ علمی زن و فرهنگ، سال دهم (40)، 7ـ 19.
مرنیسی، فاطمه (1380). زنان پردهنشین و نخبگان جوشنپوش، ترجمۀ ملیحه مغازهای. تهران: نی.
مصباحیپور ایرانیان، جمشید (1358). واقعیت اجتماعی و جهان داستان، تهران: امیرکبیر.
نجمآبادی، افسانه (1374). حکایت دختران قوچان، تهران: روشنگران.
ولیزاده، وحید «جنسیت در آثار رمان نویسان زن ایرانی». نقد ادبی، سال 1(1)، 191 -224. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 165 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 86 |