تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 744 |
تعداد مقالات | 7,079 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,192,407 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,873,175 |
بررسی تاثیر مخلوط ارقام در کنترل چهار بیماری برگی گندم | ||
تحقیقات غلات | ||
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 46، خرداد 1402، صفحه 17-29 اصل مقاله (501.95 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2023.24379.1764 | ||
نویسندگان | ||
محمد علی آقاجانی* 1؛ محمد رضوی2 | ||
1دانشیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران | ||
2دانشیار پژوهش، بازنشسته بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه: یکی از روشهای موثر در کنترل بیماریهای گندم، استفاده از مخلوط ارقام است. اصولاً باید از ارقامی استفاده شود که بهلحاظ صفات زراعی خوب و مشابه، اما در مقاومت به بیماریها متفاوت باشند. استفاده از مخلوط ارقام زمانی متداول است که رقم پرمحصول، حساس و رقم کممحصول، مقاوم به بیماری باشد و به این ترتیب، مخلوط آنها دارای راندمان قابل قبولی باشد. مخلوط ارقام بهعنوان مخلوطی از ارقام متفاوت تعریف شده است که شباهت کافی برای رشد کردن در کنار هم دارند، اما از نظر بسیاری از صفات نظیر مقاومت در برابر بیماریها، متفاوت هستند. مخلوط ارقام، بیماری را بهطور کامل متوقف نمیکند، بلکه نرخ پیشرفت بیماری را از طریق محو کردن تعداد زیادی از اسپورها در هر چرخه تکثیر بیمارگر کاهش میدهد. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی تاثیر کشت مخلوط سه رقم کوهدشت، مغان و مروارید در کنترل چهار بیماری سفیدک سطحی، لکه خرمایی، زنگ زرد و زنگ قهوهای بود. مواد و روشها: بهمنظور بررسی تاثیر مخلوط ارقام در کنترل بیماریهای برگی گندم، تحقیقی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. رقمهای مورد استفاده شامل سه رقم کوهدشت، مغان و مروارید بودند که از نظر چهار بیماری برگی شامل سفیدک سطحی، لکه خرمایی، زنگ زرد و زنگ قهوهای مورد ارزیابی قرار گرفتند. سفیدک سطحی و لکه خرمایی بر اساس میزان آلودگی با استفاده از مقیاس ساری و پرسکات و زنگ زرد و قهوهای با استفاده از تیپ و شدت آلودگی اندازهگیری شدند. شدت نهایی و مقدار استاندارد شده سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (SAUDPC) برای هر چهار بیماری ارزیابی شد. یافتههای تحقیق: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان داد که اختلاف آماری بسیار معنیداری (01/0>P) بین تیمارهای آزمایش از لحاظ شدت نهایی بیماری و مقدار استاندارد شده سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (SAUDPC) هر چهار بیماری وجود داشت. نتایج آزمون مقایسه میانگینها نشان داد که در مورد سفیدک سطحی، تمام تیمارها دارای شدت نهایی بیماری بالاتر از 30 درصد و پایینتر از 45 درصد بودند و بنابراین، کارایی مناسبی در هیچ کدام از تیمارها برای کاهش شدت این بیماری مشاهده نشد، اما در مورد زنگ زرد، مقاوم بودن ارقام کوهدشت، مروارید و مخلوط بذری آنها، آشکارا قابل مشاهده بود. در مورد لکه خرمایی، پایینترین شدت نهایی بیماری در رقم مروارید و مخلوط یک به یک کوهدشت و مغان مشاهده شد و سایر نسبتهای مخلوط بذر دو رقم کوهدشت و مغان نتوانست کنترل مناسب بیماری را بهدنبال داشته باشد. در مورد بیماری زنگ قهوهای، پایینترین شدت نهایی بیماری در رقمهای مروارید و مغان با تراکم 150 بذر در متر مربع و بالاترین شدت بیماری در تیمارهای مربوط به رقم کوهدشت مشاهده شد. نتیجه گیری: در این تحقیق، تاثیر مخلوط ارقام در کنترل بیماریهای برگی گندم مورد بررسی قرار گرفت. در مورد بیماری سفیدک سطحی، تمام تیمارها دارای شدت نهایی بیماری بالاتر از 30 درصد و پایینتر از 45 درصد بودند و بنابراین، کارایی مناسبی در هیچ کدام از تیمارها برای کاهش شدت این بیماری دیده نشد، در حالیکه مقاوم بودن ارقام کوهدشت (تیمار شماره 1) و مروارید (تیمار شماره 3) و ترکیب بذری آنها (تیمار شماره 10) برای بیماری زنگ زرد، آشکارا قابل مشاهده بود. در مورد بیماری لکه خرمایی، پایینترین شدت نهایی بیماری در دو تیمار شماره 3 (رقم مروارید) و 4 (مخلوط 1:1 کوهدشت و مغان) مشاهده شد و سایر نسبتهای مخلوط بذر دو رقم کوهدشت و مغان نتوانست بیماری را کنترل کند. در مورد بیماری زنگ قهوهای، پایینترین شدت نهایی بیماری در دو تیمار 3 (رقم مروارید) و 12 (رقم مغان با تراکم 150 بذر در متر مربع) و بالاترین شدت بیماری در تیمارهای مربوط به رقم کوهدشت مشاهده شد. | ||
کلیدواژهها | ||
زنگ گندم؛ زنگ زرد؛ زنگ قهوهای؛ لکه خرمایی؛ مدیریت بیماریها | ||
مراجع | ||
Akanda, S.I. and Mundt, C.C. 1996. Effects of two-component wheat cultivar mixtures on strip rust severity. Phytopathology, 86(4), pp. 347-353. https://doi.org/10.1094/Phyto-86-347.
Balasubramaniyan, P. and Palaniappan, S.P. 2004. Principles and Practices of Agronomy. Second Edition. Agrobios, Jodhpur, India. 576 p.
Cao, X., Luo, Y., Zhou, Y., Fan, J., Xu, X., West, J.S., Duan, X. and Cheng, D. 2015. Detection of powdery mildew in two winter wheat plant densities and prediction of grain yield using canopy hyperspectral reflectance. PLoS One, 27, e0121462. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0121462.
Castro, A. 2007. Cultivar Mixtures. The Plant Health Instructor. https://doi.org/10.1094/PHI-A-2001-1230-01.
Chin, K.M. and Wolf, M.S. 1984. Selection on Erysiphe graminis in pure and mixed stands of barley. Plant Pathology, 33, pp. 535-546. https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.1984.tb02878.x.
Cowger, C. and Mundt, C.C. 2002. Effects of wheat cultivar mixtures on epidemic progression of Septoria tritici Blotch and pathogenicity of Mycosphaerella graminicola. Phytopathology, 92, pp. 617-623. https://doi.org/10.1094/PHYTO.2002.92.6.617.
Cox, C.M., Garrett, K.A., Bowden, R.L., Fritz, A.K., Dendy, S.P. and Heer, W.F. 2004. Cultivar mixtures for the simultaneous management of multiple diseases: Tan spot and leaf rust of wheat. Phytopathology, 94, pp. 961-969. https://doi.org/10.1094/PHYTO.2004.94.9.961.
Dileon, J.A. and Mundt, C.C. 1994. Effect of wheat cultivar mixtures on populations of Puccinia striformis races. Plant Pathology, 43, pp. 917-930. https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.1994.tb01637.x.
Garrett, K.A. and Mundt, C.C. 1999. Epidemiology in mixed host populations. Phytopathology, 89(11), pp. 984-990. https://doi.org/10.1094/PHYTO.1999.89.11.984.
Garrett, K.A. and Mundt, C.C. 2000. Effects of planting density and the composition of wheat cultivar mixtures on strip rust: An analysis taking into account limits to the replication of controls. Phytopathology, 90(12), pp. 1313-1321. https://doi.org/10.1094/PHYTO.2000.90.12.1313.
Lannou, C. 2001. Interapathotype diversity for aggressiveness and pathogen evolution in cultivar mixtures. Phytopathology, 91(5), pp. 500-510. https://doi.org/10.1094/PHYTO.2001.91.5.500.
Lannou, C., Hubert, P. and Gimeno, C. 2005. Competition and interactions among stripe rust pathotypes in wheat-cultivar mixtures. Plant Pathology, 54(5), pp. 699-712. https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.2005.01251.x.
Mundt, C.C. and Leonard, K.J. 1986. Analysis of factors affecting disease increase and spread in mixtures of immune and susceptible plants in computer-simulated epidemics. Phytopathology, 76(8), pp. 832-840. https://doi.org/10.1094/Phyto-76-832.
Newton, A.C., Ellis, R.P., Hackett, C.A. and Guy, D.C. 1997. The effect of component number on Rhynchosporium secalis infection and yield in mixtures of winter barley cultivars. Plant Pathology, 46(6), pp. 930-938. https://doi.org/10.1046/j.1365-3059.1997.d01-83.x.
Peterson, R.F., Campbell, A.B. and Hannah, A.E. 1948. A diagrammatic scale for estimating rust intensity of leaves and stem of cereal. Canadian Journal of Research, 26c(5), pp. 496-500. https://doi.org/10.1139/cjr48c-033.
Qstergaard, H. 1983. Predicting development of epidemics on cultivar mixtures. Phytopathology, 73, pp. 166-172. https://doi.org/10.1094/Phyto-73-166.
Saari, E.E. and Prescott, J.M. 1975. A scale for appraising the foliar intensity of wheat diseases. Plant Disease Reporter, 59(5), pp. 377-380.
Strzembika, A., Gacek, E. and Nadziak, J. 1998. Powdery mildew intensity, grain yield and its stability of mixtures of spring wheat cultivars. Plant Breeding and Seed Science, 42, pp. 47- 55.
Stubbs, R.W. 1985. Stripe Rust. In: Roelfs, A.P. and Bushnell, W.R. (Eds.). The Cereal Rust. Vol. II. Diseases, Distribution, Epidemiology and Control. Academic Press. Orlando, USA. pp. 61-110. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-148402-6.50011-0.
Wolfe, M. S. 1984. Trying to understand and control powdery mildew. Plant Pathology, 33(4), pp. 451-466. https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.1984.tb02868.x.
Wolfe, M.S. 1985. The current status and prospects of multiline cultivars and variety mixtures for disease control. Annual Review of Phytopathology, 23, pp. 251-273. https://doi.org/10.1146/annurev.py.23.090185.001343. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 176 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 150 |