پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 708 |
| تعداد مقالات | 6,674 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,221,752 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,331,419 |
ارائه روشی برای بررسی و تحلیل ساختار فضایی موجود شهرها با رویکرد بهبود سازمان فضایی شهر (مطالعه موردی: شهر بندرعباس) | ||
| دانش شهرسازی | ||
| مقاله 2، دوره 7، شماره 3، مهر 1402، صفحه 21-40 اصل مقاله (1005.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2023.24232.1855 | ||
| نویسندگان | ||
| غزال راهب* 1؛ مرتضی فرهادیان2 | ||
| 1مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران | ||
| 2محقق، مرکز تحقیقات مسکن راه و شهرسازی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیان مسأله: افزایش وسعت و جمعیت و عناصر فضایی و ساختار شهرها باعث پیچیدگی‌های کالبدی – فضایی در شهرها شده است؛ به‌طوری که درک روابط شهری و شناخت ساختار و استخوان‌بندی اصلی شهرها و ریخت‌شناسی آن‌ها بر اساس تحلیل تمام اجزای شهر، به سختی امکان‌پذیر است. تحلیل ساختار فضایی شهرها نیاز به روش‌هایی دارد که بتواند به این پیچیدگی‌ها پاسخ دهد. از جمله نظریه‌ها و روش‌هایی که به مطالعه ساختار و پیکربندی فضای شهری می پردازد، نظریه چیدمان فضا است. برای تحلیل مورفولوژیکی شهر، روش چیدمان فضا طیفی از پارامترهای ویژگی فضایی را فراهم می‌آورد که مؤلفه‌های بررسی آن در این روش عبارتند از: هم‌پیوندی، اتصال، عمق، انتخاب، قابلیت کنترل، توزیع، وضوح و رابطه وضوح و نشانه. ضرورت هدف: هدف این مقاله بررسی تحلیلی و شناخت شهر بندر عباس به‌عنوان نمونه موردی با استفاده از روش تحلیل ساختار فضایی و ارائه راهکارهای سازماندهی و اصلاح ساختار فضایی شهر براساس آن است. روش: روش تحقیق مبتنی بر نمونه موردی با تکیه بر تحلیل محتوا براساس ترکیب الگوهای کمی و کیفی است. برای این منظور در ابتدا، با استفاده از روش چیدمان فضا به کشف ساختار فضایی موجود شهر بندرعباس پرداخته شده و در ادامه، بررسی تطبیقی میان خروجی‌های مستخرج از روش چیدمان فضا با مشاهدات میدانی و مطالعات اسنادی صورت گرفته است. یافته‌ها: بررسی انجام شده بیانگر آن است که رشد و گسترش شهر در جهات مختلف و وسیع شدن گستره کالبدی شهر، زمینه ساز تغییرات بسیار در پیکره بندی فضایی شهر شده است. تمرکزگرایی، مشکلات حمل و نقل درون شهری و برون‌شهری، وجود کاربری‌های بزرگ مقیاس که باعث عدم انسجام شهری می‌شوند، ارتباط ضعیف شهر و حومه و عدم توزیع متوازن خدمات از مهم‌ترین مشکلات در راستای سازماندهی فضایی شهر است. همچنین، تحلیل‌ها نشان می دهد که عدم شکل گیری ارتباط ساختاری مناسب میان برخی از محلات دارای بافت فرسوده و شهر و همچنین عمق زیاد و نفوذناپذیری بافت از مشکلات اصلی توسعه این بافت‌ها در کنار کاستی‌های درون بافتی است. نتیجه‌گیری: آسیب‌شناسی ساختار فضایی شهر برای سازماندهی پیکره‌بندی فضایی و ایجاد یکپارچگی در کل شهر ضروری است و روش چیدمان فضا ابزاری مناسب در این زمینه می‌باشد. همچنین، بهسازی محلات کمترتوسعه یافته شهری، بدون شناخت دقیق ساختار فضایی محلات در ارتباط با ساختار کلان شهر باعث شکست پروژه، از دست رفتن توانایی ها و چه بسا منزوی‌تر شدن آن محلات خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| چیدمان فضا؛ فضای شهری؛ پیکربندی فضایی؛ بندرعباس | ||
| مراجع | ||
|
بحرینی، سید حسین و تقابن، سوده. (1390). آزمون کاربرد روش چیدمان فضا در طراحی فضاهای سنتی شهری نمونه موردی: طراحی محور پیاده امامزاده قاسم (ع). هنرهای زیبا، 3(4)، 5-18
جمشیدی، محمود و مختارزاده، صفورا (1390). کاربرد چیدمان فضا در تحلیل ساختار فضایی بافت‌های فرسوده. جستارهای شهرسازی. 1(35)، 76-83
جعفری بهمن، محمدعلی و خانیان، مجتبی. (1391). مشکل یابی طرحهای جامع از دیدگاه رفتاری و مقایسه آن با وضع موجود به روش چیدمان فضا نمونه موردی: محله کبابیان شهر همدان. آرمان شهر. 5(9)، 285-295
حسینی، علی و پوراحمد، احمد. (1398). تحلیل ساختار فضایی شهری با تأکید بر توزیع فضایی شاغلان و فعالیت در شهر تهران، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری. 4(7)، 699-677
ریسمانچیان، امید و بل، سایمون. (1390). بررسی جدا افتادگی فضایی بافت‌های فرسوده در ساختار شهر تهران به روش چیدمان فضا. باغ نظر، 8(17)، 69-80
عباس‌زادگان، مصطفی. (1381). روش چیدمان فضا در فرآیند طراحی شهری. فصلنامه مدیریت شهری، 1(9)، 64-75.
عباس‌زادگان، مصطفی؛ مختارزاده، صفورا و بیدرام، رسول. (1391). تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و توسعه‌یافتگی محلات شهری به روش چیدمان فضا (مطالعه موردی: شهر مشهد). مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 4(14)، 43-62
لطفی، سهند و بختیاری، هدی. (1392). ساماندهی نظام حرکتی در بافت محله‌های شهری از طریق تحلیل اصل اتصال پذیری در نهضت نوشهرسازی و با بهره‌گیری از روش چیدمان فضا، مطالعات شهری، 1(9)، 3-16.
مهندسین مشاور شارمند. (1387). بازنگری در طرح جامع شهر بندرعباس، کارفرما: اداره کل مسکن و شهرسازی استان هرمزگان
مهندسین مشاور تدبیر شهر. (1389). برنامه توانمندسازی سکونتگاه‌های غیر رسمی بندرعباس، کارفرما: شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران.
موحد، علی؛ صحراییان، زهرا و سلیمانی، محمد. (1398). تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و رشد پراکنده محلات شهری به روش چیدمان فضا (مطالعه موردی: شهر شیراز). جغرافیا و برنامه ریزی، 68(23)، 265-284.
همدانی گلشن، حامد؛ مطلبی قاسم و بهزادفر، مصطفی. (1398). تدوین یک چارچوب نظری ترکیبی از برهم‌کنش نحو فضا و قرارگاه‌های رفتاری به‌منظور مقایسه الگوهای رفتاری- حرکتی در محیط‌های مسکونی؛ موردکاوی نارمک، یوسف‌آباد و شهرک غرب. دانش شهرسازی. 3(4)، 91-110
وب‌سایت شهرداری بندرعباس. (1401). درباره شهر بندرعباس. بازیابی شده در 5 اسفند 1401 از http://bandarabbas.ir | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 130 |
||