تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,142,884 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,855,728 |
بررسی شاخص تابش فرابنفش و رفتار اکولوژیکی شهروندان در آبادان | ||
مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی | ||
دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 13، تیر 1402، صفحه 89-104 اصل مقاله (1.53 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/gscaj.2023.21513.1141 | ||
نویسنده | ||
تقی طاوسی* | ||
استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر تحلیل آگاهی، نگرش و رفتار اکولوژیکی شهروندان آبادان در مقابله با پرتوهای زیانبار فرابنفش است. برای شناخت رابطه پارامترها و شاخص های اقلیمی با شاخص فرابنفش از روش کتابخانه ای و برای تحلیل رفتار اکولوژیکی شهروندان نسبت به مخاطره فرابنفش از روش میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. جامعة آماری همه شهروندان آبادان و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 تن تعیین شده است. روایی پرسشنامه با پیش آزمون تأیید شد و سپس با روش نمونهگیری تصادفی تکمیل شد. میانگین ماهانه پارامترهای بیشینه، کمینه و متوسط دما، بارندگی، رطوبت نسبی، ابرناکی، ساعت آفتابی و شاخص تابش فرابنفش (1951-2017) از ایستگاه هواشناسی آبادان فراهم شده است. پس از تخمین میانگین ماهانه تبخیر و تعرق پتانسیل، محاسبه شاخص خشکی یونپ و شاخص بارندگی آنگوت و ترسیم نمودارهای اقلیمی، رابطه هر یک از آنها با شاخص فرابنفش از ضریب همبستگی پیرسون و همچنین ضریب تعیین استفاده شده است. ضریب همبستگی شاخص فرابنفش با رطوبت نسبی هوا (0/95-) و با درجه ابرناکی (0/87-) است. تابع (RSQ) نیز بیانگر نقش بالاتر رطوبت نسبی (0/89) نسبت به ابرناکی هوا (0/76) در کاهش شاخص فرابنفش است. آزمون کروسکال-والیس بیانگر تفاوت معنادار سطح شناخت میان گروههای مورد مطالعه شهر آبادان در شاخصهای آگاهی، آموزش، نگرش و راهکارهای پیشگیری است. نتایج گویای این است که سطح آگاهی و آموزش شهروندان در زمینه پرتوهای زیانبار فرابنفش در سطح متوسط است در حالی که از نگرش بسیار بالایی نسبت به این معضل زیست محیطی برخوردارند و با راهکارهای پیشگیری کم و بیش آشنایی دارند. | ||
تازه های تحقیق | ||
- پیامد ناگوار سوراخ شدن لایه ازن، افزایش تابش فرابنفش در سطح زمین است که برای تندرستی انسان خطرناک است. - یکی از مخاطرات اقلیمی در محیطهای شهری، مخاطره خاموش تابش فرابنفش است. - رفتار اکولوژیکی شهروندان در رویارویی با مخاطره فرابنفش، میتواند راهکاری بسیار سودمند باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
شاخص اقلیمی؛ مخاطره طبیعی؛ لایه ازن؛ آبادان | ||
مراجع | ||
خمریصادق، فرحناز (1398). بررسی سطح آگاهی مردم از علل و پیامدهای تابش زیانبار فرابنفش (مورد: کارمندان شهرستان زهک). پایاننامه کارشناسی ارشد در رشته مخاطرات محیطی، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
درویشی، یوسف و قدمخیر، محمدصادق (1400). سنجش و تحلیل اثرات درجه خشکی اقلیم با استفاده از شاخصهای خشکی ماهانه طاوسی، بارش انگوت (K) و یونپ (UNEP) (مورد مطالعه: شهرستانهای استان گلستان). نشریه پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، 2 (7)، صص. 49-69.
صالحی، صادق و پازوکینژاد، زهرا (1393). تحلیل اجتماعی نقش شهروندی محیط زیستی در مقابله با پیامدهای تغییر آبو هوا. مطالعات جامعه شناختی شهری، 4 (11)، صص. 127-148.
صفری، شهرام؛ دهقان، حبیبالله؛ کاظمی، مقداد؛ یوسفی، حسینعلی و مهکی، بهزاد (1393). تعیین فاصله ایمن در مواجهه با پرتوهای فرابنفش لامپهای کممصرف. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 22 (6)، صص. 66-74.
طاوسی، تقی (1390). کاربرد اقلیمی تابش خورشیدی در برنامهریزی محیطی. انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان: زاهدان.
طاوسی، تقی (1394)، بیابان و بیابانزایی از نگاه آبو هواشناسی. انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان: زاهدان.
طاوسی، تقی؛ خواجهامیری خالدی، چکاوک و سالاریفنودی، محمدرضا (1399). بازنگری پهنهبندی اقلیمی کشور ایران بر پایه متغیرهای شاخص خشکی. نشریه مدیریت بیابان، 8 (16)، صص. 17-36.
طاوسی، تقی؛ محمودی، پیمان و سرگلزائیمقدم، فرزانه (1389). مقایسه گسترش مکانی اقلیمهای خشک و نیمهخشک در ایران طی دوره 2005-1976. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 17 (1)، صص. 94-105.
عقیلینژاد، ماشاءالله؛ فرشاد، علیاصغر؛ مصطفایی، مسعود و غفاری، مصطفی (1393). طب کار و بیماریهای شغلی. جلد دوم، انتشارات ارجمند.
علیزادهاقدم، محمدباقر؛ بنیفاطمه، حسین؛ عباسزاده، محمد و سلطانیبهرام، سعید (1396). شهروندی بومشناختی و هوش معنوی (مورد مطالعه: شهروندان شهر تبریز). نشریه جامعهشناسی کاربردی، 28 (3)، صص. 79-98.
فولادیگل، علی (1396). بررسی میزان آگاهی مردم از علل افزایش تابش فرابنفش و مخاطرات ناشی از آن در مناطق پنجگانه شهر زاهدان. پایاننامه کارشناسیارشد در رشته مخاطرات محیطی، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
کریمی، صادق (1391). بررسی پیوند بین گردش اتمسفری در مقیاس همدید و تغییرات غلظت ازون تروپوسفری در کلانشهر تهران. رساله دکتری در رشته جغرافیای طبیعی، گرایش اقلیم در برنامهریزی محیطی، زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، 182 صفحه.
کریمی، صادق؛ غضنفرپور، حسین و علیمراد، نجمه (۱۳۹۷). مقایسه و تحلیل جغرافیایی خطر آبگرفتگی در معابر شهری (مطالعه موردی: معابر مناطق چهارگانه شهر کرمان). مجله مدیریت مخاطرات محیطی، 5 (1)، صص. 17-36.
کمالی، غلامعلی و مرادی، اسحق (1384)، تابش خورشید، اصول و کاربردها در کشاورزی و انرژیهای نو. انتشارات پژوهشکده هواشناسی: تهران ، 299 صفحه.
محمداکبری، زهرا (1398). تحلیل نگرش و رفتارهای شهروندان نهبندانی نسبت به مخاطره تابش فرابنفش. پایاننامه کارشناسیارشد در رشته اقلیمشناسی، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
مقیمی، ابراهیم (۱۳۹۳). دانش مخاطرات برای زندگی بهتر و محیط پایدارتر. انتشارات دانشگاه تهران: تهران.
میرترابی، مهدیه؛ حسینی، محمود و علیزاده، ندا (1390). عوامل موثر بر نگرش کشاورزان گندمکار پیرامون مدیریت ضایعات گندم (مطالعه موردی: کشاورزان گندمکار هشتگرد). نشریه پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 4 (15)، صص. 1-13.
نظری، شهرام؛ عسگری، اسرافیل و عالیدهچناری، رحیم (۱۳۹۵). بررسی و تعیین شاخصهای پرتو فرابنفش و ذرات معلق در استان زنجان. مجله تحقیقات نظام سلامت، 12 (1)، صص. 99-103.
Badarinath, K. V. S., Kharol, S. K., Prasad, V. K., Sharma, A. R., Reddi, E. U. B., Kambezidis, H. D., and Kaskaoutis, D. G. (2008). Influence of natural and anthropogenic activities on UV Index variations–a study over tropical urban region using ground-based observations and satellite data. Journal of Atmospheric Chemistry, 59 (3), pp. 219-236. Buchner, K., Rivasi, M. (2020). The International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection: Conflicts of interest, corporate capture and the push for 5G. Burton, I., Kates, R. W. (1963). The perception of natural hazards in resource management. Nat. Resources J., 3, 412. Cofas, E., Constantin, D. M. O., and Zaharia, I. (2014). General aspects of the agro-climatologic potential in Muntenia region. Scientific Papers: Management, Economic Engineering in Agriculture & Rural Development, 14 (2). Constantin, D. M., Vătămanu, V. V. (2015). Considerations upon the dryness and drought phenomena in the Caracal Plain, Romania. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, pp. 15-1. Croitoru, A. E., Piticar, A., Imbroane, A. M., and Burada, D. C. (2013). Spatiotemporal distribution of aridity indices based on temperature and precipitation in the extra-Carpathian regions of Romania. Theoretical and applied climatology, 112 (3), pp. 597-607. Dobson, G. M. B., Harrison, D. N., and Lawrence, J. (1929). Measurements of the amount of ozone in the Earth’s atmosphere and its relation to other geophysical conditions. —Part III. Proceedings of the Royal Society of London. Series A, Containing Papers of a Mathematical and Physical Character, 122 (790), pp. 456-486. Dunlap, R. E., Jones, R. E. (2002). Environmental concern: Conceptual and measurement issues. Handbook of environmental sociology, 3 (6), pp. 482-524. Hargreaves, G. H., Samani, Z. A. (1985). Reference crop evapotranspiration from temperature. Applied engineering in agriculture, 1 (2), pp. 96-99. https://en.climate-data.org/asia/iran/khuzestan/abadan-764534/ Kielbassa, C., Roza, L., and Epe, B. (1997). Wavelength dependence of oxidative DNA damage induced by UV and visible light. Carcinogenesis, 18 (4), pp. 811-816. Lesser, M. P., Lamare, M. D., and Barker, M. F. (2004). Transmission of ultraviolet radiation through the Antarctic annual sea ice and its biological effects on sea urchin embryos. Limnology and Oceanography, 49 (6), pp. 1957-1963. Madronich, S., McKenzie, R. L., Björn, L. O., and Caldwell, M. M. (1998). Changes in biologically active ultraviolet radiation reaching the Earth's surface. Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 46 (1-3), pp. 5-19. McKenzie, R. L., Aucamp, P. J., Bais, A. F., Björn, L. O., and Ilyas, M. (2007). Changes in biologically-active ultraviolet radiation reaching the Earth's surface. Photochemical & Photobiological Sciences, 6 (3), pp. 218-231. Peptenatu, D., Sîrodoev, I., and Pravalie, R. (2013). Quantification of the aridity process in south-western Romania. Journal of Environmental Health Science and Engineering, 11 (1), pp. 1-6. Smith, M. J. (1998). Ecologism: towards ecological citizenship. U of Minnesota Press. Tavousi, T. (2020). Estimation of Potential Evapotranspiration, ETP-CALC, Software. Tavousi, T. (2021). Climatic Classification on the UNEP Aridity Index and Monthly Precipitation Index (K), Aridity Index, Software. Türkeş, M. (1999). Vulnerability of Turkey to desertification with respect to precipitation and aridity conditions. Turkish Journal of Engineering and Environmental Sciences, 23 (5), pp. 363-380. World Health Organization, & International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection. (2002). Global solar UV index: a practical guide (No. WHO/SDE/OEH/02.2). World Health Organization. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 314 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 164 |