تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,245,895 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,575 |
تبیین ابعاد و مولفه های موثر بر شکل گیری تصویر ذهنی از شهرها با بهره گیری از ابزار مرور نظام مند و فراتحلیل | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 6، دوره 7، شماره 3، مهر 1402، صفحه 108-131 | ||
نوع مقاله: مقاله مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2023.23593.1829 | ||
نویسندگان | ||
مانا وحیدبافنده1؛ جواد ایمانی شاملو* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. | ||
2استادیارگروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
بیان مسئله: تصویرسازی ذهنی همواره نقش محوری و اساسی در بحث عملکرد ذهنی در شهرها داشته است. یکی از رویدادهای ذهنی اولیه انسان است که به وی امکان می دهد برای آینده در شهر برنامه ریزی، مسیریابی و تصمیم گیری کند. مفهوم تصویرذهنی، اگرچه به عنوان یکی از موضوعات اصلی در حوزه معماری و شهرسازی مطرح بوده اما در عین حال کمتر به عنوان یک متغییر مستقل و کاربردی بررسی شده است. درک تصویر شهر در ذهن بخش مهمی از مطالعات در مورد خوانایی شهر است که به دلیل خلاء مطالعات در حوزه تصویرپذیر بودن شهرها و نحوه شکلگیری تصویرذهنی از آن ضرورت دارد از منظرهای گوناگون مورد واکاوی قرار گیرد. هدف: هدف پژوهش تبیین ابعاد و مولفه های موثر بر شکلگیری تصویر ذهنی از شهرها با بهره گیری از ابزار مرور نظام مند و فراتحلیل می باشد، ایجاد تصویر ذهنی ماندگار از شهرها برای مخاطبان با به کارگیری و بررسی عوامل محیطی و فردی موثر بر آن. روش: به منظور بررسی هدف پژوهش از روش فراتحلیل استفاده قرار شده است و مقالات علمی-پژوهشی فارسی و انگلیسی (بدون در نظر گرفتن محدودیت های مکانی و زمانی) جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده است. یافتهها: ابعاد فرهنگی (رویداد محور بودن فضاها، تداوم خاطره جمعی، تعریف هسته فرهنگی)، ابعاد کالبدی (خوانایی و جهت یابی مطلوب، نشانههای کالبدی)، ابعاد فردی (ویژگیهای شخصیتی، تجربههای پیشین)، ابعاد عملکردی (تنوع عملکردی، کاربری های منحصر به فرد)، ابعاد ذهنی (غنای حسی، گذر زمان)، ابعاد ارزشی (ارزش های تاریخی و اعتقادی) و ابعاد معنایی (تداوم معنای تاریخی، حس مکان) بیشترین تاثیر را در شکلگیری تصویر ذهنی از شهرها دارد. نتیجه گیری: دستاورد نهایی این پژوهش چهارچوب نظری از ابعاد و مولفه های موثر بر شکلگیری تصویرذهنی از شهرها در جهت ارتقای تصویرپذیربودن آنها است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادراک محیطی؛ ذهن انسان؛ تصویرسازی ذهنی؛ تصویرپذیری شهر | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
اسماعیلدخت, م. (1396). مداخلات دیدگاه حاکم بر زیباییشناسی خیابان زند شیراز در سه دوره تاریخی. فصلنامه هنر و تمدن شرق, 43-54.
شجاعی وند, ب., روستایی, ش., و اصغری زمانی, ا. (1401). ارزیابی تطبیقی سلسله مراتب تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری، مورد منطقه 8 تبریز. فصلنامه آمایش محیط, 45-68. doi:20.1001.1.2676783.1401.15.59.3.8
ابراهیمی قربانی, ف., رنجبر , ا., و عندلیب, ع. (1400). شناسایی استراتژیهای بازآفرینی فرهنگ مبنا در محدودههای تاریخی شهرهای ایران؛ مورد مطالعه: محلة فیضآباد کرمانشاه. باغ نظر, 105-120. doi:10.22034/BAGH.2020.226057.4511
آزاد , ز., و پرتوی, پ. (1391). بررسی تطبیقی جایگاه میادین تهران در حفظ و ارتقای خاطره جمعی شهروندان (نمونه موردی: میدان تجریش و میدان بهارستان). فصلنامه مطالعات شهری.
آزیتا , ب., مینو, ق., و مینا , ح. (1397). واکاوی نقش تصاویرذهنی در ایجاد حس تعلق در محلات (مطالعه موردی: محله شتربان شهر تبریز). فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای), 207-228. doi:20.1001.1.22286462.1397.9.1.13.3
اسدپور, ع., برزگر, پ., و کشاورزی, ن. (1395). تصویر ذهنی کودکان از منظر خیابانهای شهری. فصلنامه مطالعات شهری, 27-40.
براتی, ن., نیک پیما, م., مائده, م., خوشروش, ش., & نیکمرد نمین, س. (1402). پریشخوانی شهری؛ مفهومی نو در ادراک و خوانایی شهر. نامه معماری و شهرسازی, 81-103.
پورجعفر, م., بمانیان , م., تقوایی, ع., و منتظرالحجه, م. (1390). درآمدی بر گونه شناسی کالبدی نشانه های شهری در نقشه های ادراکی شهروندان (مطالعه موردی: شهر یزد). نامه معماری و شهرسازی, 129-145. doi: 10.30480/AUP.2012.167
حاجی احمدی همدان, آ., ماجدی , ح., و جهانشاهلو , ل. (1397). معیارهای موثر بر شکل گیری تصویر ذهنی زنان از فضای شهری مطلوب (مطالعه موردی: شهر تهران). فصلنامه مطالعات شهری, 3-16. doi: 10.34785/J011.2018.012
صدیقه, ا., حبیب, ف., و ذبیحی, ح. (1399). شناسایی و اولویت بندی معیارهای هویت شهر مبتنی بر تصویرذهنی اولیه و ثانویه گردشگران (مطالعه تجربی: شهر بابلسر). فصلنامه علمی پژوهشی گردشگری و توسعه, 185-198. doi:10.22034/JTD.2020.196383.1791
طباطبایی نسب, س., و ماه آورپور, ف. (1396). مدلسازی ساختاری عوامل موثر بر شهرت مقصد گردشگری و تاثیرآن بر ارزش ویژه برند مقصد (مطالعه موردی: شهراصفهان). نشریه گردشگری شهری, 71-86. doi:10.22059/JUT.2017.61998
کلانتری خلیل آباد, ح., مبینی, ح., و حقی, م. (1393). میزان انطباق ساختار اصلی شهر مشهد با تصویر ذهنی زائران. فصلنامه هنر و معماری.
گلکار, ک. (1387). محیط بصری شهر؛سیر تحول از رویکرد تزیینی تا رویکرد پایدار. فصلنامه علوم محیطی.
نظیف, ح., و مطلبی, ق. (1398). ارائۀ مدل مفهومی از خوانایی با تکیه بر تصور ذهنی. باغ نظر, 69-76. doi:10.22034/BAGH.2019.187359.4156
هنرمند, ا., و حنایی, ت. (1400). نقش معنای مکان در شکل گیری تصویرذهنی گردشگران(مطالعه موردی:محله جنت شهرستان مشهد). گردشگری و توسعه. doi: 10.22034/JTD.2020.224085.1997
وحیدبافنده, م., و ایمانی شاملو, ج. (1402). تدوین شاخص های بازطراحی جداره محورهای تاریخی از منظر رخداد معنا و بازآفرینی تصویر ذهنی شهروندان: مرور سیستماتیک. گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریههای معاصر.
وحیدبافنده, م., و ایمانی شاملو, ج. (1402). کاربست تکنیک فراتحلیل در شناسایی ابعاد و معیارهای موثر در طراحی جداره محورهای تاریخی با تاکید بر تصویر ذهنی شهروندان. مطالعات ساختار و کارکرد شهری. doi:10.22080/USFS.2023.4131 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 920 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119 |