تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,166,387 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,862,526 |
بررسی عوامل موثر در دستیابی به کشاورزی پایدار در تولید برنج استان گیلان (مطالعه موردی: شهرستان رشت) | ||
تحقیقات غلات | ||
مقاله 4، دوره 12، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 167-185 اصل مقاله (326.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2023.23668.1755 | ||
نویسندگان | ||
سمیراء جوادی باغی1؛ محمد کریم معتمد* 2؛ فاطمه قربانی پیرعلیدهی3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
2دانشیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
3استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه: ﺑﺮﻧﺞ یکی از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻏﻼت و گیاهان زراعی دنیا اﺳﺖ که منحصراً برای انسان کاشت میشود و غذای اصلی بیش از نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهد. این محصول مهم، نقشی اساسی در تأمین امنیت غذایی کشور و همچنین اقتصاد کشاورزی استان گیلان دارد، زیرا هر ساله بیش از 193 هزار بهرهبردار در اراضی حاصلخیز و مستعد استان گیلان، برنجکاری میکنند. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر بر دستیابی به شاخصهای کشاورزی پایدار در تولید برنج استان گیلان بود. نتایج این تحقیق میتواند باعث ایجاد فرصتهای مناسب، افزایش درآمد و نهایتاً رفاه نسبی شالیکاران گیلانی شود. مواد و روش ها: این تحقیق در مقطع زمانی 1401-1400 در استان گیلان و شهرستان رشت انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شالیکاران شهرستان رشت و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان بودند. حجم نمونه برای شالیکاران با استفاده از فرمول کوکران 383 محاسبه شد و برای جامعه آماری کارشناسان نیز 70 تن انتخاب شدند. نمونهگیری شالیکاران به صورت چندمرحلهای انجام و نمونهها بهصورت تصادفی ساده از هر روستا انتخاب شدند. در مورد کارشناسان نیز نمونهگیری بهصورت تمامشمار انجام شد. ابزار اصلی جمعآوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق، پرسشنامه محققساخته بود که روایی آن توسط 10 نفر از اساتید دانشگاه و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، 81/0 محاسبه شد. متغیرهای تحقیق به پنج دسته متفاوت شامل ویژگیهای مدیریتی، اقتصادی، اکولوژیک، استفاده از فنآوری و مشارکت اجتماعی تفکیک و اثر آنها در دستیابی به کشاورزی پایدار کشت برنج در استان گیلان بررسی شد. یافته های تحقیق: نتایج حاصل از برآورد آمارههای توصیفی نشان داد که سطح تحصیلات حدود 40 درصد از جامعه آماری این تحقیق، دیپلم است. 54 درصد از شالیکاران مالک زمینهای شالی خود بودند، میانگین سطح زیر کشت هر شالیکار 1/1 هکتار و میزان رضایتمندی شالیکاران از کشت برنج 7/67 درصد بود. نتایج بهدست آمده از آمارههای تحلیلی نیز نشان داد که ویژگیهای مورد مطالعه در این تحقیق، تأثیر متفاوتی بر دستیابی به کشاورزی پایدار در تولید برنج داشتند، بهطوریکه ویژگیهای مدیریتی و اقتصادی از دیدگاه کارشناسان تأثیرگذاری زیاد و از دیدگاه شالیکاران تأثیرگذاری متوسط، ویژگیهای فنآوری و نوآوری از دیدگاه کارشناسان این تحقیق تأثیرگذاری زیاد و از دیدگاه شالیکاران تأثیرگذاری کم، ویژگیهای اکولوژیک از دیدگاه هر دو گروه شالیکاران وکارشناسان تأثیرگذاری متوسط، و ویژگیهای مشارکت اجتماعی نیز از دیدگاه هر دو گروه شالیکاران وکارشناسان این تحقیق تأثیرگذاری کم داشتند. مقایسه دیدگاه بین دو گروه جامعه آماری این تحقیق (شالیکاران و کارشناسان) بر اساس آزمون t نیز نشان داد که تفاوت معنیداری بین آنها از نظر میزان دستیابی به شاخصهای کشاورزی پایدار وجود داشت، بهطوریکه متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق از دیدگاه بیشتر کارشناسان تأثیر زیاد و از دیدگاه کشاورزان تأثیر متوسط داشتند. نتیجه گیری: افزایش دانش و بهبود نگرش موجب بهبود عملکرد و ایجاد تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار خواهد شد و گروههای هدف را توانا میسازد تا به سرعت با تغییرات محیطی سازگار شوند. دانش، محرک تغییر و ارتقا در نگرش شالیکاران در ارتباط با شاخصهایی مانند نحوه، زمان صحیح و تعداد دفعات شخم زدن، احداث خزانههای مدرن، مقدار صحیح بذر مصرفی و..... در کشت پایدار برنج است. بررسی ویژگیهای اقتصادی کشاورزان شالیکار نیز نشان داد که با ارتقای بهرهوری مناسب از امکانات و سرمایهی موجود، افزایش راندمان تولید، کاهش هزینهها، افزایش دانش، بهبود مهارتهای فنی و غیره، در وضعیت اقتصادی کشاورزان شالیکار تغییرات مطلوب ایجاد میشود. در نتیجه کشاورزان شالیکار در صورت داشتن وضیعت اقتصادی مطلوب در کنار دریافت وام و اعتبارات لازم دولتی میتوانند به بسیاری از شاخصهای توسعه پایدار تولید برنج دست یابند و در راستای توسعهی موزون ملی گام بردارند. علاوهبر ویژگیهای اقتصادی، بهرهگیری از توان اکولوژیکی که همراه با مدیریتی علمی و صحیح باشد، ضمن اینکه باعث تحقق بسیاری از اهداف توسعه پایدار روستایی میشود، دستیابی به اهداف توسعه موزون پایدار، در سطح ملی را میسر کرده و به آن شتابی دو چندان میدهد. یکی از ویژگیهای مهم و مؤثر در دستیابی به کشاورزی پایدار استفاده از فنآوریهای جدید است. فنآوریهای جدید استفاده از یافتههای جدید را به همراه دارد و به کارگیری فنآوریهای جدید نیازمند داشتن توان اقتصادی است تا فنآوری جدید در اختیار گرفته شود. نکته مهم دیگر که از تحلیل یافتههای این تحقیق بهدست آمد، این است که هیچ طرح توسعه روستایی بدون توجه به مشارکت مردم راه به جایی نمیبرد. شناسایی و تدوین الگوی مناسب برای مشارکت روستاییان برای دستیابی به شاخصهای کشاورزی پایدار، توسعه پایدار روستایی و به دنبال آن توسعه موزون پایدار ملی، امری ضروری و غیرقابل انکار است. | ||
کلیدواژهها | ||
کشاورزی پایدار؛ مشارکت اجتماعی؛ ویژگی های اقتصادی؛ ویژگی های اکولوژیکی؛ ویژگی های فن آوری؛ ویژگی های مدیریتی | ||
مراجع | ||
Abdollaj Zadeh, Gh., Sharif Zadeh, M.Sh. and Khaje Shahkohi, A. 2015 Evaluation and comparison of sustainability levels in the rice production system of Sari city. Space Economy and Rural Development Quarterly 4 (3): 111-135. (In Persian with English Abstract).##Akbarian Ronizi, S.R. 2018. Analysis of agricultural sustainability and factors affecting it in rural areas. Regional Planning Quarterly 8 (31): 181-190. (In Persian with English Abstract).##Aliabadi, V., Khaiati, M. and Seddighi, H. 2015. The role of social and economic variables onsustainable agricultural knowledge of wheat farmers in Tehran province. Journal of Agricultural Education Administration Research 38: 11-19. (In Persian with English Abstract).##Amini, A.S., Nouri, H. and Aslani Sangdeh, B. 2015. Assessing and measuring the sustainability of rice farming using multi-criteria decision-making methods (Case study: Razvanshahr city). Iranian Agricultural Extension and Education Journal 11 (1): 101-126. (In Persian with English Abstract).##Bencze, S., Makadi, M., Aranyos, T.J., Hertelendy, P., Miko, P., Bosi, S., Negri, L. and Drexler, D. 2020. Re-introduction of ancient wheat cultivars into organic agriculture- Emmer and Einkorn cultivation experiences under marginal conditions. Sustainability 12 (4): 1584. https://doi.org/10.3390/su12041584.##Boshagh, M. 2011. Analysis of rural development with emphasis on the agricultural sector (Case Study: Rural Areas of Azna city). M.Sc. Dissertation. University of Esfahan, Iran. (In Persian).##Bouzarjomehri, K.H., Khosrobygi, R. and Taghilo, A. 2012. Considering the role of people,s cooperation in sustainble agriculture in rural areas (Case study: Upper Ijrood villages, Ijrood county, Zanjan province). Journal of Rural Research 3 (11): 163-191. (In Persian with English Abstract).##Cheraghi, M.A. and Zarif Ebn Kazem, F. 2020. State of the world’s land and water resources for food and agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). Project manager: Center for Strategic Studies of Agriculture and Water, Tehran, Farhang Saba. (In Persian).##Daryaei, N., Rezaei Moghaddam, K. and Salmanzadeh, S. 2011. Factors affecting the knowledge of sustainable agriculture: A case study of rice farmers in Mazandaran province. Village and Development Quarterly 14 (2): 185-201. (In Persian with English Abstract).##Dashti, A.H., Bakhtar, S. and Alipour, A. 2019. Studying the opportunities and challenges of tourism development focusing on Ardabil province. Proceedings of the First International Tourism Conference. Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran. (In Persian).##Dessart, F.G., Barreiro-Hurle, J., Van Bavel, R. 2019. Behavioral factors affecting the adoption of sustainable farming practices: A policy-oriented review. European Review of Agricultural Economic 46: 417-174.##Ericson, J.A. 2006. A participatory approach to conservation in the Calakmul Biosphere Reserve, Campeche, Mexico. Landscape and Urban Planning: 74 (3-4): 242-266.##Fakoya, E.O., Agbonlahor, M.U. and Dipeolu, A.O. 2007. Attitude of women farmers towards sustainable land management practices in south-western Niagara. World Journal of Agricultural Sciences 3 (4): 536-542.##Fallahi, A. and Gholi Nekhad, S. 2018. Presenting management strategies along with the demand for production inputs and rice product supply in Mazandaran province. Agricultural Economics Research 9 (4): 1-22. (In Persian with English Abstract).##Gangi, Gh., Gangi, M.R. and Gangi, N. 2016. Measuring the amount of social capital according to the type of people's attitude towards the performance of government bodies in Golestan province. Quarterly Journal of Political Science 8 (32): 79-92. (In Persian with English Abstract).##Ghazali, S. and Zibaei, M. 2018. Factors affecting the choice of livelihood strategies by nomadic households of Fars province. Agricultural Economy 11 (4): 63-80. (In Persian with English Abstract).##Ghorbani, M., Yazdani, S. and Zare Mirakabad, H. 2010. Introduction to sustainable agriculture (The Economic Approach). Ferdowsi University of Mashhad Press. (In Persian).##Heidari Kamal Abadi, R., Nabizadeh Zolpirani, M., Mojaveriyan, S.M., Khankashipour, Gh. and Daryani, S. 2017. Factors affecting the amount of rice consumption in the food basket of households in Rasht city. Agricultural Economics and Development 24 (4): 109-126. (In Persian with English Abstract).##Hurduzeu, G., Panzaru. R.L., Medelete, D.M., Ciobanu, A. and Enea, C. 2022. The development of sustainable agriculture in EU countries and the potential achievement of sustainable development goals specific targets (SDG2). Sustainability 14: 1-24.##Iran Statistics Center. 2017. Summary of the results of the agriculture statistics plan. Presidency, Organization of Program and Budget of the country. Available on: http://amar.org.ir/. (In Persian).##Jamshidi, A.R., Nouri Zamanabadi, S.H., Jamini, D., Bahari, E. and Moradi, N. 2015. Investigation and assessment of factors that influence sustainable agriculture (Case study of rice farmers in Shirvan Cherdavel Town, Ilam province). Journal of Geographical Research 30 (3): 223-240. (In Persian with English Abstract).##Jome Pour, M. and Mirlotfi, M.R. 2012. The role of indigenous knowledge and the function of the traditional system of cooperative management of water resources in sustainable rural livelihoods. Quarterly Journal of Social Science 56: 1-34. (In Persian with English Abstract).##Kochaki, A., Nasiri Mahallati, M., Moradi, R. and Mansouri, H. 2014. Zoning the state of sustainable agricultural development in Iran and providing sustainable strategies. Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production 23 (4): 179-197. (In Persian with English Abstract).##Mohammadi, Y., Eirvani, H. and Kalantari, Kh. 2014. Assessing the sustainability of rice production in Iran using a composite index. An applied methodology. Research on the Economy and Development of Iran's Agriculture 45 (1): 79-90. (In Persian with English Abstract).##Moradnejadi, H. 2016. Investigating ecological sustainability indicators of rice farms in two regions of Sirvan and Chardavol, Ilam province. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 47 (1): 237-248. (In Persian with English Abstract).##Motie Langeroudi, S.H. and Shamsaii, E. 2007. Rural development based on agricultural continuity and sustainability. Journal of Geographic Research 22 (2): 85-104. (In Persian with English Abstract).##Movahedi, R., Amiri Bavandpour, N. and Naderi Mahdeei, K. 2016. Factors affecting the agricultural sustainability of wheat farms in Kermanshah county. Geography and Environmental Sustainability 6 (1): 97-111. (In Persian with English Abstract).##Rezaei, R., Safa, L. and Aminfanak, D. 2022. Identification and analysis of strategies for the development of sustainable agricultural activity in the provinces of West Azerbaijan and East Azerbaijan in line with the restoration of Lake Urmia. Iranian Agricultural Extension and Education Journal 18 (1): 1-19. (In Persian with English Abstract).##Sanaei Moghaddam, S., Basak, S., Sajadi, S., Derakhsajnzadeh, M. and Mohammadi Yeganeh, B. 2017. Evaluation of factors affecting the sustainability of agricultural system in rural areas (case study: rural areas of the central part of Dehdasht city). Environmental Science Studies 2 (2): 372-386. (In Persian with English Abstract).##Serebrennikov, D., Thorne, F., Kallas, Z. and McCarthy, S. 2020. Factors influencing adoption of sustainable farming practices in Europe: A systematic review of emprical literature. Sustainability 12 (22): 9719. https://doi.org/10.3390/su12229719.##Seydaei, S.E. Ghanbari, Y., Jamini, D. and Boshagh M.R. 2013. Measuring the agricultural sustainability in rural areas (A case study: Rural areas of central district of Ravansar township). Geography and Environmental Sustainability 3 (6): 87-106. (In Persian with English Abstract).##Shade, J., Noll, L.C., Seufert, V., Galloway, J.N. and Erisman, J.W. 2021. Decreasing reactive nitrogen losses in organic agricultural system. Organic Agriculture 11: 217-223.##Shahrokhi Sardoo, S., Mirzaie, Sh., Mohmoudiboram, M. and Hassanpour, B. 2015. Measuring the degree of agricultural development (cultivation sub-sector) in rural area (Case study: Dashtroom Dehestan in Boyer-Ahamd county). Journal of Research and Rural Planning 4 (4): 77-94. (In Persian with English Abstract).##Soltani Moghaddas, R. and Anzaei, A. 2019. The evaluation of environmental sustainable development in rice rural settlements. The case study: Rural settlements of Naka country. Journal of Regional Planning 8 (32): 23-35. (In Persian with English Abstract).##Taghdisi, A. and Boshagh, M. 2012. Analyzing and evaluating sustainable agriculture in rural areas and examining the role of farmers. Geography 10 (33): 129-147. (In Persian with English Abstract).##Taghavi, M. and Boshagh, M.R. 2012. Analysis of agricultural development indicators and ranking townships in Khuzestan Province using the scalogram analysis method. Journal of Agricultural Economics Research 4 (2): 137-154. (In Persian with English Abstract).##Tatlidi, F.F., Boz, I. and Tatlidi, H. 2009. Farmers perception of sustainable agricultural and its determinants: A case study in Kahramanmaras province of Turkey. Environment, Development and Sustainability 11: 1091-1106.##Veisi, H., Kambizia, J. and Zare, M. 2016. Explaining the appropriate mechanism and strategies to achieve sustainable agriculture. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research 47 (2): 427-440. (In Persian with English Abstract).##Von Braun, J., Chichaibelu, B.B., Cullen, M.T., Laborde, D. and Smaller, C. 2021. Ending hunger by 2030-Policy actions and costs. United Nations Food Systems Summit. https://dx.doi.org/10.48565/scfss2021-kz31.##Wiles, E. 2012. Farmers perception of climate change and climate solutions. Published by Global Sustainability Institute, Retrieved from: http://www.anglia.ac.uk/gsi.##World Bank. 2007. World developmeent report 2008: Agriculture for development. World Bank Publications. Washington, DC. http://hdl.handle.net/10986/5990.##Zarafshani, K., Ragabi, S., Papzan, A.H. and Biglari, A. 2007. Investigating the entrepreneurial intention of scientific-applied agricultural students of Qazvin province according to learning styles. Journal of Research in Educational Systems 1 (2): 65-76. (In Persian with English Abstract).##Zhou, X. and Ding, D. 2022. Factors influencing farmers, willingness and behaviors in organic agriculture development. An empirical analysis based on survey data of factors in Anhui province. Sustainability 14 (22): 14945. https://doi.org/10.3390/su142214945.## | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 482 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 281 |