تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,150,680 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,858,335 |
ارزیابی مورفو-فیزیولوژیک ژنوتیپ های گندم دوروم در شرایط دیم | ||
تحقیقات غلات | ||
دوره 12، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 21-44 اصل مقاله (721.29 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2023.22480.1730 | ||
نویسندگان | ||
امین احمدی راد1؛ رضا محمدی* 2؛ علیرضا اطمینان* 3؛ لیا شوشتری4؛ علی مهراس مهرابی4 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت سرارود، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران | ||
3دانشیار، گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران | ||
4استادیار، گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه: آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی در ژرمپلاسمها اطلاعات ارزشمندی را در جهت حفظ منابع ژنتیکی و کاربرد آنها در اختیار بهنژادگر قرار میدهد. این تحقیق با هدف ارزیابی تنوع ژنوتیپهای گندم دوروم بر اساس صفات آگرو- فیزیولوژیک و بررسی روابط متقابل بین صفات و شناسایی ژنوتیپهای با ویژگیهای مطلوب با استفاده از روش بایپلات ژنوتیپ در صفت انجام شد. مواد و روش ها: در این تحقیق 124 ژنوتیپ گندم دوروم شامل 120 لاین اصلاحی دریافتی از سیمیت بههمراه چهار ژنوتیپ شاهد گندم دوروم (ساجی، ذهاب، ایمرن و لاین پیشرفته SRN-1/…) بر اساس 22 صفت مورفو- فیزیولوژیک در قالب طرح حجیم شده (آگمنت) طی دو سال زراعی (1396-97 و 98-1397) در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (ایستگاه سرارود) مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگینهای مبتنی بر بهترین برآوردگر خطی نااریب (BLUE) برای صفات مورد مطالعه انجام شد. همچنین، از روش نمودار دمایی برای ارزیابی ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه و از روش تجزیه بایپلات ژنوتیپ در صفت (GT-biplot) برای بررسی روابط بین صفات و تعیین ویژگیهای مورفو- فیزیولوژیک ژنوتیپها استفاده شد. یافته های تحقیق: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اختلاف آماری معنیداری بین ژنوتیپهایمورد مطالعه از لحاظ صفات بررسی شده در شرایط دیم وجود داشت که بیانگر تنوع ژنتیکی قابل توجه بین ژنوتیپها میباشد. بر اساس روش تجزیه بایپلات ژنوتیپ در صفت در دو سال آزمایش، صفات اندازهگیری شده در پنج گروه و ژنوتیپها در هشت گروه قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی و نتایج تجزیه بایپلات ژنوتیپ در صفت، صفات تعداد سنبله در واحد سطح، ارتفاع بوته، هدایت روزنهای، عملکرد زیستتوده، طول پدانکل خارجی، طول سنبله، تعداد روز تا گلدهی، شاخص برداشت و طول پدانکل بهعنوان مهمترین صفات موثر بر عملکرد دانه در شرایط دیم شناسایی شدند. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از شاخصهای انتخاب، تعدادی از لاینهای مورد مطالعه در این آزمایش بهعنوان لاینهای امیدبخش برتر و پرمحصول بهمنظور کشت در شرایط دیم انتخاب شدند. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق منجر به شناسایی تعدادی از لاینهای اصلاحی گندم دوروم با ویژگیهای آگروفیزیولوژیک برتر از ارقام شاهد شد که بهمنظور بهبود تحمل به خشکی و تولید عملکرد مطلوب در شرایط دیم میتوانند برای استفاده در برنامه اصلاحی گندم دوروم در آینده توصیه شوند. در کل از بین لاینهای مطالعه شده در این آزمایش، لاینهای اصلاحی شماره 119، 106، 117، 104، 121، 115، 109، 118، 98، 49 و 124 بهعنوان ژنوتیپهای ایدهآل در شرایط دیم معرفی میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
بای پلات ژنوتیپx صفت؛ تجزیه همبستگی؛ تنوع ژنتیکی؛ صفات آگرو- فیزیولوژیک | ||
مراجع | ||
Alvarado, G., Rodríguez F.M., Pacheco, A., Burgueño J., Crossa, J., Vargas, M., Pérez-Rodríguez, P. and Lopez-Cruz M.A. 2020. META-R: A software to analyze data from multi-environment plant breeding trials. The Crop Journal 8(5): 745-756.
Alvarado, G., López, M., Vargas, M., Pacheco, Á., Rodríguez, F., Burgueño J. and Crossa, J. 2015. "META-R: Multi Environment Trail Analysis with R for Windows. Ver. 6.0". hdl: 11529/10201, CIMMYT Research Data and Software Repository Network. Accessed 30 November 2016. Barrs, H.D. and Weatherley, P.E. 1962. A re-examination of the relative turgidity technique for estimating water deficits in leaves. Australian Journal of Biological Science 24: 519-570.
Bernardo, R. 2020. Reinventing quantitative genetics for plant breeding: Something old, something new, something borrowed, something BLUE. Heredity 125: 375-385.
Bogale, A., Tesfaye, K. and Geleto, T. 2011. Morpholigical and physiological attributes associated to drought tolerance of Ethiopian durum wheat genotypes under water deficit. Journal of biodiversity and environmental sciences 1(2): 22-36.
Chalish, L. and S. Houshmand. 2011. Estimate of heritability and relationship of some durum wheat characters using recombinant inbred lines. Electronic Journal of Crop Production 4 (2): 223-238. (In Persian with English Abstract).
Del Pozo, A., Yáñez, A., Matus, I.A., Tapia, G., Castillo, D., Sanchez-Jardón L. and Araus, J.L. 2016. Physiological traits associated with wheat yield potential and performance under water-stress in a Mediterranean environment. Frontiers in Plant Science 7: 987.
Federer, W. and D. Raghavarao. 1975. On augmented designs. Biometrics 31 (1): 29-35.
Ferreira, A.D.C., Fritsche Neto, R. and Geraldi, I.O. 2008. Estimation and prediction of parameters and breeding values in soybean using REML/BLUP and least squares. Crop Breeding and Applied Biotechnology 8 (3): 219-224.
Kaviani, R., Aghaee Sarbarzeh, M., Bihamta, M.R. and Mohammadi, M. 2014. Genetic diversity and factor analysis for agronomical and morphological traits in durum wheat landraces. Seed and Plant Journal 29 (4): 673-692. (In Persian with English Abstract).
Kilic, H., Sanal, T., Erdemci, I. and Karaca, K. 2017. Screening bread wheat genotypes for high molecular weight glutenin subunits and some quality parameters. Journal of Agricultural Science and Technology 19 (6):1393-1404.
Kroonenberg, P.M. 1995. Introduction to biplots for G×E tables. Department of Mathematics, Research Report 51. University of Queensland, Australia.
Habash, D.Z., Kehel, Z. and Nachit, M. 2009. Genomic approaches for designing durum wheat ready for climate change with a focus on drought. Journal of Experimental Botany 60: 2805-2815.
Hoffmann, W.A. and Poorter, H. 2002. Avoiding bias in calculations of relative growth rate. Annals of Botany 90: 37-42.
Lopes, M.S., El-Basyoni, I., Baenziger, P.S., Singh, S., Royo, C., Ozbek, K., Aktas, H., Ozer, E., Ozdemir, F., Manickavelu, A., Ban, T. and Vikram, P. 2015. Exploiting genetic diversity from landraces in wheat breeding for adaptation to climate change. Journal of Experimental Botany 66 (12): 3477-3486. Mackay, I. 2020. Estimating surrogates of genetic value. IM plant Consulting Ltd., Chelmsford, CM2 6HA, UK. 64 p.
Mohammadi, R., Armion, M., Sadeghzadeh, D., Amri, A. and Nachit, M. 2010. Analysis of genotype-by-environment interaction for agronomic traits of durum wheat in Iran. Plant Production Science 14 (1): 15-21.
Mohammadi, R., Etminan, A. and Shooshtari L. 2019. Agro-physiological characterization of durum wheat genotypes under drought conditions. Experimental Agriculture 55: 484-499.
Mohammadi, R., Geravandi, M., Haghparast, R., Rajabi, R., Abdulahi, A., Malekhosseini, R., Yarkarami, Kh. and Shahsavari, B. 2019. Study of grain yield and agro-physiological characteristics of some promising rainfed bread wheat genotypes under no-till condition. Journal of Crop Breeding 11 (32): 207-217. (In Persian with English Abstract).
Mohammadi, R., Haghparast, R., Sadeghzadeh, B., Ahmadi, H., Solimani K. and Amri, A. 2014. Adaptation patterns and yield stability of durum wheat landraces to highland cold rainfed areas of Iran. Crop Science 54: 944–954.
Naghavi, M.R., Shahbaz-Pourshahbazi, A. and Taleie, A. 2002. Study of genetic variation in durum wheat germplasm for some morphological and agronomic characteristics. Iranian Journal of Crop Sciences 4 (2): 81-89. (In Persian with English Abstract).
Naghdipoor, A., Khodarahmi, M., Poorshahbazi, A. and Ismaeilzadeh, M. 2010. Factor analysis for grain yield and other traits in durum wheat. Journal of Agronomy and Plant Breeding 7 (1): 84-96. (In Persian with English Abstract).
Pacheco, A., Vargas, M., Alvarado, G., Rodríguez, F., Crossa, J. and Burgueño, J. 2016. GEA-R: Genotype×environment analysis with R for windows. Ver. 2.0. Mexico: CIMMYT. Retrieved from http://hdl.handle.net/11529/10203.
Peterson, D.M., Wesenberg, D.M., Burrup, D.E. and Erickson, C.A. 2005. Relationships among agronomic traits and grain composition in oat genotypes grown in different environments. Crop Science 45:1249-1255.
Purba, A.R., Flori, A., Baudouin, L. and Hamon, S. 2001. Prediction of oil palm (Elaeis guineesis Jacq.) agronomic performances using best linear unbiased prediction (BLUP). Theoretical and Applied Genetics 102: 787-792.
Rajaram, S., Borlaug, N.E. and van. Ginkel, M. 2004. CIMMYT international wheat breeding. CIMMYT. Mexico.
Rajaram, S., van Ginkel, M. and Fischer, R.A. 1994. CIMMYT’s wheat breeding mega-environments (ME). In Proceedings of the 8th International Wheat Genetics Symposium, 19-24 July, 1994, Beijing, China.
Roy, C., Chattopadhyay, T., Ranjan, R.D., Ul-Hasan, W., Kumar, A. and De, N. 2021. Association of leaf chlorophyll content with the stay-green trait and grain yield in wheat grown under heat stress conditions. Czech Journal of Genetics and Plant Breeding 57: 140-148.
Royo, C., Dreisigacker, S., Ammar, K. and Villegas, D. 2020. Agronomic performance of durum wheat landraces and modern cultivars and its association with genotypic variation in vernalization response (Vrn-1) and photoperiod sensitivity (Ppd-1) genes. European Journal of Agronomy 120: 126129.
Rubio, J., Cubero, J.I., Martin, L.M., Suso, M.J. and Flores, F. 2004. Biplot analysis of trait relations of white lupin in Spain. Euphytica 135:217-224.
Yan, W. and Frégeau-Reid, J.A. 2008. Breeding line selection based on multiple traits. Crop Science 48: 417-423.
Yan W. and Rajcan, I.R. 2002. Biplot analysis of test sites and trait relations of soybean in Ontario. Canadian Journal of Plant Science 42: 11-20.
Yang, R.C., Jana S. and Clarke, J.M. 1991. Phenotypic diversity and associations of some potentially drought-responsive characters in durum wheat. Crop Science 31: 1484-1491. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 438 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 334 |