تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,150,612 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,858,259 |
نظام شمارش در چند زبانِ ایرانی و ناایرانیِ درون و برون ایران | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، شهریور 1401، صفحه 25-50 اصل مقاله (1.55 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2022.22465.1606 | ||
نویسنده | ||
رضا امینی* | ||
استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در این پژوهش، نظام شمارشِ شماری از زبانهای رایج در درون و بُرون ایران بررسی شدهاست. روششناسی پژوهش، ترکیبی از روششناسی استقرایی و قیاسی است؛ و دادههای آن به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده. هدف کانونی پژوهش، شناخت و تبیینِ ویژگیهای نظام شمارش زبانهاست. زبانهایی که دادههای آنها در این پژوهش بررسی و تحلیل شده، دو دستهاند: شماری از زبانهای ترکیتبار رایج در ایران و شماری از زبانهای ایرانیِ رایج در درون و بُرون ایران. به اقتضای نیاز، در تحلیلها و بررسیهای مقاله، از نظام شمارش زبانهای دیگری نیز سخن به میان آمدهاست. این پژوهش نشان میدهد که در نظام شمارش زبانهای ترکیتبار رایج در ایران و زبانهای ایرانیِ رایج در درون و بُرون ایران، گوناگونیِ چشمگیری دیده میشود؛ و زبانهای ایرانی و ناایرانی، در سطح نظام شمارش، اثرپذیریهای زیادی از یکدیگر داشتهاند. همچنین استدلال شده که برخی همانندیهای نظام شمارش زبانهای ایرانی و ناایرانی، برایند اثر تماس زبانی درازمدت است. | ||
کلیدواژهها | ||
نظام شمارش؛ نظام دَهگانی؛ نظام بیستگانی؛ زبانهای ایرانی؛ زبانهای ترکیتبار | ||
مراجع | ||
تارویردیزاده، ن.؛ منشیزاده، م. و شهیدی، ع. 1398. «مقایسه ارقام و سیستم شمارش قومهای کهن ایرانی با دیگر اقوام»، دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی، 2 (21): 134- 148.
رضائی باغبیدی، ح. 1381. دستور زبان پارتی (پهلوی اشکانی)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
ذکاء، ی. 1336. «گویش گلین قیه یا هرزندی»، فرهنگ ایران زمین، (5): 51-92.
جعفری متهکلائی (آریا بزرگمهر) و فرزانه گشتاسب، م. 1396. «معرفی دستگاه عددنویسی پهلوی و رهیافتی مؤثر به حساب اعداد پهلوی»، زبانشناخت، (2): 27 -53.
کارنگ، ع. 1333. تاتی و هرزنی، دو لهجه از زبان باستان آذربایجان، تبریز: بنگاه بازرگانی و مطبوعاتی واعظپور.
کرد زعفرانلو کامبوزیا، ع. و رضایی، ر. 1391. «بررسی مقابلهای نظام اعداد در زبان فارسی و فرانسه»، پژوهشهای ادب و زبان فرانسه، (2): 7- 29.
طامه، م. 1392. «بررسی اعداد در زبان ختنی»، زبانها و گویشهای ایرانی، (3): 3-15.
نامور فرگی، م. و ابراهیمی، ش. 1391. «بررسی چگونگی پیدایش و تغییر اعداد در زبان فارسی از دیدگاه زبانشناسی»، مجموعه مقالات هشتمین همایش زبانشناسی- ایران:826-836. Anonby, Christian van der Wal. 2019. “Kumzari”, The Languages and Linguistics of Western Asia: An Areal Perspective, Geoffrey Haig and Geoffrey Khan (editors), Berlin: De Gruyter Mouton. Best, Elsdon. 1907. “Maori Numeration, the Vigesimal System”, The Journal of Polynesian Society, Vol. 16, No. 2(62): 94-98. Blažek, Václav. 2019. Altaic Languages: History of research, survey, classification and a sketch of comparative grammar, Brno: Masaryk University Press. Boyd, Raymond. 1989. “Number Systems in the Adamawa Branch of Niger-Congo”, African Languages and Cultures, Vol. 2, No. 2: 149-173. Benzing, Johannes. 1959. “Das Tschuwaschische”, In: Philologiae Turcicae Fundamenta, edited by Jean Deny and Kaare Grønbech, Wiesbaden: Steiner, 695-751. Crump, Thomas. 1997. The Anthropology of Number, Cambridge: Cambridge University Press. Doerfer, Gerhard. 1971. Khalaj Material, with Collaboration of Wolfram Hesche, Hartwig Edelman, D. (Joy) I., Leila R. Dodykhudoeva. 2009. “The Pamir Languages”, in The Iranian Languages, edited by Gernot Windfuhr, London: Routledge. Ekundayo, S. A. 1977. “Vigesimal Numeral Derivational Morphology: Yoruba Grammatical Competence Epitomized”, Anthropological Linguistics, Vol. 19, No. 9: 436-453. Emmerick, Ronald. 1992 A. “Old Indian”, Indo-European Numerals, edited by Jadranka Gvozdanivć, Berlin: Mouton de Gruyter, 163-198. Emmerick, Ronald. 1992 B. “Some Thoughts about Indo-European Numerals”, Indo-European Numerals, edited by Jadranka Gvozdanivć, Berlin: Mouton de Gruyter, 11-28. Farris, Glenn J. 1990. “Vigesimal Systems Found in California Indian Languages”, Journal of California and Great Basin Anthropology, Vol. 12, No. 2: 172-190. Gvozdanivć, Jadranka. 1992. “Remarks on Numeral Systems”, Indo-European Numerals, edited by Jadranka Gvozdanivć, Berlin: Mouton de Gruyter, 1-10. Ifrah, Georges 2000. The Universal History of Numbers from Prehistory to the Invention the Computer, New York: John Wiley & Sons, Inc. Johanson, Lars. 1998. “The Structure of Turkic”, The Turkic Languages, edited by Lars Johanson and Éva Á. Castó, London: Rutledge, 30-66. Laufer, Berthold. 1917. “The Vigesimal and Decimal Systems in the Ainu Numerals, with Some Remarks on Ainu Phonology”, Journal of the American Oriental Society, Vol. 37: 192-208. Nykl, A. R. 1926. “The Quinary-Vigesimal System of Counting in Europe, Asia, and America”, Language, Vol. 2, No. 3: 165-173. Róna-Tas, András. 1974. “Obščee nasledie ili zaimstvovanija?” (K probleme rodstva altajskix jazykov), Voprosy Jazykoznanija, 1974/2: 31–45. Thomas, Cyrus. 1901. “The Vigesimal System of Numeration”, The Journal of Polynesian Society, Vol. 10, No. 2(38): 101-102. Wiese, Heike. 2003. Numbers, Language, and the Human Mind, Cambridge: Cambridge University Press. Winter, Werner. 1992. “Some Thoughts about Indo-European Numerals”, Indo-European Numerals, edited by Jadranka Gvozdanivć, Berlin: Mouton de Gruyter, 11-28. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 403 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 206 |