تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,167,429 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,862,577 |
مطالعه نظری نقش احساسات و عواطف در تصمیمگیریهای قضایی؛ با تکیه بر رویکرد تصمیمگیری دو روشی | ||
پژوهشنامه حقوق کیفری | ||
مقاله 8، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، دی 1401، صفحه 189-213 اصل مقاله (1.13 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/jol.2022.20104.2178 | ||
نویسندگان | ||
سعید قماشی* 1؛ محمدعلی اختری زواره2 | ||
1دانشیار حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
2دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
قضات همانند سایر انسانها، ممکن است به طور ناآگاهانه، تحت تأثیر احساسات و عواطف قرار بگیرند. هدف از این مقاله، شناخت و تبیین چگونگی تأثیرگذاری این محدودیتها بر تصمیمگیریهای قضایی است. این مقاله با بهرهگیری از ابزار کتابخانهای و استفاده از نتایج تحقیقات تجربی صورتگرفته در سایر کشورها نشان میدهد، تصمیمگیریهای قضایی یک فرایند مکانیکی صِرف نیست که تنها بر پایة محتویات پرونده و تطبیق موضوع با قوانین شکل بگیرد، بلکه ممکن است احساسات، عواطف و سایر محدودیتهای شناختی ذهن قاضی، از طریق تأثیر روش 1 (درک شهودی و شناختی) و ناخودآگاه بر روش 2 (درک تأمّلی و استدلالی) و خودآگاه، وارد تصمیمات قضایی شوند. بنابراین به منظور به حداقل رسانیدن ورود و تأثیر این خطاها و سوگیریها در فرایندهای دادرسی لازم است با آگاهی بخشی مقامهای قضایی در خصوص چیستی و چگونگی عملکرد این محدودیّتهای شناختی، ذهن قضات نسبت به این سوگیریها و خطاهای ادراکی، پالایش گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
تصمیمگیریقضایی؛ احساسات و عواطف؛ درک شهودی؛ درک تأمّلی؛ تصمیمگیری دو روشی | ||
مراجع | ||
اعرافی، علیرضا و موسوی، سید نقی (1390)، «گسترش موضوع فقه نسبت به رفتارهاى جوانحی»، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، شماره70، صص. 130-87.
اِلیس، آلبرت، هارپر، رابرت (1398)، زندگی عاقلانه، ترجمه صدف هنرکار، چاپ دوم، تهران: نشر عالیتبار.
انورى، حسن (1393)، فرهنگ بزرگ سخن، جلد 2، چاپ هشتم، تهران: نشر سخن.
انورى، حسن (1393)، فرهنگ بزرگ سخن، جلد 4، چاپ هشتم، تهران: نشر سخن.
انورى، حسن (1393)، فرهنگ بزرگ سخن، جلد 6، چاپ هشتم، تهران: نشر سخن.
جعفری، مجتبی (1392)، جامعهشناسی حقوق کیفری، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
بودِن، ریمون (1383)، منطق کنش اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک گهر، چاپ اول، تهران: نشر توتیا.
پرت، مارک (1396)، فلسفه حقوق، ترجمه حسن رضایی خاوری، چاپ پنجم، مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
دانشنهاد، محمد و وکیلی، محمدحسن (1399)، «راهکارهای اصلاح درون در اخلاق توحیدی»، دو فصلنامة علمی-پژوهشی اخلاق وحیانی، شماره18، ص 59-37.
زراعت، عباس (1397)، شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی: ادله اثبات دعوا، چاپ اول، تهران: نشر جنگل.
زراعت، محدثه و زراعت, عباس (1400)، «ضمانت اجرای کیفری نقض اصول قانون اساسی؛ مطالعۀ موردی نقض آزادیها و حقوق اساسی افراد»، پژوهشنامه حقوق کیفری، دانشگاه گیلان، سال دوازدهم، شماره اول، صص. 74-53.
سهرابی اسمورد، مهران و نجفی توانا، علی (1401)، «بومیسازی جرمشناسی در ایران: موانع و مقتضیات»، پژوهشنامه حقوق کیفری، دانشگاه گیلان، سال سیزدهم، شماره اول، صص. 150-123
شعارینژاد، علی اکبر (1375)، فرهنگ علوم رفتاری، چاپ دوّم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
شعارینژاد، علی اکبر (1371)، درآمدی به روانشناسی انسان، چاپ اوّل، تهران: انتشارات آزاده.
کاتوزیان، ناصر (1382)، «سهم عدالت در قضاوت»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره62، صص. 376-361.
کاندا، زیوا (1388)، شناخت اجتماعی: چگونه دیگران و جهان را درک کنیم، ترجمه حسین کاویان، چاپ چهارم، تهران: مهرکاویان.
کانمن، دانیل (1399)، تفکر، سریع و کند، ترجمه فروغ تالوصمدی، چاپ سیزدهم، تهران: درّ دانش بهمن.
کوشا, جعفر (1391)، «اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانون»، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، شماره1، صص. 180-159.
گلدوزیان، ایرج (1393)، ادلّه اثبات دعوی، چاپ پنجم، تهران: نشر میزان.
عمیق، محسن (1392)، «کاوشی در حقیقت ارادة انسان»، دو فصلنامة علمی-پژوهشی انسانپژوهی دینی، شماره30، ص 68-49.
قماشی، سعید (1393)، «از جرمشناسی علتشناختی تا جرمشناسی شناختی»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره70، صص. 271-247.
لِرِر، جونا (1399)، چگونه تصمیم میگیریم، ترجمه نوید ملایی و سعید ناجی توتونچیان، چاپ اوّل، تهران: نشر بینشنو.
موسوی خمینی، سید روحالله (1362)، طلب و اراده، ترجمه و شرح سید احمد فهری، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
موسویمجاب، سیّد درید و مهذّب، مریم (1399)، جستارهایی در جامعهشناسی کیفری، چاپ اوّل، تهران: قوه قضائیه، مرکز مطبوعات و انتشارات.
هَرِه، روم (1399)، مقدمهای فلسفی بر علوم شناختی، ترجمه حسین شیخرضائی و مجید داودیبنی، چاپ سوّم، تهران: فرهنگ نشر نو.
Anleu, S. R., & Mack, K. (2005), “Magistrates' everyday work and emotional labour. Journal of Law and Society”, 32(4), pp.590-614. Burns, K. (2016), “Judges, ‘common sense’and judicial cognition. Griffith Law Review”, 25(3), pp.319-351. Burns, K. (2013), “It's not just policy: the role of social facts in judicial reasoning in negligence cases. Torts Law Journal”, 21(2), pp.73-105. Brennan Jr, W. J. (1988), “Reason, Passion, and the Progress of the Law. Cardozo L. Rev”., 10, 3. Guthrie, C., Rachlinski, J. J., & Wistrich, A. J. (2007), “Blinking on the bench: How judges decide cases. Cornell L. Rev. ”, 93, 1. Glynn, A. N., & Sen, M. (2015), “Identifying judicial empathy: does having daughters cause judges to rule for women's issues? American Journal of Political Science”, 59(1), pp.37-54. Maroney, T. A. Angry Judges’ (2012), “Vanderbilt Law Review”, pp.65, 1207. Maroney, T. A. (2011). “The persistent cultural script of judicial dispassion. California Law Review”, pp.629-681. Tversky, A., & Kahneman, D. (1983), “Extensional versus intuitive reasoning: The conjunction fallacy in probability judgment”. Psychological review, 90(4), 293. Simons, D. J., & Chabris, C. F. (1999), Gorillas in our midst: Sustained inattentional blindness for dynamic events. Perception, 28(9), pp.1059-1074. Wistrich, A. J., Rachlinski, J. J., & Guthrie, C. (2014), Heart versus head: Do judges follow the law of follow their feelings. Tex. L. Rev., 93, 855. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 742 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 333 |