پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 707 |
| تعداد مقالات | 6,645 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,171,517 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,287,521 |
بررسی رمان شازده‌احتجاب براساس نظریه آلوده‌انگاری کریستوا | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 4، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1401، صفحه 79-101 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2022.21300.2316 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه صادقی نقدعلی علیا* 1؛ رقیه بهادری2 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| چکیده | ||
| ژولیا کریستوا ازجمله نظریه‌پردازانی است که با طرح نظریات متنوعی در حوزه‌هایی چون نقد ادبی، فمیسنیم و روان‌کاوی سعی کرده‌است میان ادبیات و روان‌کاوی پیوند نزدیکی برقرار سازد. او با طرح مفاهیمی چون سوژه سخن‌گو، امر نشانه‌ای و امر نمادین در پی آن است تا ارتباط زبان و سوژه را در فرایندی دیالکتیکی و پویا بررسی کند و در این مسیر، با نظریه آلوده‌انگاری سعی دارد ارتباط میان روان‌کاوی و زبان را روشن سازد. آلوده‌انگاری فرایندی است که طی آن سوژه زبانی با ورود به حوزه نمادین هرآن‌چیزی که مرزهای سوبژکیتویته‌اش را تهدید کند، دیگری پنداشته و سعی در طرد، نفی و واپس‌زنی آن دارد. در این پژوهش به خوانش رمان شازده‌احتجابِ هوشنگ گلشیری برپایه نظریه کریستوا میپردازیم. در این خوانشِ رمان با دردها و زخم‌ها و پلیدی‌های روح شازده‌احتجاب رویارو می‌شویم. او پس از تلاشی بیهوده برای بری کردن خود از هرآنچه آلوده می‌انگارد و پیوستن به پاکی و خلوص، خسته از بازسازی گذشته و رسیدن به فردیت مطلوب، از کنکاش در زوایای ذهنش دست برمی‌دارد و تسلیم مرگ می‌شود. نظریه آلوده‌انگاری در قالب ادبیات، متن را به‌مثابه دال برتر آلوده‌انگاری قلمداد می‌کند؛ این فرایند در ادبیات به شیوه‌های مختلفی ازجمله انکار و طرد مادر، نفی رابطه مادر-فرزندی، احساس جدال همیشگی با امر آلوده، تلاش برای دفاع از حریم سوبژکتیویته و ظهور واژگان و اصطلاحات ناخوشایند نشان داده می‌شود و متن را به جایگاهی برای نشان‌دادن ناخودآگاهی و تاریکی‌های روح و هرآنچه سایه‌ای از آن ترس و وحشت را به درون سوژه فرومی‌ریزد، تبدیل می‌کند تا فرد به والایش و تطهیر برسد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آلوده‌انگاری؛ امر نشانه‌ای؛ امر نمادین؛ سوژه؛ شازده‌احتجاب؛ ژولیا کریستوا | ||
| مراجع | ||
|
پاینده، حسین. 1388. «نقد شعر زمستان از منظر نظریه روان‌کاوی لاکان» . فصلنامه زبان و ادب پارسی، (42): ۲۷-۴۷.
پورعلی، حجتالله؛ فرهمند، رویینتن و باقری، نرگس. 1392. «خوانش رمان قاعده بازی فیروز زنوزی جلالی، برپایه نظریه آلوده‌انگاری ژولیا کریستوا». فصلنامه تخصصی مطالعات داستانی، سال دوم (2): 26-39.
پین، مایکل. 1390. لاکان، دریدا، کریستوا، ترجمه پیام یزدان جو. تهران: مرکز.
زمانی، فاطمه. 1398. «تحلیل اسطوره‌ای- بینامتنی رمان حیرانی براساس نظریه آلوده‌انگاری ژولیا کریستوا». فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، 15(54): 135-161.
سلدن، رامان. و ویدسون، پیتر. 1377. راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر. تهران: طرح نو.
سلیمیکوچی، ابراهیم. و سکوت جهرمی، فاطمه. 1391. «کاربست نظریه آلوده‌انگاری کریستوا بر شعر دلم برای باغچه می‌سوزد فروغ فرخزاد». فصلنامه پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، (۱۳): ۱۱۵-۱۳۰.
علی‌اکبری، معصومه. 1393. «نابرابری صورتی از آلوده‌انگاری». نشریه زنان امروز، (۶): ۱-۱۰.
فیروزی، آزیتا. و اکبری، مجید. 1391. «مفهوم معنا کاوی در اندیشه ژولیا کریستوا». دوفصلنامه فلسفی شناخت (پژوهش‌نامه علوم انسانی)، 67(1): ۱۱۱-۱۳۱.
کریگان، کیت. 1395. جامعه‌شناسی بدن: نظریه‌های مدرن، پست‌مدن و پساساختارگرایانه، ترجمه محسن ناصری‌راد. تهران: نقش ونگار.
کریستوا، ژولیا. 1388. فردیت اشتراکی. ترجمه مهرداد پارسا. تهران: روزبهان.
گلشیری، هوشنگ. 1357. شازده‌احتجاب، تهران: ققنوس.
گلشیری، هوشنگ. 1380. «خلاقیت سهم اصلی نویسندگی». همراه با شازده‌احتجاب، گردآوری فرزانه طاهری و عبدالعلی عظیمی. تهران: دیگر. 53- 62.
مک‌آفی، نوئل. 1384. ژولیا کریستوا، ترجمه مهرداد پارسا. تهران: مرکز.
مکاریک، ایرناریما. 1385. دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
مهرآیین، مصطفی. و حاجی‌زاده، ابوالفضل. 1393. «متن و قدرت: چارچوبی نظری برای تفسیر انتقادی متن». نقد ادبی، سال هفتم (27): 29-67.
نبی‌زاده نودهی، رخشنده. و احمدزاده، شیده. 1399. «آلوده‌انگاری، رویارویی با امر آلوده و تکوین هویت مردانه در نمایشنامه هملت از دیدگاه جولیا کریستوا». نقد زبان و ادبیات خارجی، 24(17): 307-326. Arya, Rina. 2017. “Abjection Interrogated, Uncovering The Relation Between Abjection and Disgust”. Journal of Extreme Anthropology, Vol. 1(1): 48-61. Childers, Joseph and Hentzi, Gary. 1995. The Columbia Dictionary of Modern Literary and Cultural Criticism, New York: Columbia University Press. Cuddon, John Anthony. 1979. A Dictionary of literary Terms, Middlesex: Penguin Books Ltd. Kristeva, Julia. 1982. Powers of Horror: An Essay on Abjection, Trans. Leon S. Roudiez. New York: Columbia University Press. Kristeva, Julia. 1984. Revolution in Poetic Language, trans. Leon S. Roudiez. New York: Columbia University Press. Kristeva, Julia. 1987. In the Beginning Was Love: Psychoanalysis and Faith, trans. Arthur Goldhammer. New York: Columbia University Press. Lacan, Jacaques. 1977. Ecrits: A Selection, Traans. Alan Sheridan. New York: W. W. Norton & company. Menninghaus, Winfried. 2003. Disgust: The Theory and History of a Strong Sensation, trans. Eiland, Howard. and Golb, Joel. Albany: SUNY Press. Oliver, Kelly. 2003. “The Crisis of Meaning”. Eds. Lechte, John. and Mary Zournazi. The Kristeva Critical Reader, Edinburgh: Edinburgh University Press. 36–54. Tyler, Imogen. 2009. "Against Abjection". Feminist Theory, 10(1): 77–98. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 819 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 268 |
||