تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,108 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,240,935 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,898,441 |
استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در رتبهبندی شاخصهای ارزیابی معیارهای هویتی مساکن قدیمی باارزش، مطالعه موردی: محله قدیمی ساغریسازان رشت | ||
مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی | ||
مقاله 8، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 7، اسفند 1400، صفحه 133-160 اصل مقاله (1.83 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی -مطالعه موردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/gscaj.2022.20670.1109 | ||
نویسندگان | ||
محمود عنانهاد* 1؛ الهه قویدل2 | ||
1استادیارگروه معماری، موسسۀ آموزش عالی مهرآستان، آستانه، ایران. | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه قم، پژوهشگرگروه اقتصاد و مدیریت، قم، ایران | ||
چکیده | ||
اغلب واحدهای مسکونی جدید در بافتهای قدیمی باارزش شهری، فاقد حس تعلق به مکان و هویت مشخص هستند. این درحالی است که انسانها، صرف نظر از موقعیت تاریخی، اجتماعی و جغرافیایی، همیشه به مکان هویتمند نیاز دارند. مقاله حاضر، راهنمای کاربردی در زمینه ارزیابی موثر و کارآمد معیارهای هویتی برای طراحان معماری و برنامه ریزان توسعه شهری می باشد که قصد دارد براساس نظرسنجی به روش SPSS به مهمترین شاخصهای ارزیابی معیارهای هویتی و رتبه بندی آن با استفاده از تکنیک AHP دست یابند. درحال حاضر، متأسفانه بهدلیل عدم شناخت دقیق شاخص های ارزیابی معیارهای هویتی مساکن، تاکنون تحقیقاتی فنی و اثباتی در این حوزه صورت نگرفته و تنها در بعضی از تحقیقات به گردآوری شاخص ها اکتفا شده است. پژوهش حاضر در محله قدیمی ساغریسازان رشت صورت گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت ترکیبی، تحلیل داده ها برمبنای استدلال منطقی و با استفاده از راهبرد کیفی- کمّی می باشد. دراین مقاله ابتدا با استفاده از مستندات مرتبط، شاخصهای ارزیابی معیارها و زیرمعیارهای اولیه شناسایی و سپس پرسشنامه سنجش شاخصها تهیه و تنظیم و در بین 47 ساکنین این بافت قدیمی توزیع گردید و اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار SPSS تحلیل شدند و سپس با استفاده از نرم افزار Expert Choice11 شاخصهای هویتی مساکن قدیمی باارزش باتوجه به معیارهای تعیین شده، از طریق تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) رتبه بندی و ارزیابی شدند. نتایج حاکی از آن است که از بین 9 زیر معیار شاخص هویت در محله مورد مطالعه، معیار شناسایی مکان و حس تعلق به مکانِ سکونت، دارای سطح اولویت 537/0 می باشد که بیشترین ضریب معیار نسبت به دیگر معیارها را به خود اختصاص داده است | ||
کلیدواژهها | ||
فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)؛ شاخصهای ارزیابی هویتی؛ واحدهای مسکونی؛ ساغریسازان؛ رشت | ||
مراجع | ||
آزاد، زهرا؛ پرتوی، پروین (1391). بررسی تطبیقی جایگاه میادین تهران در حفظ و ارتقای خاطره جمعی شهروندان (نمونه موردی: میدان تجریش و میدان بهارستان)، فصلنامه مطالعات شهری، 1(4): ص 12-2.
الکساندر، کریستوفر (1390). معماری و راز جاودانگی (راه بیزمان ساختن)، ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
برایان، لاوسون (1391). زبان فضا، ترجمۀ علیرضا عینیفر و فواد کریمیان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
بمانیان، محمدرضا؛ غلامی رستم، نسیم و رحمتپناه، جنت (1389). عناصر هویّتساز در معماری سنتی خانههای ایرانی؛ نمونه موردی خانه رسولیان یزد، مطالعات هنر اسلامی، 95(3): ص 99-18.
پرتوی، پروین (1392). پدیدار شناسی مکان، تهران: انتشارات شادرنگ.
چپمن، دیوید (1384). آفرینش محلات و مکانها در محیط انسان ساخت، ترجمۀ شهرزاد فریادی و منوچهر طبیبیان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حبیبی، سید محسن (1378). فضای شهری، حیات واقعهای و خاطرات جمعی، مجله صفه، بهار و تابستان، 28(9): ص 21-16.
خمامی زاده، جعفر (1390). ساغریسازان یکی از قدیمترین محلههای رشت- براساس خاطراتی فزون برهفتاد سال از دیدهها و شنیدهها و خواندهها، مجموعه مقالان گیلان شناسی به کوشش م.پ. جکتاجی، رشت: انتشارات گیلکان.
رضازاده، راضیه (1380). بحران ادراکی- رفتاری در فضای شهری، مجله شهرداریها، ویژه نامه شماره 5: ص 16-4.
سیاوشپور، بهرام؛ آبرون، علی اصغر و اسعدی جعفرآباد، سارا (1398). شناسایی مؤلفههای هویّتساز بومی بافتهای تاریخیِ فرسوده شهری، نشریه اختصاصی معماری و شهرسازی ایران معماریشناسی، 12(2): ص 12-6.
شرکت مهندسی طرح و کاوش (1386). طرح جامع شهرستان رشت، با همکاری مهندسی مشاور شهرسازی، تهران: معماری و گردشگری پارسوماش.
عزیزی، محمد مهدی و ارباب، پارسا (1389). شناسایی و ارزیابی فرآیند شکلگیری هویتّ در شهرهای جدید؛ مطالعاه موردی: شهر جدید هشتگرد، هنرهای زیبا معماری و شهرسازی، 51(1): ص 98-53.
عنانهاد، محمود؛ غلامعلیزاده، حمزه و اسدی ملکجهان، فرزانه (1398). سنجش حس تعلق به مکان و حفظ هویت واحدهای مسکونی در محله شهری، مطالعه موردی: محله قدیمی ساغریسازان رشت، فصلنامه پژوهشهای بومشناسی شهری. دانشگاه پیام نور، 1(10): ص 88-73.
عنانهاد، محمود؛ غلامعلیزاده، حمزه و اسدی ملکجهان، فرزانه (1398). سنجش نقش خاطره جمعی در فرآیند احیای خانهها و بافت قدیمی ساغریسازان رشت، فصلنامه معماری و شهرسازی آرمانشهر. تهران: 27(12): ص 144-131.
فنی، زهره؛ بیرانوندزاده، مریم؛ سبحانی، نوبخت و سلطانزاده، اکبر (1396). تحلیل جایگاه تعاونیهای مسکن در نظام برنامهریزی مسکن در ایران، فصلنامه پژوهشهای بومشناسی شهری. دانشگاه پیام نور، 1(8): ص 94-77.
گیدنز، آنتونی (1378). تجدد و تشخیص، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
لینچ، کوین (1387). سیمای شهر، ترجمة منوچهر مزینی، چاپ هشتم، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
لینچ، کوین (1393). تئوری شکل شهر، ترجمۀ سید حسین بحرینی، چاپ ششم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ممتاز، فریده (1379). جامعهشناسی شهر، تهران: شرکت سهامی انتشار.
مرکز آمار ایران (1394). سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران- گیلان.
نوربرگ- شولتس، کریستیان (1393). روح مکان: به سوی پدیدارشناسی معماری، ترجمة محمدرضا شیرازی، تهران: رخداد نو.
Altman, Irwin., Low, Setha M. (1992). Place attachment. (3th Ed.). New York: Plenum Press. Atalan, Özlem (2016). Continuity of regional identity: A case study of facade elements in traditional Çeþme houses. A|Z ITU Journal of the Faculty of Architecture, 13(2),pp: 121 - 131. Bertolini, Massimo., Braglia, Marcello. (2006). Application of the AHP methodology in making a proposal for a public work contract, International Journal of Project Management. 24 (2): 422-430. Brown, Barbara., Werner, Carol. (1985). Social Cohesiveness, Territoriality and Holiday Decoration, Journal of Environment and Behavior.17 (5): 539–565. Canter, David. (1977). The Pschology of place. London: The Architectural Press Ltd. Chang, Kuei-Feng,. Chiang, Che-Ming. Chou, Po-Cheng. (2007). Adapting aspects of GBTool 2005—searching for suitability in Taiwan, Building and Environment. 42: 310–316. Çimren, Emrah., Çatay, Bülent,. Budak, Erhan. (2007). Development of a machine tool selection system using AHP, International Journal of Advanced Manufacturing Technology. 35: 363–376. Dey, Prasanta Kumar,. Ramcharan, Eugene. (2000). Analytic hierarchy process helps select site for limestone quarry expansion in Barbados, Journal of Environmental Management. 88(4): 1384-1395. Google, Map. (2019). Iran-Rasht. from https://www.google.com/maps/place/Rash. Proshansky, Harold M. (1983). The City and Self-Identity, Environment and Behavior. 10 (2): 147-169. Relph, Edward. (1976). Place and Placelessness. London: pionnt. Riley, Robert. (1992). Attachment to the Ordinary Landscape, Place Attachment. 12: 13-35. Stedman, Richard C. (2003). Is it really just a social cinstruction? The construction of the phical environment to sense of place, Socity & Natural Resources, 16(8): 671-685. Smith, Andrew. (2016). Events in the City; Using Public Spaces as Event Venues. London & New York: Routledge. Sun-Young, Rieh. (2003). Boundary and Sense of Place in Traditional Korean Dwelling, Sungkyun Journal of East Asian studies, 2(3): 22-36. Tolle, Alexander (2010). Urban identity policies in Berlin: From critical reconstruction to reconstructing the Wall. Cities,Vol 27, No 5,pp: 348-357. Willams, Daniel R., Vaske, Jerry J. (2003). The measurement of place Attachment: validity and generalizability of a psycholometric approach, Forest Science, 49 (6): 830-840. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,138 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 719 |