تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 744 |
تعداد مقالات | 7,078 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,174,066 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,866,573 |
شهرهای بندرگاهی، روند شکلگیری و الگوی کالبدی (نمونه موردی: کنگان) | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 4، دی 1400، صفحه 281-295 اصل مقاله (4.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2022.17169.1523 | ||
نویسندگان | ||
رحیم جمالی1؛ علی شمس الدینی* 2؛ یعقوب پیوسته گر3 | ||
1دانشجوی دکتری جغرافیای برنامه ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران | ||
2استادیار گروه جغرافیا، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران | ||
3دانشیار گروه معماری و شهر سازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسأله: امروزه میزان رشد و گسترش فیزیکی شهر در جهات عمودی و افقی و میزان تناسب آن با رشد جمعیت به یکی از عوامل مهم مورد توجه مدیران و برنامه-ریزان شهری تبدیل شده است، چرا که به واسطه شناخت میزان و جهات رشد شهری، برنامهریزیهای شهری دقیقتر و سرانههای شهری متناسب با نیاز شهروندان خواهد بود. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل روند شکلگیری و الگوی توسعه کالبدی شهر کنگان با تأکید بر فعالیتهای بندرگاهی است. روش: بر اساس تقسمبندیهای ارائه شده از روششناختی پژوهشهای علمی، این پژوهش کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی ـ تحلیل است که با استفاده از مطالعات کتابخانهای- اسنادی و بررسی آمارهای مربوط به میزان رشد جمعیت و گسترش شهری صورت پذیرفته است. یافتهها: یافتههای پژوهش بیانگر آن است که روند رشد و توسعه شهری کنگان بر اساس مدل هلدرن در فاصله سالهای 95-1345، 61/1 درصد مربوط به رشد جمعیت بوده و در مقابل درصد رشد فیزیکی شهر 61/0- بوده است. همچنین، با توجه به استاندارد مدل آنتروپی شانون میتوان گفت که شهر کنگان در این بازه زمانی دارای رشد پراکنده (اسپرال) بوده است. همچنین در سنجش پراکنش جمعیت شهر کنگان با استفاده از ضریب جینی، در مجموع در توزیع جمعیت به نسبت مساحت در شهر کنگان برای سالهای مختلف ناهماهنگی وجود دارد اما ضریب جینی محاسبه شده برای شهر کنگان 09/0 بوده است که نشان دهنده تعادل نسبی در توزیع جمعیت در بازه زمانی سالهای 1345 تا 1395 است. نتیجهگیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که در روند رشد و توسعه شهری کنگان، فعالیتها و نقشهای بندرگاهی میتواند تأثیرگذار باشد، لذا سیاستگذاران و مدیران شهری کنگان در برنامهریزیهای شهری این شهر نباید از نقش و اهمیت این فعالیتها در توسعه و رشد شهری کنگان غافل شوند. | ||
کلیدواژهها | ||
شهرهای بندرگاهی؛ روند شکل گیری؛ الگوی کالبدی؛ کنگان؛ نفت | ||
مراجع | ||
امانپور، سعید؛ حسنپور، سحر. (1395). سطوح برخورداری از خدمات بهداشت و درمان در شهرستانهای استان خوزستان با بهرهگیری از تکنیک فرایند سلسلهمراتب فازی (Fuzzy AHP)، آمایش محیط، 10 (37)، 64-37.
ایمانی، بهرام؛ فیروزیمجنده، ابراهیم؛ کانونی، رضا. (1395). پراکنش مکانی فضاهای سبز و اولویتبندی تناسب اراضی با هدف مکانیابی بهینهی پارک (مطالعه موردی: شهر اردبیل)، آمایش محیط، 10 (37)، 98-65.
بیرانوند، حجتاله؛ عباسی، حامد؛ سیف، عبداله؛ بابلی موخر، حمید (1398). شناسایی تنگناهای ژئومورفولوژیکی در مکانگزینی و توسعه کالبدی شهر خرمآباد با تأکید بر شاخصهای نئوتکتونیکی، فضای جغرافیایی، 18(65)، 213-191.
پریزادی، طاهر؛ وارثی، حمیدرضا؛ کامران، حسن. (1390). بررسی نقش طرحهای توسعه کالبدی در پراکندهرویی شهری با رویکرد پدافند غیرعامل، جغرافیا و توسعه ناحیهای، 17، 179-209.
پورمحمدی، محمدرضا؛ موذنی، مهدی؛ هادیلی، بهمن. (1397). ارزیابی و تحلیل توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی شهر پارس آباد مغان با استفاده از دادههای سنجش ازدور، مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی (چشمانداز جغرافیایی)، 13(1)، 37-51.
جوادیان کوتنایی، سارا؛ ملماسی، سعید؛ اورک، ندا؛ مرشدی، جعفر. (1393). تدوین الگوی ارزیابی توان زیست محیطی توسعه شهری با بهرهگیری از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) (نمونه موردی: شهرستان ساری)، آمایش سرزمین، 6(1)، ۱۵۳ -۱۷۸.
حاتمینژاد، حسین؛ قربانی، رامین؛ فرهادی، ابراهیم. (1398). بررسی روند توسعه فیزیکی کلانشهر کرمانشاه و ارائه الگوی بهینه جهات رشد، آمایش جغرافیایی فضا، 9(31)، 91-112.
حسینیفر، محسن. (1395). تبیین نقش ساختارهای پنهان در تغییرات سازمان فضایی شهرهای ساحلی (مطالعه موردی: شهر ساحلی بابلسر)، رساله دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: دکتر اسدالله دیوسالار، مرکز تحصیلات تکمیلی و دکتری دانشگاه پیام نور تهران.
خاکپور، براتعلی؛ معروفی، ایوب؛ شریفی، بایزید؛ احمدتوزه، واحد؛ سلیمانی، هادی. (1394). ارزیابی و مکانیابی بهینه جهتهای توسعه فضایی - کالبدی شهر بوکان، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 47(1)، 47-62.
زنگنهچکنی، یعقوب. (1381). تحلیل عوامل تأثیرگذار بر توسعه فیزیکی و ساخت اجتماعی- فضایی شهر مورد شهر سبزوار، رساله دوره دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: دکتر حسین شکویی، دانشگاه تربیت مدرس.
زیاری، کرامتاله؛ قاسمی، سعید؛ مهدی، علی؛ مهدیان بهنمیری، معصومه. (1396). تحلیلی بر وضعیت ساختاری- کالبدی شهر مهاباد از منظر راهبرد توسعه شهری (CDS)، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 49(3)، 504-485.
سیفالدینی، فرانک؛ زیاری، کرامتاله؛ پوراحمد، احمد؛ نیکپور، عامر. (1391). تبیین پراکنش و فشردگی فرم شهری در آمل با رویکرد فرم شهری پایدار، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 44(80)، 155-176.
شیعه، اسماعیل. (۱۳۸۹). مقدمهای بر مبانی برنامهریزی شهری. چاپ ۲۸، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
ضمیری، محمدرضا؛ نسترن، مهین؛ محمدزاده تیتکانلو، حمیده. (1392). تحلیلی بر شکل و روند توسعه فضایی و کالبدی شهر بجنورد در دهه 1380 (با استفاده از آنتروپی شانون، ضریب موران و ضریب گری)، آمایش محیط، 6(23)، 168-180.
کیانی، اکبر؛ سالاریسردری، فرضعلی؛ نوری، مهدی. (1394). بررسی و بازخورد محیط طبیعی در توسعه فیزیکی- کالبدی شهر گلهدار، پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری، 3(3)، 383-405.
لحمیان، رضا. (1396). پایش سازگاری کاربریهای اراضی با برنامهریزی صنعتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهرستان ساری). آمایش محیط، 10(38)، 169-190.
محمودزاده، حسن؛ عابدینی ایرانق، رؤیا. (1398). تلفیق اصول رشد هوشمند و استراتژی توسعه میانافزا در شناسایی ظرفیتهای کالبدی توسعه درونی شهر (مطالعه موردی: منطقه 3 تبریز)، جغرافیا و توسعه، 17(56)، 72-57.
ملکی، سعید؛ شجاعیان، علی؛ فرهمند، قاسم. (1396). رتبهبندی مناطق شهری از لحاظ توسعهیافتگی کالبدی- فضایی با رویکرد توسعه پایدار شهری و تلفیق عملگر فازی GIS و FAHP (مورد شناسی: مناطق چهارگانه شهر ارومیه)، جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، 7(25)، 74-57.
مولائیقلیچی، محمد. (1392). سنجش روند پراکندهرویی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند (مطالعه موردی: منطقه 2 تهران)، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما: دکتر ابوالفضل مشکینی، دانشگاه تربیت مدرس.
نیکپور، عامر؛ رضازاده، مرتضی؛ الهقلی تبار نشلی، فاطمه. (1398). الگوی گسترش کالبدی شهر آمل با رویکرد رشد هوشمند شهری، آمایش جغرافیایی فضا، 9(31)، 175-190.
نیکپور، عامر؛ رضازاده، مرتضی؛ الهقلی تبارنشلی، فاطمه. (1397). ظرفیتسنجی فرم محلات بر اساس الگوی شهر فشرده مطالعه موردی: شهر بابلسر، شهر پایدار، 1(2)، 95-79. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 531 |