تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,137,365 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,854,737 |
بررسی و تحلیل برخی از دیدگاههای زبانی امامبخش صهبایی با تکیه بر شرح سه نثر ظهوری | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 9، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اسفند 1400، صفحه 217-247 اصل مقاله (1.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2022.20659.1558 | ||
نویسندگان | ||
مهدی باقری* 1؛ محمد خاکپور2؛ محمد مهدی پور3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
3استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
چکیده | ||
اثر هنری دیگرگونه نگریستن است و این نگرش هنری در کارکردهای زبانی آشکار میگردد. بهرهگیری از عناصر زبانی نیز، نشانگر نگرش هنری هنرمند است؛ به این معنا که نویسنده با بهکارگیری زبان هنری اثرش را فصیح و بلیغ و تأثیرگذار میگرداند. در پژوهش پیشِ رو به روش توصیفی-تحلیلی سعی کردهایم به خوانش عناصر تازۀ کتاب «شرح سهنثر ظهوری» که نمایندة نقد زبانشناسی نوظهور قرن نوزدهم میلادی در شبهقاره است بپردازیم؛ عناصر تازهای چون اختلاف لغات براساس اختلاف مصوت و صامت، بدلالبدل نوع تازهای از ابدال، توافقاللسانین در مبحث لغت. هدف اصلی این پژوهش، کشف و معرفی این عناصر تازۀ زبانی است که در حوزۀ زبانشناسی دورة صهبایی مطرح بودهاست. دستاوردها گویای این است که شارح بهخوبی توانسته در شرح اثر، ارتباط بین سه عنصر اساسی پدیدآورنده، متن و مخاطب را حفظ و موازین علمی زبانشناسی را که هنوز در حال تکوین بوده، رعایت کند. همچنین او بهخوبی توانستهاست مسائل زبانی دورۀ خود را، طبق اصول و موازین علمی روزگار در آثار خود پی بگیرد. بازخوانی علمی آرای زبانی صهبایی و معاصرانش میتواند برای مخاطب در ادراک آثار ادبی این دوره، شعرشناسی، نثرپژوهی و در نتیجه، غنابخشی به ظرفیتهای نقد زبانی مؤثر افتد. | ||
کلیدواژهها | ||
صهبایی؛ شبهقاره؛ نقد زبانی؛ توافقاللسانین؛ بدلالبدل | ||
مراجع | ||
آرزوی اکبرآبادی، س. 1991. مثمر، با مقدمه و تصحیح ریحانه خاتون، پیش لفظ از ابواللیث صدیقی، پاکستان.
آرلاتو، آ. 1373. درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، ترجمۀ ی. مدرسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
آزاد کریمی، م. 1922. نگارستان فارس، پریس لاهور.
ابنفارس. 1378. معجم مقاییساللغه، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ابنمنظور. 1414. لسانالعرب، بیروت: دارصادر.
ارژنگ، غ. 1374. دستور زبان فارسی امروز، تهران: قطره.
اینجوی شیرازی، ج. 1351. فرهنگ جهانگیری، مشهد: دانشگاه مشهد.
باقری، م. 1380. واجشناسی تاریخی زبان فارسی، تهران: قطره.
باقری، م. 1396. مقدمات زبانشناسی، تهران: نشر قطره.
بارتلمه، ک. 1384. تاریخچۀ واجهای ایرانی، ترجمۀ و. دومانیان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
برهان. 1334. برهان قاطع، بهاهتمام م. معین، تهران: زوار.
پاکباز، ر. 1388. نقاشی ایرانی از دیرباز تا امروز، تهران: زرینوسیمین.
جوادی، س.ک. 1312. آغاز و ارتقاءِ دستورنویسی فارسی در شبهقاره پاکستان و هند، دانشگاه لاهور.
چندبهار، ت. 1380. بهار عجم، تصحیح ک. دزفولیان، تهران: طلایه.
حقشناس، ع. 1369. آواشناسی (فونتیک)، تهران: آگاه.
خانلری، پ. 1365. تاریخ زبان فارسی، تهران: نشر نو.
دهخدا، ع. 1373. لغتنامه، زیر نظر م. معین و س.ج. شهیدی، تهران: دانشگاه.
رامپوری، نجمالغنی خان صاحب. 1919. نهجالادب، لکهنو، نولکشور.
رجایی، م. 1353. معالمالبلاغه در علم معانی و بیان و بدیع، شیراز: دانشگاه پهلوی.
رحیمپور، م. 1385. «زوایدالفواید»، آیینۀ میراث، 4 (2و3): 320-331.
رحیمپور، م. 1387. «دیدگاههای آواشناختی سراجالدین علیخانآرزو براساس رسالۀ مثمر»، کتاب ماه ادبیات، (129): 12 -23.
روبینز، آر.اچ،. 1370. تاریخ مختصر زبانشناسی، ترجمۀ ع. حقشناس، تهران: نشر مرکز.
ریحانه خاتون. 1382. «خانآرزو و نظریۀ توافقلسانین»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ایرانشناسی، تهران: انتشارات بنیاد ایرانشناسی، ج 1: 233-309.
سوسور، ف. 1396. دورۀ زبانشناسی عمومی، ترجمۀ ک. صفوی، تهران: هرمس.
سیفی، ر و دیگران. 1392. «پیشینۀ نفوذ واژههای ایرانی در زبانهای هندی»، فصلنامۀ مطالعات شبهقاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، 5 (16): 71 -90.
سیوطی. 1998م. المزهر فی علوم اللغه و انواعها، بیروت: دارالکتب العلمیه.
شفیعی کدکنی، م. 1385. شاعری در هجوم منقدان، تهران: سروش.
شمس قیس. 1327. المعجم فی معاییر اشعار العجم، به سعی و اهتمام ا. براون، بیروت: کاثولیکیه آباء یسوعیین.
صادقی، ع. 1379. نگاهی به گویشنامههای ایرانی (مجموعۀ نقدها و بررسیها)، تهران: نشر دانشگاهی.
صادقی، ع. 1380. مسائل تاریخی زبان فارسی (مجموعۀ مقالات)، تهران: سخن.
صدرالدین حاجسیدجوادی، س.ح. 1372. دستورنویسی فارسی در شبهقاره، اسلامآباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
صهبایی دهلوی مولوی. 1906. شرح سه نثر ظهوری، لکهنو: مطبع نولکشور.
صهبایی دهلوی مولوی. 1978. کلیات صهبایی، جلد اول، جمعآوری شده: منشی دیندیال، کانپور: مطبع نظامی.
صهبایی دهلوی مولوی. 1880. کلیات صهبایی، جلد دوم، حصه اول و حصه دوم، لکهنو: مطبع نولکشور.
عطار نیشابوری. 1383. منطقالطیر، مقدمه، تصحیح و تعلیقات م. شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
عفیفی، ر. 1374. اساطیر و فرهنگ ایران در نوشتههای پهلوی، تهران: توس.
فتوحی، م. 1385. نقد خیال: نقدِ ادبی در سبکِ هندی، تهران: سخن.
قرآن کریم. 1378. ترجمۀ الهی قمشهای، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
قریب، ع و دیگران. 1373. دستور زبان فارسی پنج استاد، تهران: نشر جهان.
فارابی. 1968. الألفاظ المستعملة فیالمنطق، بهکوشش م. مهدی. بیروت: دارالمشرق.
گارگش، ر. 1390. «دیدگاههای زبانشناختی مثمر خانآرزو»، ترجمۀ م. رحیمپور، مزدکنامه، یادبود چهارمین سال درگذشت مزدک کیانفر: 661-668.
محمدیان، ب و دیگران. 1380. دایرةالمعارف کتاب مقدس، تهران: روز نو.
مجتبایی، ف. 1398. نحو هندی و نحو عربی (همانندیها در تعریفات، اصطلاحات و طرح قواعد)، تهران: کارنامه.
مشکوهالدینی، م. 1370. ساخت آوایی زبان، مشهد: دانشگاه فردوسی.
مشکور، م. 1346. فرهنگ هُزوارشهای پهلوی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
معین، م. 1369. اسم مصدر، حاصل مصدر، تهران: امیرکبیر.
نصیری، ص. بیتا. دستور المپندی، نسخۀ خطی به کتابت اجودهیا پرشاد، اندازۀ 12سطر درصفحه، کتابخانۀ دانشگاه پنجاب هند.
هاشمی م. 1996م. تحول نثر فارسی در شبهقاره در دورۀ تیموریان متأخر، اسلامآباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
هوبشمان، ه. 1386. تحول آوایی زبان فارسی، ترجمۀ ب. معینی سام، تهران: امیرکبیر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 676 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154 |