پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 708 |
| تعداد مقالات | 6,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,200,249 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,311,896 |
تعبیر کنایه در زبان فارسی بر مبنای دیدگاهی ادراکی | ||
| زبان فارسی و گویش‌های ایرانی | ||
| دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، فروردین 1400، صفحه 269-286 اصل مقاله (906.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2021.18125.1496 | ||
| نویسنده | ||
| راحله گندمکار* | ||
| استادیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| کنایه در سنت مطالعة بلاغت به سخنی اطلاق میشود که دارای دو معنی است و مخاطب با توجه به شرایط از مفهوم صریح آن به مفهوم ضمنیاش پی میبرد. نگاهی به پیشینة مطالعة کنایه نشان میدهد که این صنعت که امروزه دیگر صرفاً محدود به حوزة ادب نیست و در گفت‌وگوهای روزمرة سخنگویان کاربرد عام دارد، همواره با فرایندهای دیگری نظیر استعاره، مجاز، معنی ضمنی و جز آن خلط شده‌است. در مقالة حاضر، ضمن اشاره به این همپوشیها به دنبال آنیم تا تعریف مشخص و مستقلی از کنایه به دست دهیم. بهویژه میکوشیم تا از منظری تحلیلی ـ توصیفی و به کمک دادههای متعدد از جملات روزمرة سخنگویان زبان در چارچوب نگرشی ادراکی به بررسی چگونگی درک و تعبیر کنایه بپردازیم. این پژوهش نشان میدهد که سخنگویان با تکیه بر اطلاعات بافتهای ادراکی، اعم از بافت زبانی یا بافت A، بافت موقعیتی یا B و اطلاعات از پیشموجود در حافظه یا بافت C کنایه را تعبیر میکنند. در این میان، وجود اطلاعی خاص در بافت C نقشی عمده ایفا میکند که براساس آن، هر جملهای را میتوان در معنی متناقضش تعبیر کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کنایه؛ دیدگاه ادراکی؛ بافت ادراکی؛ تعبیر معنایی | ||
| مراجع | ||
|
ذوالفقاری، ح. 1387. «تفاوت کنایه با ضرب‌المثل»، پژوهش زبان و ادبیات فارسی. ش. ۱۰: ۱۰۹-۱۳۳.
رجائی، م.خ. 1353. معالم‌البلاغه در علم معانی و بیان و بدیع. شیراز: دانشگاه شیراز.
شمیسا، س. 1370. بیان، تهران: فردوس و مجید.
شمیسا، س. 1374. بیان و معانی. تهران: فردوس.
صفوی، ک. 1389. سرگردان در فلسفة ادبیات. تهران: انجمن شاعران ایران.
صفوی، ک. 1391. «حذف یا کاهش» در نوشتههای پراکنده (دفتر اول؛ معنی‌شناسی)، تهران: انتشارات علمی.
صفوی، ک. 1393. آشنایی با نشانهشناسی ادبیات، تهران: انتشارات علمی.
صفوی، ک. 1395. فرهنگ توصیفی مطالعات ادبی، تهران: انتشارات علمی.
صفوی، ک. 1396. تعبیر متن، تهران: انتشارات علمی.
عباسپور، ه. 1381. «کنایه» در فرهنگنامة ادبی فارسی؛ گزیدة اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی (دانشنامة ادب فارسی (2). به سرپرستی ح. انوشه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: 1164-1165.
عباسپور، ه. 1381. «آیرونی» در فرهنگنامة ادبی فارسی؛ گزیدة اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی (دانشنامة ادب فارسی (2). به سرپرستی ح. انوشه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: 84.
کزازی، م. 1373. بدیع، تهران: ماد.
گندمکار، ر. 1399. فرهنگ توصیفی معنی‌شناسی، تهران: علمی.
موحد، ض. 1368. درآمدی به منطق جدید، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
وحیدیان کامیار، ت. 1375. «کنایه، نقاشی زبان»، نامة فرهنگستان، ش. ۸: ۵۵-۶۹.
Saeed, J. 2016. Semantics (4th ed.). Oxford: Blackwell. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 674 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 489 |
||