پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 708 |
| تعداد مقالات | 6,666 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,207,407 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,318,819 |
خوانش و تحلیل لاکانی حکایت «شهریار و برادرش شاهزمان» | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 4، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اسفند 1400، صفحه 75-98 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2020.14317.1821 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس براری جیرندهی1؛ علی صفایی سنگری* 2؛ علیرضا نیکویی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| چکیده | ||
| امروزه مطالعات بینارشته‌ای و نقد روان‌کاوانه، افق‌های تازه‌ای به روی پژوهشگران گشوده‌‌است. قصّه‌های هزارویک‌شب تاکنون در اشکال گوناگونی مورد ارزیابی قرار‌گرفته‌اند، اما جنبة روانکاوی قصه‌ها کمتر موردتوجه قرار گرفته‌است. درون‌مایة حکایت «شهریار و برادرش شاهزمان»، بیانگر مشکلی منحصر به تمدن است، که بررسی آن می‌تواند دریچه‌های تازه‌ای از معانی نهفته را به روی مخاطبان بگشاید. با‌آنکه فروید، پدر روانکاوی، به خوانش آثار شاعران و نویسندگان از‌جمله داستان‌های وهم‌آمیز و فراواقع‌گرا روی‌آورده بود و منشأ الهام خود و آنها را با دو روش متفاوت، یکی می‌دانست (شریعت کاشانی، 1393: 13)، ولی در ادبیات روزگار ما، نقد روان‌کاوانه، آن‌‌گونه که شایسته است، حضور برجسته‌ای ندارد و یا مورد نقد شدید کسانی است که از نظریه‌پردازانی چون فروید، لاکان و دیگران حمایت نمی‌کنند. توانایی‌های تحلیلیِ روانکاوی و استعداد آن در تفسیرگری، ما را بر آن داشت که با توجه به نظریات لاکان، حکایت بنیادین و اصلی هزارویک‌شب را رمزگشایی کنیم. نظریات لاکان با همة مشکل‌فهمی، نه کژفهمیِ مفاهیم فروید را در بر دارد و نه در آن از برترشماریِ روانشناسی واقع‌گریز و عرفان‌زدة یونگ خبری است. این مقاله با نگاه لاکانی به ریشه‌های حکایت شهریار و برادرش شاهزمان می‌پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شهریار؛ شهرزاد؛ روانکاوی؛ لاکان؛ هزارویک‌شب | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی‌پور، آ. و صدرایی، ر. 1397. «ناگفته‌های قصه‌گویی شهرزاد از منظر روانشناسی ژاک لکان». فصلنامه علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی، (35): 1-18.
استاوراکاکیس، ی. 1392. لکان و امر سیاسی، ترجمه م. جعفری، تهران: ققنوس.
استیس، و. ت. 1376. عرفان و فلسفه، ترجمه ب. خرمشاهی. تهران: سروش.
اسحاقیان، ج. 1396. بوطیقای نو و هزارویک‌شب، تهران: فراز.
پ‍ای‍ن‍ده، ح. 1388. «نقد شعر زمستان از منظر نظریه روانکاوی لکان». فصلنامه زبان و ادب پارسی، (42): 46-27.
تسوجی، ع. 1383. هزارویک شب، تهران: هرمس.
حیدری، ف. و فرد، م. 1392. «خوانش لکانی روان‌پریشی رمان بوف کور». پژوهش ادبیات معاصر جهان، (2): 43-61.
دزفولیان، ک.؛ مولودی، ف. و یزدخواستی، ح. 1388. «نقد روانکاوی بر شعر هملت شاملو». ادب‌پژوهی، (9): 69-78.
ژیژک، ا. 1382. «چگونه آنان که گول نخورده‌اند به خطا می‌روند». ترجمه م. فرهادپور، ارغنون، 22: 167- 192.
ژیژک، ا. 1388. کژ نگریستن، ترجمه م. اسلامی. و ص. نجفی، تهران: رخ‌داد نو.
ژیژک، ا. 1395. از نشانگان خود لذت ببرید، ترجمه ف. محمدی. زنجان: هزاره سوم.
شریعت کاشانی، ع. 1393. روانکاوی و ادبیات و هنر؛ از فروید تا ژاک دریدا، تهران: چاپ و نشر نظر.
صابری، ف. ن.؛ صدیقی، م. و خجسته، ف. 1397. «خوانش لکانی رمان عامه‌پسند پریچهر». نقد و نظریه ادبی، (1): 93-115.
فرضی، س. و زرقانی، م. 1388. «تحلیل انقلاب روحی سنایی بر‌اساس نظریه ژک لکان». جستارهای ادبی، (166): 87-110.
فروید، ز. 1395. «ضمیر ناخودآگاه». تلی از تصاویر شکسته، ترجمه ش. وقفی‌پور. تهران: چشمه. 11-37.
فینک، ب. 1397. سوژه لکانی بین زبان و ژوئیسانس، ترجمه م. ع. جعفری. تهران: ققنوس.
لکان، ژ. 1397الف. اضطراب: دفتر دوم: بازبینی وضع ابژه، ترجمه ص. راستگار. تهران: پندار تابان.
لکان، ژ. 1397ب. اضطراب: دفتر سوم: شکل‌های ابژه a، ترجمه ص. راستگار. تهران: پندار تابان.
لکان، ژ. 1398. آموزه من، ترجمه ا. کیانی‌خواه. تهران: حرفه نویسنده.
لوفلر دلاشو، م. 1386. زبان رمزی قصه‌های پریوار، ترجمه ج. ستاری. تهران: توس.
لوئیز ف. ف.، م. 1397. پریانه‌ها: زن در افسانه‌های پریان، ترجمه م. صدرزاده. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
مرادی، ن.؛ تسلیمی، ع. و خزانه‌دارلو، م. ع. 1395. «خوانش شعر مرگ ناصری از منظر لکان». نقد و نظریه ادبی، (6): 121-141.
هومر، ش. 1388. ژاک لکان، ترجمه م. ع. جعفری و م. ا. طاهائی. تهران: ققنوس.
یونگ، ک. گ. 1359. انسان و سمبول‌هایش، ترجمه ا. صارمی. تهران: امیرکبیر. Freud, S. 1990. The Question of lay analysis; an introduction to psychoanalysis, in SE. vol. 20. New York: Norton. Lucan, J. 1974. The Seminar of Jacques Lacan, Book XXI: Les Non-Dupes Errant, 1973-1974. trans. C. Gallagher. New York: Norton. Lucan, J. 1982. “God and the Jouissance of the Woman”. in Feminine Sexuality: Jacques Lacan and the Ecole Freudienne, ed. J. Mitchell and J. Rose. New York: Norton. Lucan, J. 1988. The Seminar of Jacques Lacan: Book 1, Freud's Papers on Technique. 1953-1954. ed. J.-A. Miller. trans. J. Forrester. Cambridge: Cambridge University press. Lucan, J. 1964. The Seminar of Jacques Lacan: The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis, Book XI . Ed. J. A. Miller. Trans. A. Sheridan. London.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,226 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 464 |
||