تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,162,756 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,862,195 |
تحلیل و بررسی تنوع واژگانی در آبادیهای شهرستان خرمآباد | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، فروردین 1400، صفحه 103-128 اصل مقاله (1.21 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2021.18724.1518 | ||
نویسنده | ||
رضا امینی* | ||
استادیار زبانشناسی همگانی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
دادههای این پژوهش از اطلس زبانی استان لرستان اقتباس شده که در قالبِ اصطلاحات خویشاوندی، واژههای مربوط به عینیتهای طبیعی، واژههای مرتبط با بدن انسان، نام حیوانات، واژههای مربوط به گیاهان، واژههای مربوط به عینیتهای انسانساز، ضمیرها، قیدهای اشاری- مکانی و ادات پرسشی و عددها دستهبندی شدهاند. گونههای زبانیِ آبادیهایی که دادههای آنها بررسی و تحلیل شدهاند، از زبانهای لُری و لکی هستند که دادههای هر یک به صورت جداگانه بررسی و تحلیل شدهاست. پیکرة بررسیشده، هم تنوع دَرخورِتوجه زبانی شهرستان خرمآباد را نشان میدهد و هم تنوع واژگانیِ گونههای زبانی آبادیهای این شهرستان را. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در هر دو زبان لری و لکی، مقولۀ واژگانی «عددها» کمترین ضریب تنوع، و مقولۀ واژگانیِ «عینیتهای انسانساز» بیشترین ضریب تنوع را در میان مقولههای واژگانی بررسیشده داشتهاند. همچنین بررسی دادهها نشان میدهد که واژههایی همچون «پدر»، «زبان»، «نان» و «خون» کمترین تنوع را در گونههای زبانی بررسی شده داشتهاند، و از اینرو آنها را باید از بنیادیترین واژههای این گونههای زبانی دانست. | ||
کلیدواژهها | ||
گونۀ زبانی؛ ضریب تنوع؛ لُری؛ لَکی؛ تنوع زبانی؛ لرستان | ||
مراجع | ||
استاجی، ا. 1394. «بررسی اصطلاحات خویشاوندی در زبان فارسی»، زبانشناسی و گویشهای خراسان، (13): 1-19.
افغانینویس، ع. 1369. لغات عامیانۀ فارسی افغانستان، بلخ: موسسۀ تحقیقات و انتشارات بلخ.
امانالهی بهاروند، س. 1379. «لُرها: تحلیلی تاریخی– جامعهشناختی»، فصلنامه مطالعات ملی، 6 (6): 221 -242.
امانالهی بهاروند، س. 1393. قوم لُر پژوهشی دربارۀ پیوستگی قومی و پراکندگی جغرافیایی لُرها در ایران، تهران: آگه.
ایزدپناه، ح. 1381. فرهنگ لری، تهران: اساطیر.
پشتدار، ع. 1376. «لرها و لرستان از دیدگاه ولادمیر مینورسکی»، ایرانشناخت، (7): 160 -183.
تفکری رضائی، ش. و ع. امیدی 1993. «پسوندهای فعلی در گویش لکی: ساخت ارگتیو، مطابقه فاعلی یا ضمیر پیوسته؟»، پژوهشهای ایرانشناسی، (1): 37 -55.
حصوری، ع. 1342. گزارش گویشهای لری، تهران: کتابخانۀ طهوری.
دبیرمقدم، م. 1392. ردهشناسی زبانهای ایرانی، تهران: سمت.
رضایتی کیشهخاله، م.، ا. خادمی ارده 1378. فرهنگ موضوعی تالشی به فارسی، رشت: انتشارات دانشگاه گیلان.
زرینجویی، م. 1396. گزارش گردآوری و مستندسازی گویشهای محلی شهرستان خرمآباد، تهران: پژوهشکده، زبانشناسی، کتیبهها و متون، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
سبزعلیپور، ج. 1391. فرهنگ تاتی دروی، رشت: فرهنگ ایلیا.
سبزعلیپور، ج.، ع. یوسفینژاد کرنق 1396. فرهنگ تاتی کرنقی، رشت: فرهنگ ایلیا.
طوسی، ا. 1337. «فهلویات لری»، نشریۀ دانشکده ادبیات تبریز، (45): 1- 16.
کیا، ص. 1340. راهنمای گردآوری گویشها، تهران: انتشارات ادارۀ فرهنگ عامه.
لُکوک، پ. 1393. «گویشهای جنوب غرب ایران»، راهنمای زبانهای ایرانی، جلد دوم: زبانهای ایرانی نو، ویراستار رودریگر اشمیت، ترجمۀ فارسی زیر نظر ح. رضائی باغبیدی، مترجمان: آ. بختیاری، ع. بهرامی، ح. رضائی باغبیدی و ن. صالحینیا، تهران: انتشارات ققنوس، 576-563.
مردوخ روحانی، م. 1392. فرهنگ فارسی- کُردی، سنندج: دانشگاه کردستان.
مستوفی، ح. 1394. تاریخ گزیده، با اهتمام ع. نوائی، تهران: امیرکبیر.
مستوفی قزوینی، ح. 1389. نزههالقلوب، المقالهالثالثه در وصف بُلدان و ولایات و بُقاع، تصحیح و تحشیۀ گای لیستِرانج، تهران: اساطیر.
معین، م. 1360. فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.
کلکی، ب.، ح. نادری و ی. مجیدزاده (1343). «آگاهیهائی درباره ایلها و طایفههای لُر خرّمآباد»، هنر و مردم، مرداد 1343، (22): 2 -7.
وارداف، ر. 1393. درآمدی بر جامعهشناسی زبان، ترجمه ر. امینی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و نشر بوکا.
Anonby, E. J. 2003. “Update on Luri: How many Languages?”, JRAS, Seris, (13): 171-197. Anonby, E. J. 2004/2005. “Kurdish or Luri? Laki’s disputed identity in the Luristan province of Iran”, Kurdische Studien, (4+5): 7-22. Fattah, I. K. 2000. Les Dialectes Kurdes Meridionaux: Etude Linguistique et Dialectologique (ACTA Iranica), Leuven: N. V. Peeters. Geeraerts, D. 2018. Ten Lectures on Cognitive Sociolinguistics, Leiden: Brill. Geeraerts, D., S. Grondelaers, P. Bakema 1994. The Structure of Lexical Variation: Meaning, Naming, and Context, Berlin: Mouton de Gruyter. Kostić, S. 1997. “Structure and Origin of the Kinship Terminology in Roma’s Language”, Asian and African Studies, (6): 9-20. Mackenzie, D. N. 1961. “The Origins of Kurdish”, Transactions of the Philological Society, Vol. 60, Issue 1. McCarus, E. N. 2009. “Kurdish”, in The Iranian Language, (edited by Gernot Windfuhr), London: Routledge. Moradi, S. 2015. Laki Verbal Morphosyntax, MA thesis in Linguistics Theory and Typology, Lexington, Kentucky: University of Kentucky. Morgan, J. MCMIV/1904. Études Linguistiques, Dialectes Kurdes, Langues et Dialects du Nord de la Perse, Paris: Imprimerie Nationale. Swadesh, M. 1971. The Origin and Diversification of Language, Joel Sherzer (edt.), forwaed by Dell Hymes, Chicago: Aldine-Atherton. Weinreich, U. 1953. Languages in Contact: Findings and Problems, The Hauge: Mouton Publishers.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 879 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 663 |