پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,108 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,239,988 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,897,715 |
جایگاه گروه های نیابتی در راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران | ||
| سیاست جهانی | ||
| مقاله 5، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 35، اردیبهشت 1400، صفحه 131-162 اصل مقاله (1.58 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/wp.2021.17992.2653 | ||
| نویسندگان | ||
| فرشاد رومی* 1؛ احسان کاظمی2 | ||
| 1استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2استادیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی & دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی &; دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| توسل به گروههای نیابتی و جنگهای واسطه ای ریشه در رقابت ابرقدرتها در دوران جنگ سرد دارد. پس از فروپاشی نظام دوقطبی، بازیگران اصلی در غرب آسیا به طور فزاینده بجای برخورد مستقیم نظامی ترجیح داده اند از این گروهها استفاده کنند که خود عاملی اساسی در بازتعریف نظم منطقه ای بوده است.در همین راستا هدف این پژوهش فهم جایگاه گروه های نیابتی در راهبرد سیاست خارجی ایران است. سوال اصلی این است که:«علت اِقبال و توجه جمهوری اسلامی ایران به گروههای نیابتی در خاورمیانه پس از فروپاشی نظام بین الملل دوقطبی چیست و این گروهها در راهبرد امنیت ملی ایران چه جایگاهی دارند»؟ فرضیه پژوهش از این قرار است که: «ایران با رهیافتی امنیت محور با هدف افزایش عمق استراتژیک و نیز با رهیافتی منفعت محور برای حل پارادوکس تنش زدایی در مناسبات بین المللی همزمان با حفظ آرمانها به دنبال حمایت از گروههای نیابتی در منطقه بوده و جایگاه این گروهها در راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی نهادینه کردن نوعی موازنه در برابر تهدیدات دشمنان در مناطق پیرامونی ایران است». براساس یافته های تحقیق، حمایت از گروههای همسو در منطقه براساس یک منطق استراتژیک و نوعی نبرد نامتقارن در مقابل توطئه های آمریکا برای دفاع از موجودیت و تامین امنیت ملی جمهوری اسلامی است که گاهاً این منطق استراتژیک همسو با تفکرات ایدئولوژیک قرار گرفته و به نوعی همدیگر را تکمیل و تقویت می کنند. چارچوب نظری پژوهش واقعگرایی نئوکلاسیک(نظریه موازنه تهدید) و روش پژوهش تاریخی - تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها کتابخانه ای و اسنادی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "موازنه تهدید"؛ "امنیت ملی"؛ "هژمون"؛ "محور مقاومت"؛ "بازدارندگی" | ||
| مراجع | ||
|
ابوالحسن شیرازی، حبیباله (1394)، «میزان‌سنجی تاثیر عنصر رقابت بر جنگهای نیابتی ایران و عربستان»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 1، صص 102-77.
اکبری، علیرضا (1395)، «بررسی تاریخی راهبردی سیاست خارجی آیتالله هاشمی‌رفسنجانی»، تاریخ استخراج:12/2/1399، سایت دیپلماسی ایرانی، http://irdiplomacy.ir/fa/news/1966257
اندیشکده شورای آتلانتیک (1396)، «پرده برداری از انقلاب: نگاهی نزدیک‌تر به حضور و نفوذ ایران در غرب آسیا (خاورمیانه)، تاریخ استخراج:18/2/ 1399، پایگاه خبری – تحلیلی مشرق نیوز، https://www.mashreghnews.ir/news/775671/
آدمی، علی ، کشاورز مقدم، الهام (1394)، «جایگاه مجموعه امنیتی محور مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، مجله مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 14، صص 19- 1.
آقایی، سید داوود (1387)، «جایگاه اتحادیه اروپا در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره سازندگی»، فصلنامه سیاست، دوره 37، شماره 3. صص 28-1.
باقریدولتآبادی، علی، ابراهیمی، حسین (1395)، «توسعه محوری در دولت سازندگی و الزامات آن برای سیاست خارجی ایران»، فصلنامه دولت پژوهی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال دوم، شماره 6، صص 173-133.
برزگر، کیهان (1388)، «سیاست خارجی ایران از منظر رئالسیم تدافعی و تهاجمی»، فصلنامه بینالمللی روابط خارجی، سال اول، شماره اول، بهار.
پارساپور، روزبه (1394)، «جنگهای نیابتیِ منطقه و طرح خاورمیانه بزرگ»،تاریخ استخراج:12/1/1399، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، https://www.irna.ir/news/81727252/
حاجی یوسفی، امیرمحمد (1381)، «نظریه والتز و سیاست خارجی ایران: مطالعه مقایسهای دوران جنگ سرد و پسا جنگ سرد»، تهران: فصلنامه سیاست خارجی، شماره 4. صص 1030- 1005.
حاجی یوسفی، امیر محمد (1384)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پرتو تحولات منطقهای )۱۹۹۱ – ۲۰۰۱(، وزارت خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ص6.
حسینی، دیاکو (1397)، عوامل موثر در قدرت اول شدن منطقهای ایران، تاریخ استخراج:25/12/1398، دیپلماسی ایرانی،http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1979391/
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1390)، «واقعگرایی نئوکلاسیک و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، سال25، شماره2. صص 294-275.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1391)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سمت.
رمضانی، روح الله (1392)، چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، نشر نی، صص.65-55.
سلیمی، حسین و ابراهیمی، منار (1393)، «مبانی نظری و فرانظری و نقد نظریه واقعگرایی نئوکلاسیک»، فصلنامه پژوهشهای روابط بینالملل، دوره نخست، شماره 17، صص 42 -13.
سیمبر، رضا ، صالحیان، تاجالدین (1391)، «تحولات نظام بین الملل پس از جنگ سرد و تنوع جدید موازنه قوا»، دو فصلنامه سیاست و روابط بینالملل، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان، صص ۵۱-۳۴.
سهرابی، محمد (1396)، «تهاجم نظامی امریکا به عراق و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات روابط بینالملل، سال دهم، شماره 38. صص 67-39.
عباسی، محمد ، بابایی، حسین (1393)، «موازنه نرم؛ نگاه چینی به تقابل ایالات متحده آمریکا با جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه امنیت پژوهی، دوره 13، شماره 45، صص 123-109.
فرهادی، علی ، نصیرزاده، عزیز (1397)، «سناریوهای جنگ محتمل علیه جمهوری اسلامی ایران»، آینده پژوهی دفاعی، سال سوم، شماره 8. صص 50-29.
قوام، عبدالعلی ، ایمانی، همت (1391)، «نظریۀ رئالیستی اتحاد در روابط بینالملل»، رهیافتهای سیاسی بینالمللی، شماره30. صص 66-37.
قیاسوندی، فاطمه ، ترکاشوند، جلال (1396)، «آمریکا، جنگهای نیابتی و امنیت خاورمیانه»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، شماره 4. صص 205-167.
کلارک، کالین ، اسمیت، فیلیپ (1394)، «پیروزی بر داعش عامل تقویت نفوذ منطقهای ایران»، اندیشکده «رَند» و مؤسسه واشینگتن، تاریخ استخراج:31/6/1398، پایگاه خبری و تحلیلی مشرق نیوز، https://www.mashreghnews.ir/news/808139/
متقی، ابراهیم، (1389)، «ارزیابی مقایسهای تهدیدهای آمریکا در برخورد با ایران»، فصلنامه آفاق امنیت، سال سوم، شماره 6. صص30-7.
محمدی، مهدی (1397)، «منطق برنامه منطقهای ایران»، تاریخ استخراج: 27/11/1398، خبرگزاری فارس، https://www.farsnews.com/news/13971127000496
محمودی رجا، سید زکریا (1394)، «ائتلاف عربستان ـ ترکیه برای کاهش نفوذ محور مقاومت در منطقه و راهکاری داخلی و منطقهای ایران برای خنثی کردن آن»، تاریخ استخراج:12/12/1398،پایگاه خبری تحلیلی بصیرت، https://basirat.ir/fa/news/287896/
مردانه، وحید (1394)، «گزارش سیاسی جنگ نیابتی منطقه؛ زادۀ جنگ سرد منطقهای امریکا با ایران»، تاریخ استخراج:13./8/1398، http://nedains.com/fa/news/312963
مرشایمر، جان (1393)، تراژدی سیاست قدرت‌های بزرگ، ترجمه غلامعلی چگنی‌زاده، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه.
مشیرزاده، حمیرا (1394)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، تهران: انتشارات سمت.
مصلینژاد، عباس ، صمدی، علی (1397)، «سیاستگذاری راهبردی عربستان در روند گسترش ژئوپلتیک بحران خاورمیانه»، فصلنامه سیاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 48، شماره 1، 1397، صص 179-219.
مصلینژاد، عباس (1390)، «ایران و ضرورت تشکیل پیمان دفاعی: رهیافتها و فرایندها»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره اول، صص 135-111.
موسوی، سید محمد ، غفوری، مجتبی ، ملکوتیان، مصطفی (1395)، «تبیین سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه»، مطالعات انقلاب اسلامی، سال سیزدهم، شماره 47. صص 67-49.
نوازنی، بهرام (1384)، «تبیینی بر «نه شرقی، نه غربی» بررسی شعارهای اصلی مطرح‌شده در انقلاب اسلامی»، ماهنامه زمانه، شماره 42-41. صص 70-63.
والت، استفان (1391)، «تهدیدهای آمریکا، ایران را به تقویت قدرت بازدارندگی ترغیب کرد»، تاریخ استخراج:13/12/1398، خبرگزاری فارس، https://www.farsnews.com/printnews/13911004000632
یعقوبی، سعید (1387)، «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران سازندگی»، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
هاشمی رفسنجانی، اکبر (1395)، «نقد وارزیابی سیاست خارجی دولت سازندگی؛ باید راه حل مشکلات را در مدیریت کشور دنبال کنیم»، مصاحبه با آیتالله هاشمی رفسنجانی، تاریخ استخراج: 8/5/1398، فصلنامه مطالعات بینالمللی،
هدایتی شهیدانی، مهدی ، مرادی کالرده، سجاد (1393)، «مؤلفههای مؤثر بر سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری: تحلیلی چند سطحی»، فصلنامه آفاق امنیت، سال هفتم، شماره 23.صص 255-229.
Brooks, Stephen & Wohlforth, William C. (2005), “Hard Times for Soft Balancing”, International Security, Vol. 30, No. 1, pp.72-108.
Daoud, David (2015), “Meet the Proxies: How Iran Spreads Its Empire through Terrorist Militias”. The Tower Magazine, No.24. Available at: http://www.thetower.org/article/meet-the-proxies-how-iran-spreads-its-empire-through-terrorist-militias/
Fisher, Max (2016), “How the Iranian-Saudi Proxy Struggle Tore Apart the Middle East”, The New York Times, (NOV. 19, 2016), Available at: https://www.nytimes.com/2016/11/20/world/middleeast/iran-saudi-proxy-war.html?_r=0.
Griffiths, Martin (2007), “International Relations Theory for the Twenty-First Century”, first published, by Routledge.
Katzman, Kenneth (2019), “Under US sanctions, Iran regional influence grows”, Atlantic Council, 26JUL2016, Available at: https://www.atlanticcouncil.org/blogs/iransource/under-us-sanctions-iran-regional-influence-grows/
Kitchen, Nicholas (2010), “Systemic Pressures and Domestic Ideas: A Neoclassical Realist Model of Grand Strategy Formation”, Review of international studies, 36 (1):117-143
Knights, Michael(2017), “How to contain and Roll Back Iranian-Backed Militias”, The Washington Institute, October 4, 2017. Available at: https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/how-to-contain-and-roll-back-iranian-backed-militias
Mumford, Andrew, (2013), “Proxy Warfare and the Future of Conflict”, the RUSI Journal, Vol. 158, Issue 2, pp 40-42.
Pape, Robert. A. (2005), “Soft Balancing against the United States”, International security, Vol.30. №.1., Pp. 7-45.
Rathbun, Brian (2008), “A Rose by any Other Name: Neoclassical Realism as the Logical and Necessary Extension of Structural Realism”, Security Studies, 17: 294-321.
Walt, Stephen (2005), “keeping World off Balancing: Self Restrain and US Foreign Policy”, Cornell University Press 2002.
Robinson, Linda & Helmus, Todd C. and others (2018), “Modern Political Warfare: Current Practices and Possible Responses, Case Study: Iran”, the RAND Corporation, pp.1-323.
The International Institute for Strategic Studies (2019), “Iran’s Networks of Influence in the Middle East”, November 2019. Available at: https://www.iiss.org/publications/strategic-dossiers/iran-dossier/iran-19-03-ch-1-tehrans-strategic-intent
Панкраменко, Игорь(2014), “Прокси-войны Ирана: самооборона или «экспорт революции»? ”, ИА REGNUM, 24 декабря 2014. Available at: https://regnum.ru/news/polit/1880395.html.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 997 |
||