پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 746 |
| تعداد مقالات | 7,091 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,193,673 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,879,608 |
التزام توسعه به جامعهپذیری بین‌المللیِ سیاست خارجی : نمونه کاوی ایران | ||
| سیاست جهانی | ||
| مقاله 3، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 34، اسفند 1399، صفحه 69-100 اصل مقاله (549.39 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/wp.2021.17883.2676 | ||
| نویسنده | ||
| ناصر یوسف زهی* | ||
| علوم سیاسی (گرایش مسائل ایران)، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| نخستین مجرایِ جامعهپذیری بینالمللی «سیاست خارجی» است. متولیان سیاست خارجی از طریق عرضه هنجارهای بینالمللی در مجامع داخلی و با هدف درونی‌سازی آن‌ها دولت متبوعشان را به‌سوی «اجتماعی‌شدن» سوق می‌دهند. مهم‌ترین نتیجهِ جامعهپذیری بینالمللی تسریع فرایند توسعه است. از علل ساختاریِ اجتماعی‌شدن یا غیراجتماعی‌شدنِ دولت‌ها «سیاست خارجی» است؛ زیرا ساخت سیاست خارجی مجموعه‌ای از بایدونبایدها، اصول و قواعدِ معرفتی برای کارگزاران پیرامون نظام بینالملل تعریف می‌کند که این گزاره‌ها می‌توانند عامل یا مانع پرورشِ اجتماعی دولت باشند. ایده پیوند جامعهپذیری بینالمللی و توسعه با محوریت سیاست خارجی که روزنه‌ای جدید در مطالعات توسعه است، در مقاله پیشرو با مطالعه موردیِ ایران به بحث گذاشته می‌شود. اینکه «ساخت سیاست خارجی ج.ا.ایران چه نسبتی با جامعهپذیری بینالمللی و توسعه دارد؟» پرسش اصلی ماست. در این راستا از نظریه سازهانگاری و روش تفهمی استفاده شده است. سیاست خارجی ایران در تبیین معرفت‌شناختی ما دارای سه ساحَت است: ساحَت مذهبی (نفی سلطه، دعوت، حمایت از مسلمانان و امت واحده)؛ ساحَت انقلابی (غرب‌ستیزی، آمریکاستیزی، صدور انقلاب و تغییر نظام بینالملل)؛ ساحَت مدرن (عدم مداخله، همزیستی مسالمت‌آمیز، عضویت در سازمان‌های بینالمللی و پایبندی به حقوق بینالملل). ساحت‌هایِ اجتماعی مذکور به‌ترتیب سه گونه جامعه‌پذیریِ توسعه آفریده‌اند: «جامعهپذیری بین‌المللیِ مذهبی» (فراتوسعه‌گرا)؛ «جامعهپذیری بین‌المللیِ انقلابی» (ضدتوسعه)؛ «جامعهپذیری بین‌المللیِ ابزاری» (توسعه‌گرا). در این سال‌ها ساختارهای انقلابی و مذهبی بر ساختار مدرنِ سیاست خارجی ایران غلبه یافته‌اند؛ بگونه‌ای‌که هدف ایران غالباً «جامعه‌پذیرکردنِ» کشورها براساس اسلام‌گراییِ شیعه و انقلابی‌گریِ ایرانی است تا «جامعه‌پذیرشدن». نتیجه ساختار انقلابی-مذهبیِ سیاست خارجی دشواری توسعه ایران به علت اِعمال محدودیت‌های اقتصادی و سیاسیِ جامعه بینالملل است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جامعهپذیری؛ توسعه؛ ساختار؛ سیاست خارجی؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
احتشامی، انوشیروان (1378)، سیاست خارجی ایران در دوران سازندگی، ترجمه ابراهیم متقی و زهره پوستینچی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. ازغندی، علیرضا (1381)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: قومس ازغندی، علیرضا (1389)، چارچوبها و جهتگیریهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: قومس. افضلی، رسول (1388)، دو نظام سیاسی-جغرافیایی در ایران: دولت مدرن-امت اسلامی، تهران: دانشگاه تهران. ایزدی، بیژن (1377)، درآمدی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چاپ دوم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. پورآخندی، نادر (1395)، جامعهپذیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1392-1368)، رساله دکتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دارابی، علی (1397)، جریانشناسی سیاسی در ایران، چاپ بیست و یکم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. درویشوند، ابوالفضل (1393)، شرح اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی، (گزارش پژوهشی)، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان. دهقانی فیروزآبادی، جلال (1387)، چارچوبی مفهومی برای ارزیابی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی. دهقانی فیروزآبادی، جلال (1392)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چاپ پنجم، تهران: سمت. دهقانی فیروزآبادی، جلال و فاطمه سلیمانی (1397)، «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و هنجارسازی بینالمللی»، سیاست خارجی، دوره 32، شماره 4 (زمستان)، صص 90-65. رمضانی، روحالله (1395)، چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چاپ پنجم، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نی. سربرنی، آنابل و علی محمدی (1381)، «جمهوری اسلامی و جهان انگارهها، تبلیغات، توجهات و نتایج»، در کتاب ایران پس از انقلاب، هوشنگ امیراحمدی، ترجمه علی مرشدیزاده، تهران: باز، صص 116-82. سلیمانی، غلامعلی و جلال دهقانی فیروزآبادی (1393)، «ابعاد معنایی و نهادی تصمیم‌گیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش سیاست نظری، شماره 16، صص 100-71. سیدامامی، کاووس (1395)، پژوهش در علوم سیاسی: رویکردهای اثباتگرا، تفسیری و انتقادی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی دانشگاه امام صادق. فولر، گراهام (1396)، قبله عالم: ژئوپلیتیک ایران، چاپ هشتم، ترجمه عباس مخبر، تهران: مرکز. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1368)، لینک دسترسی: rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution قانون وظایف وزارت امور خارجه (1364)، لینک دسترسی: mfa.gov.ir/files/mfa/files/laws%20mfa.pdf قوام، عبدالعلی (1392)، روابط بینالملل: نظریهها و رویکردها، چاپ هفتم، تهران: سمت. قهرمانپور، رحمان (1383)، «تکوینگرایی: از سیاست بینالملل تا سیاست خارجی»، مطالعات راهبردی، سال 7، شماره 2، صص 318-299. کعبی، عباس (1392)، تحلیل مبانی اصل دوم قانون اساسی، (گزارش پژوهشی)، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان. کعبی، عباس (1393)، تحلیل مبانی اصل سوم قانون اساسی، (گزارش پژوهشی)، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان. محمدی، منوچهر (1377)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: اصول و مسائل، تهران: دادگستر. موسوی خمینی، سید روحالله، صحیفه امام (نسخه دیجیتالی)، جلدهای 11، 13، 14، 15، 16، 20، 21، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. هادیان، ناصر (1382)، «سازهانگاری: از روابط بینالملل تا سیاست خارجی»، سیاست خارجی، سال 17، شماره 4، صص 950-915. یوسفزهی و همکاران (1399)، «جامعهپذیری بینالمللی، بایسته کشورداری اقتصادیِ توسعه، نمونهپژوهی: ایران»، مطالعات اقتصاد سیاسی بینالملل، دوره سوم، شماره اول، صص 77-53. Wendt, Alexander (1992), Anarchy is what States Make of it: The Social Construction of Power Politics, International Organization, Vol. 46, No. 2, pp. 391-425.
Katzenstein, Peter J. (1996), the Culture of National Security: Norms and Identity in World Politics, New York: Cambridge University Press.
Hopf, Ted (1998), The Promise of Constructivism in International Relations Theory, International Security, Vol. 23, No. 1, pp. 171-200.
Wendt, Alexander (1994), Collective Identity Formation and the International State, The American Political Science Review, Vol. 88, No. 2 (Jun) pp. 384-396.
Adler, Emanuel (1997), Seizing the Middle Ground: Constructivism in World Politics, European Journal of International Relations (Sep), Vol. 3, Issue. 3, pp. 319-363.
Adler, Emanuel (2002), "Constructivism and international relations", in: Handbook of international relations, London: SAGE Publications, pp. 127-158.
Bahar Rumelili (2011) Turkey: Identity, Foreign Policy, and Socialization in a Post‐Enlargement Europe, Journal of European Integration, Vol. 33, Issue. 2, pp. 235-249.
Chelotti, Nicola(2016), The Formulation of EU Foreign Policy: Socialization, negotiations and disaggregation of the state, New York: Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,362 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,482 |
||