تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,134,803 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,852,203 |
نامۀ فارسی یهودی دندان اویلیق2 | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 8، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1399، صفحه 169-196 اصل مقاله (2.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2020.16354.1455 | ||
نویسندگان | ||
نیما آصفی* 1؛ ابراهیم شفیعی2 | ||
1دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی ایران، دانشگاه تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در این پژوهش به ترجمه و بررسی نامهای فارسی یهودی به نام دندان اویلیق2 (با شکل کوتاه DU II) پرداخته شدهاست. این نامه احتمالا از سدۀ 3 هجری (9 میلادی) است و افزون بر اهمیت درونمایه، برخی ویژگیهای زبانی بسیار مهمی دارد که در متون فارسی نوشته شده به خط عربی عموما یافت نمیشود. از جملۀ این ویژگیها استفاده از حرف ربط kū و ساخت التزامیکهن (دورۀ میانه زبان فارسی) است. در مقالۀ حاضر، این نامه ترجمه و ویژگیهای زبانی کهن آن تماما بررسی شده و با ویژگیهای متون فارسی کهن (به خط فارسی - عربی) و برخی ترجمههای کهن قرآنی (بهویژه قرآن قدس) سنجیده شدهاست. ویژگیهای مذکور نشاندهندۀ مرحلة تحول زبان از فارسی میانه به فارسی نو (فارسیدری) است. ترجمۀ این پژوهش تفاوتهای بسیاری با ترجمۀ پیشین به انگلیسی و چینی دارد و این ناشی از تفاوت در درک صرفی و دستوری ما از واژهها و ساختار متن است. | ||
کلیدواژهها | ||
فارسییهودی؛ فارسی میانه؛ فارسی نو؛ دندان اویلیق | ||
مراجع | ||
کتابمقدس انوری، ح. 1382. فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن. بهار، م. 1391. سبکشناسی، تهران: امیرکبیر. دهخدا، ع. 1377. لغت نامه، تهران: دانشگاه تهران. رضایی باغ بیدی، ح. 1385. «کهنترین متون فارسی به خطوط غیرعربی (عبری، سریانی و مانوی)»، نامۀ فرهنگستان، 8 (30): 9- 31. صادقی، ع. 1357. تکوین زبان فارسی، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد ایران. غنی، ن. 1388. بررسی چند متن کهن فارسی – یهودی، تهران: دانش ایران. قریب، ب. 1374. فرهنگ سُغدی (سغدی- فارسی- انگلیسی)، تهران: فرهنگان. گیندین، ت. 1397. «مقدمهای بر فارسییهودی»، در فارسیهود، تدوین ن پیرنظر، 45-60. تهران: پردیس دانش. لازار، ژ. 1393. شکلگیری زبان فارسی، ترجمه م بحرینی، تهران: هرمس. مکنزی، د ن. 1388. فرهنگ کوچک زبان پهلوی. ترجمۀ م میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. نوروزی، ح. 1391. «ریشهشناسی چند لغت در ترجمهای از عهد عتیق.» زبانشناخت، 3 (6): 121 -153. یاحقی، م، [تدوین]. 1389. فرهنگنامه قرآنی، جلد4. مشهد: آستان قدس رضوی. Bailey, Harold Walter. 1979. Dictionary of Khotan Saka. Cambridge University Press. Bartholomae, Christian. 1979. Altiranisches Wörterbuch. Walter de Gruyter. Bo, Bi, and Nicholas Sims-Williams. 2010. "Sogdian Documents from Khotan, I: Four Economic Documents." Journal of the American Oriental Society 130 (4): 497-508. Borjian, Habib. 2015. "Judeo-Iranian Languages." In Handbook of Jewish Languages, edited by Lily Kahn and Aaron D. Rubin, 234-296. Brill Academic Publishers. Boyce, Mary. 1975. A Reader in Manichaean Middle Persian, and Parthian: Texts with Notes. Bibliothèque Pahlavi. Cheung, Johnny. 2007. Etymological Dictionary of the Iranian Verb. Brill. Durkin-Meisterernst, Desmond. 2004. A Dictionary of Manichaean Middle Persian and Parthian. Brepols. Gignoux, Philippe. 1972. Glossaire des Inscriptions Pehlevies et Parthes. Vol. I (Corpus Inscriptionum Iranicarum. Supplementary Series). Lund Humphries. Gignoux, Philippe. 1986. Noms propres sassanides en moyen-perse épigraphique. Österreichische Akademie der Wissenschaften. Haim, Ofir. 2012. "An Early Judeo-Persian Letter sent from Ghazna to Bāmiyān (Ms. Heb. 4°8333.29)." Bulletin of the Asia Institute 26 : 103-119. Hansen, Valerie. 2012. The Silk Road: A New History. Oxford University Press. Henning, Walter Bruno. 1957. "The Inscriptions of Tang-i Azao." Bulletin of the School of Oriental and African Studies 20 (1/3): 335-342. Jastrow, Marcus. 1903. A Dictionary of the Targumim, the Talmud Bavli and Yerushalmi, and the Midrashic Literature. Luzac. Kent, Roland Grubb. 1950. Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon. American Oriental Society. Koehler, Ludwig, Walter Baumgartner, and Johann Jakob Stamm, . 2000. Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament (HALOT). Vol. V (Aramaic + Supplementary Bibliography). Brill. Leslie, Donald D. 2010. http://www.iranicaonline.org/articles/kaifeng. December 15. http://www.iranicaonline.org/articles/kaifeng. Lurje, Pavel B. 2010. Personal Names in Sogdian Texts. ÖAW. Margoliouth, David Samuel. 1981. "The Judaeo-Persian document from Dandān-Uiliq." In Ancient Khotan, by Aurel Stein, 570-574. Moriyasu, Takao. 2004. Die Geschichte des uigurischen Manichäismus an der Seidenstrasse: Forschungen zu manichäischen Quellen und ihrem geschichtlichen Hintergrund. Translated by Christian Steineck. Otto Harrassowitz Verlag. Müller, Friedrich Wilhelm Karl. 1912. Ein doppelblatt aus einem manichäischen Hymnenbuch (Mahrnâmag). Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften. Orsatti, Paola. 2019. "Persian Language in Arabic Script: The Formation of the Orthographic Standard and the Different Graphic Traditions of Iran in the First Centuries of the Islamic Era." In Creating Standards: Interactions with Arabic script in 12 manuscript cultures, edited by Dmitry Bondarev, Alessandro Gori and Lameen Souag, 39-72. (Eds.), (pp. De Gruyter. Paul, Ludwig. 2003. "Early Judaeo-Persian in a Historical Perspective The case of the prepositions be, u, pa(d), and the suffix rā." In Persian origions, Early Judaeo-Persian and Emergence of New Persian, Collected Papers of the Symposium, Gottingen 1999, edited by Ludwig Paul, 177-194. Harrassowitz. Paul, Ludwig. 2003. 2013. A grammar of early Judaeo-Persian. Reichert Verlag. Porten, Bezalel, and Ada Yardeni. 1989. Textbook of Aramaic Documents from Ancient Egypt. Vol. II. IV vols. The Hebrew University. Proverbio, Delio Vania. 2017. "On the phonetic unpredictability denoted by some Old Turkic texts written in Syriac script. Or the encoding ambiguity intrinsic to the Aramaic writing." Turkic Languages (Harrassowitz) 21 (1): 115-151. Qing, Duan, and Helen Wang. 2013. "Were Textiles used as Money in Khotan in the Seventh and Eighth Centuries?" Journal of the Royal Asiatic Society 23 (2): 307-325. Rault, Lucie. 2018. L’Hymnaire manichéen chinois Xiabuzan 下部讚 à l’usage des Auditeurs un manuscrit trouvé à Dunhuang, traduit, commenté et annoté (NHMS 94). Brill. Robinson, James T. 2015. The Arabic Translation and Commentary of Yefet ben ‘Eli the Karaite on the Book of Joshua. Brill. Shaked, Shaul. 2009. "Classification of Linguistic Features in Early Judeo-Persian Texts." In Exegisti Monumenta: Festschrift in Honour of Nicholas Sims-Williams, edited by Werner Sundermann, Almut Hintze and François de Blois, 449–461. Harrassowitz. Shapira, Dan. 2004. "Manichaeans (Marmanaiia), Zoroastrians (Iazuqaiia), Jews, Christians and Other Heretics: A Study in the Redaction of Mandaic Texts." Le Muséon 117 (3-4): 243-280. Sims-Williams, Nicholas. 1981. "The Sogdian Fragments of Leningrad." BSOAS 44: 231-240. Sims-Williams, Nicholas. 1996. "From Babylon to China. Astrological and Epistolary Formulae across Two Millennia." In La Persia e l'Asia centrale da Alessandro al X secolo. Atti dei convegni lincei 127, 77-84. Accademia Nazionale dei Lincei. Sims-Williams, Nicholas, and James Russell Hamilton. 1990. Documents Turco-Sogdiens du IXᵉ-Xᵉ Siecle de Touen-houang. School of Oriental and African Studies. Skjærvø, Prods Oktor. 2002. Khotanese manuscripts from Chinese Turkestan in the British Library : a complete catalogue with texts and translations. British Library. Tafażżolī, Aḥmad. 1995. "Iranian Proper Names in the Kitāb al-Qand fī ḍikr ʿUlamāʾ Samarqand, 1, Sogdian Proper Names." Nāme-ye Farhangestān I (3): 4-12. Tavernier, Jan. 2007. Iranica in the Achaemenid Period (ca. 550-330 B.C.): Lexicon of Old Iranian Proper Names and Loanwords, Attested in Non-Iranian Texts. Peeters. Utas, Bo. 1968. "The Jewish-Persian Fragment from Dandān-Uiliq." Orientalia Suecana 17: 123-136. Weber, Dieter. 2004. "Minuscula Pahlavica (Pahlavi Notes)." (Bulletin of the Asia Institute) 18: 135-142. Weisz, Tiberiu. 2006. The Kaifeng Stone Inscriptions: The Legacy of the Jewish Community in Ancient China. iUniverse. Wexler, Paul. 2006. Jewish and Non-Jewish creators of "Jewish" languages : with special attention to Judaized Arabic, Chinese, German, Greek, Persian, Portuguese, Slavic (modern Hebrew/Yiddish), Spanish, and Karaite, and Semitic Hebrew/Ladino. Harrassowitz. Wong, Fook-Kong, and Dalia Yasharpour. 2011. The Haggadah of the Kaifeng Jews of China. Brill. Xin, Xu. 2010. "Tracing Judaism in China." Social Sciences in China 31 (1): 130-161. Zhang, Zhan. 2016a. Between China and Tibet: A Documentary History of Khotan in the Late Eighth and Early Ninth Century. Harvard University (Doctoral dissertation). Zhang, Zhan. 2016b. "The Silk Road: A New History with Documents." In The Silk Road: A New History with Documents, edited by Valerie Hansen, 381-382. Oxford University Press. Залеман, Карл Германович. 1905. "По поводу еврейско-персидского отрывка из Хотана." Записки Восточного Отделения Императорского Русского Археологического Общества. Том шестнадцатый (Типография Императорской Академии Наук) 46-57. Лившиц, Владимир Аронович. 2011. "Личные имена в хорезмийском языке." Вестник древней истории 4 (279): 156-166. Лившиц, Владимир Аронович. 1962. Согдийские документы с горы Муг. Чтение, перевод, комментарий. Выпуск II (Юридические документы и письма). Чтение, перевод и комментраии. Издательство восточной литературы. Расторгуева, Вера Сергеевна, and Джой Иосифовна Эдельман. 2007. Этимологический словарь иранских языков. Vols. 3: f-h. Восточная литература. 吉田, 豐. 2017. "コータンのユダヤ・ソグド商人?." Edited by 氣賀澤保規 and 土肥義和. 敦煌・吐魯番文書の世界とその時代 3: 263-285. 吉田, 豐. 1994. "ソグド文字で表記された漢字音." 東方學報 66: 271-380. 张湛, and 时光. 2009. "一件新发现犹太波斯语信札的断代与释读." 敦煌吐鲁番研究 (上海古籍出版社) 9: 71-100. 松井太, and 白玉冬. 2017. "英国图书馆藏“蕃汉语词对译”残片(Or.12380/3948)再考." 敦煌研究 3: 60-65. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,658 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 740 |